DOMPRESS.PL

Tomasz Kaleta, dyrektor Departamentu Sprzedaży, Develia S.A.

Wbrew powszechnej opinii, okres wakacyjny nie jest czasem gorszej sprzedaży dla deweloperów mieszkaniowych. W poprzednich latach spadek liczby zapytań  i kontaktów z klientami w czerwcu i lipcu był kompensowany stopniowym wzrostem zainteresowania w sierpniu  i we wrześniu. W przypadku naszej firmy trzeci kwartał bieżącego roku był bardzo podobny do dobrego sprzedażowo drugiego kwartału br., natomiast był lepszy niż analogiczny okres w trudnym, pandemicznym roku 2020. Obecnie z powodu niskiej podaży mieszkań trudno jest mówić o sezonowości na rynku. Wyniki finansowe czy też liczba kontaktów oraz spotkań z zainteresowanymi są jak nigdy wcześniej mocno skorelowane z ofertą dostępnych mieszkań czy prowadzonych inwestycji.

Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska

Obserwujemy wzmożone zainteresowanie mieszkaniami. Bez wątpienia to efekt sytuacji na rynku nieruchomości, niskiej oferty i małej dostępności mieszkań przy jednoczesnym wysokim popycie, zarówno ze strony klientów indywidualnych poszukujących swojego miejsca do życia, jak i klientów inwestycyjnych. Zauważamy również, że pora roku nie ma znaczącego wpływu na zakup mieszkań. Zanika charakterystyczna dla rynku nieruchomości sezonowość.

Jeśli chodzi o mijający kwartał, zadebiutowaliśmy na nowym rynku z naszą premierową inwestycją w Trójmieście – Żeromskiego 7. Przygotowywaliśmy się również do wprowadzenia kolejnych inwestycji, które właśnie ogłosiliśmy, czyli VILDA Unique w Poznaniu oraz NOVÉLIA Bemowo w Warszawie. Mamy ambitne cele rozwoju i konsekwentnie realizujemy nasze plany inwestycyjne. Liczmy, że do końca roku uda nam się zabezpieczyć kilka kolejnych lokalizacji z odpowiednim potencjałem. Gruntów poszukujemy przede wszystkim w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Trójmieście i Krakowie. 

Zbigniew Juroszek, prezes Atal

Nie tylko okres wakacyjny, ale cały 2021 rok był dla nas bardzo udany pod względem sprzedaży. Zakontraktowaliśmy rekordową liczbę mieszkań w skali miesięcznej – czerwiec br. zamknęliśmy z wynikiem 428 lokali, kwartalnej – w Q2 odnotowaliśmy sprzedaż 1223 mieszkań oraz półrocznej – w drugą połowę roku weszliśmy z kontraktacją na poziomie 2070 lokali. Rynek znajduje się w bardzo dobrej kondycji. Spodziewamy się  podpisania w 2021 roku czterech tysięcy umów, a w perspektywie trzech lat sprzedaż może sięgnąć 11–12 tys. lokali.

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Sprzedaż mieszkań w okresie letnim była na podobnym poziomie, jak w roku poprzednim. Z początkiem września nasze biura sprzedaży odnotowują większe zainteresowanie mieszkaniami o większych metrażach. Szczególnie w inwestycji Horizon w Gdańsku, skąd blisko do plaży i zatoki, jak też w prestiżowej inwestycji Bliska Wola Tower, skąd z mieszkań na wyższych piętrach roztacza się widok na panoramę Warszawy. 

Michał Witkowski, dyrektor ds. sprzedaży Lokum Deweloper S.A.

Okres wakacyjny uważamy za udany. Klienci aktywnie poszukują mieszkań i również w miesiącach letnich znajdują przestrzeń na dokonanie wyboru i finalizację transakcji. Precyzyjne porównywanie do siebie analogicznych okresów rok do roku powinno uwzględniać liczbę mieszkań w ofercie, nie tylko samą liczbę sprzedażnych lokali. Mogę jednak powiedzieć, że to dobry czas pokazujący stały popyt na atrakcyjne mieszkania.

Marcin Michalec, CEO Okam

W naszym przypadku sprzedaż mieszkań w III kwartale br. znajdowała się na zbliżonych poziomie, jak w okresie lipiec-wrzesień 2020 roku. Dużym zainteresowaniem cieszyła się nadal inwestycja Central House i Bohema - Strefa Praga w Warszawie, a także Inspire w Katowicach. Wprowadziliśmy również do sprzedaży nasz pierwszy projekt mieszkaniowy w Łodzi, który od początku rozpoczęcia przedsprzedaży wzbudza ogromne zainteresowanie.

Mariusz Delura, kierownik ds. Sprzedaży i Obsługi Klienta firmy Profbud

Lato 2021 roku było dla naszej firmy aktywnym czasem m.in. z uwagi na sprzedaż 100 proc. mieszkań aż w 3 inwestycjach: Osiedlu Stella etap IV w Warszawie na Bemowie, Osiedla Ligia etap II w warszawskim Ursusie oraz Osiedlu Primo etap II w Łodzi. Wakacje rządzą się swoimi prawami i trudno jest je porównać do pozostałych kwartałów roku natomiast z naszej perspektywy był to dobry okres także pod względem sprzedaży. Porównując z kolei okres styczeń – wrzesień 2021 roku do analogicznego okresu w 2020 roku warto wspomnieć, że udało nam się zanotować dynamikę wzrostu na poziomie aż 169 proc. w porównaniu do roku ubiegłego, jeśli chodzi o łączną liczbę sprzedanych mieszkań w analizowanym okresie. Podsumowując, jesteśmy bardzo zadowoleni z wyników, jakie przyniósł nam, zarówno okres letni, jak i pozostałe kwartały br.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A.

Wakacje były w tym roku dobrym okresem sprzedażowym. Notujemy wysoki popyt, wielu klientów szybciej decyduje się na zakup mieszkania. Analizy rynku mieszkaniowego pokazują, że obecnie podaż nie nadąża za popytem, co jest wynikiem dużego zainteresowania zakupem mieszkań połączonym z wolniejszym ich wprowadzeniem na rynek z powodu wydłużonych procedur administracyjnych. Staramy się wprowadzać jak najwięcej nowych lokali do oferty i dawać klientom jak najszerszy wybór, jednak mamy takie same ograniczenia administracyjne, jak inni deweloperzy. Przykładowo w Warszawie deweloperzy mieli zwykle w ofercie ilość mieszkań wystarczającą do sprzedaży na trzy kwartały, a obecnie oferta skurczyła się do około jednego kwartału. Obok drożejących gruntów i materiałów budowlanych jest to bezpośrednia przyczyna wzrostu cen. Bardzo ważne jest zatem, aby samorządy maksymalnie przyspieszyły procedury administracyjne w tym zakresie.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

Silny popyt na rynku nieruchomości skłonił nas do przemodelowania strategii sprzedażowej. Obecnie znacznie bardziej niż na biciu kolejnych rekordów koncentrujemy się na utrzymaniu wysokiej jakości produktów i osiąganej marży. Nowe etapy projektów wprowadzamy do oferty ostrożnie, a korekty cenowe odbywają się dosyć często. W przypadku naszej firmy pozytywna dynamika sprzedaży utrzymuje się bez względu na porę roku, co było widać w ubiegłym roku, a także podczas pierwszej fali pandemii koronawirusa.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Z reguły w wakacje zmniejsza się ruch klientów w biurach sprzedaży, co jest naturalną sytuacją ze względu na wzmożony okres urlopowy. Oczywiście zdarza się, że klienci wykorzystują urlopy na poszukiwanie mieszkań. Podobnie było również w te wakacje, kiedy część klientów postanowiła jednak poświęcić wolny czas na zakup mieszkania. W związku z tym zanotowaliśmy wyniki sprzedaży na zadawalającym poziomie, porównywalne z ubiegłorocznymi w tym okresie. 

Agata Zambrzycka, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Aria Development

Jesteśmy zadowoleni z poziomu sprzedaży. W pierwszych 10 miesiącach br. Aria Development ogólnie odnotowała 70 proc. wzrost sprzedaży w porównaniu do roku ubiegłego.  

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Miasteczko Jutrzenki cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem już od pierwszych etapów budowy. W ciągu pół roku sprzedaliśmy ponad 70 proc. mieszkań pierwszego etapu. Sprzedaż lokali z drugiego etapu pozostawiła bez właścicieli zaledwie 40 na 140 dostępnych mieszkań w chwilę po rozpoczęciu przedsprzedaży.

Mimo że zainteresowanie i błyskawiczna sprzedaż pierwszego i drugiego etapu budowy spowodowały wzrost cen o 3,5 proc. mieszkania w Miasteczku Jutrzenka nadal zachowały korzystne na rynku deweloperskim ceny.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

W bieżącym roku okres wakacyjny pod względem sprzedaży oceniamy pozytywnie. Największym zainteresowaniem klientów cieszyły się inwestycje realizowane przez nas na Wyspie Sobieszewskiej w Gdańsku. Duży popyt wśród inwestorów zanotowaliśmy również w przypadku apartamentów sprzedawanych w ramach II etapu inwestycji Sol Marina, której Ambasadorem jest Mateusz Kusznierewicz.

- W pierwszej połowie bieżącego roku tylko w parkach handlowych oddane zostało do użytkowania nieco ponad 100 tys. mkw. powierzchni GLA. W drugim półroczu planowane jest ukończenie jeszcze większej ilości powierzchni. Jeżeli realizacja prowadzonych inwestycji zakończy się w zapowiadanym terminie ten rok zamknie się rekordowo wysokim wynikiem, jeśli chodzi o nową podaż w segmencie parków handlowych. Będzie to moment przełomowy dla rozwoju tego formatu na krajowym rynku. Zainteresowanie takimi projektami jest ogromne. Inwestorzy stawiają przede wszystkim na najmniejsze miasta, liczące poniżej 50 tys. mieszkańców, w których powstaje teraz prawie 70 proc. nowych zasobów – mówi Agata Karolina Lasota, dyrektor zarządzająca LBC Invest.

W ostatnich latach byliśmy świadkami dwutorowego rozwoju sektora handlowego w Polsce. Rosła przede wszystkim liczba dużych centrów handlowych z rozbudowaną ofertą rozrywkową oraz gastronomiczną i jednocześnie przybywało obiektów o niedużej powierzchni, jak regionalne i lokalne parki handlowe oraz centra zakupów codziennych. Ostatnia dekada przyniosła dwukrotny wzrost podaży powierzchni w parkach handlowych.

W minionych kwartałach mogliśmy natomiast obserwować całkowite wyhamowanie inwestycji w wielkoformatowe centra handlowe, a z drugiej strony intensyfikację działań inwestorów związaną z realizacją mniejszych obiektów handlowych. Z danych LBC Invest wynika, że w budowanych aktualnie parkach handlowych powstaje prawie 240 tys. mkw. powierzchni, z czego większość ma trafić na rynek do końca bieżącego roku.

Parki handlowe atrakcyjne dla klientów i nowych marek   

W tym roku nowa podaż w sektorze handlowym może sięgnąć łącznie około 550 tys. mkw. powierzchni. Z tego aż 40 proc. powierzchni przypada na parki handlowe.

Krajowe zasoby powierzchni handlowych wynoszą aktualnie około 12,3 mln mkw. powierzchni, a niespełna 2,9 mln mkw. skupione jest w regionalnych oraz tradycyjnych parkach handlowych i obiektach convenience o tym profilu. - Połowa powierzchni, którą dysponują mniejsze formaty handlowe mieści się w regionalnych parkach handlowych. To nie one jednak mają aktualnie największy potencjał wzrostu, ale lokalne, mniejsze parki handlowe, które inwestorzy realizują w przeważającej większości w niewielkich miastach. Inwestycje lokowane są w miejscach, gdzie oferta handlowa jest jeszcze słabo rozwinięta. Pod nowe projekty najbardziej poszukiwane są grunty w lokalizacjach zapewniających duży potencjał odwiedzających z okolicznych gmin – informuje Agata Karolina Lasota. - Podstawowym warunkiem dla zapewnienia optymalnej rentowności tego typu projektów jest zagwarantowanie obecności popularnego operatora spożywczego, jak Biedronka czy Lidl na terenie obiektu. Atrakcyjność parków podnoszą też placówki marek sieciowych oferujących produkty w niższych cenach, jak Dealz, Pepco, Action, KiK, których plany ekspansji są teraz w wielu przypadkach szerzej zakrojone niż przed pandemią. Dobrym prognostykiem dla dalszego rozwoju parków handlowych jest również rosnąca grupa marek, które dotąd nie były w nich obecne, a teraz rozważają lokowanie w nowych obiektach swoich sklepów – zauważa.

Przypływ inwestorów

- Już w zeszłym roku nastąpił zdecydowany wzrost zainteresowania deweloperów realizacją obiektów z segmentu parków handlowych. 2020 rok przyniósł około 200 tys. mkw. GLA nowej powierzchni w obiektach w tym formacie. Motywacją do inwestowania w kolejne projekty i powodem, dla którego niektórzy inwestorzy zaczęli specjalizować się wyłącznie w tym formacie jest między innymi widoczny wzrost zainteresowania retail parkami jako aktywami inwestycyjnymi ze strony funduszy i grup kapitałowych. Stopy kapitalizacji w dobrze skomercjalizowanych parkach handlowych wynoszą od 7 do 9 proc. W dużych aglomeracjach miejskich  niespełna 7 proc. Niemniej, zdarzają się również transakcje zawierane przy dwucyfrowych stopach kapitalizacji. Najbardziej poszukiwane przez inwestorów są obiekty oferowane w portfelach inwestycyjnych – przyznaje Agata Karolina Lasota.  

Odnotowane w ostatnim czasie wyniki na rynku inwestycyjnym, jeśli chodzi o sektor handlowy trudno jest porównywać z wolumenem transakcji zarejestrowanym w 2018 roku, który był dla tego segmentu rekordowy. Należy jednak zauważyć, że mamy do czynienia z bardzo dużą ilością realizowanych transakcji. W 2020 zawartych zostało ponad 20 transakcji dotyczących tylko parków handlowych i nieruchomości typu convenience, co stanowiło prawie 70 proc. udziału w całkowitej ilości akwizycji odnotowanych w sektorze handlowym. Niski poziom wartości inwestycji związany jest zatem głównie z rodzajem aktywów, które cieszą się teraz największym zainteresowaniem inwestorów.

Sprzyjający klimat dla dalszego rozwoju mniejszych formatów

Parki handlowe poważnie zyskały na zmianach przyzwyczajeń i schematów zakupowych, które dokonały się w pandemii. Konsumenci zarzucili odwiedziny w wielkoformatowych centrach zakupowych koncentrując się na bardziej kameralnych, lokalnych i gwarantujących większe bezpieczeństwo obiektach handlowych. Bezpośrednie wejścia do sklepów, ograniczony przepływ klientów i oszczędność czasu związana z możliwością robienia szybkich zakupów blisko domu okazały się wielką zaletą parków handlowych i centrów convenience, które z powodzeniem zaspokajają podstawowe potrzeby okolicznych mieszkańców.    

Większa popularność takich obiektów wśród klientów przekłada się na wzrost zainteresowania ich budową. Apetyty inwestorów podbijają również korzystne dla Polski prognozy na najbliższe lata. Analizy wskazują, że nasz kraj będzie wyróżniał się pod względem wzrostu sprzedaży detalicznej na tle Europy. Inwestycjom w mniejsze obiekty handlowe sprzyja także utrzymujący się ogólnie na rynku trend dotyczący lokalności. Plusem jest także krótszy proces związany z budową parków handlowych, zamykający się zazwyczaj w granicach 18 miesięcy.   

Agata Karolina Lasota podkreśla jednak, że zanim przystąpi się do realizacji takiej inwestycji należy precyzyjnie określić kilka czynników, które determinują sukces przyszłego projektu - Duży potencjał handlowy lokalizacji i odpowiedni poziom przepływu konsumentów o określonej sile nabywczej nie jest wystarczającym czynnikiem, gwarantującym sukces przedsięwzięcia. Poszukując lokalizacji pod realizację nowych obiektów uważnie analizujemy, nie tylko kontekst komercyjny i techniczne parametry danego terenu, ale także inne aspekty. Oferujemy pomoc przy realizacji procesu inwestycyjnego deweloperom, jak również możliwość inwestowania w parki handlowe na każdym etapie inwestycji inwestorom instytucjonalnym i indywidualnym oraz podmiotom prawnym. Rozwiązania prawne i finansowe, jakie proponujemy skutecznie zabezpieczają ich interesy. Z kolei obrana przez deweloperów strategia sprzedaży i wynajmu powierzchni w obiektach przynosi inwestorom satysfakcjonującą stopę zwrotu – dodaje dyrektor zarządzająca LBC Invest.

W przypadku gruntów inwestycyjnych mamy wiąż do czynienia z utrzymującą się tendencją wzrostową cen. Średnie ceny niezabudowanych gruntów pod parki handlowe w Polsce mieszczą się przeważnie w przedziale 150 – 500 zł/mkw. Działki położone na obrzeżach i w granicach największych miast regionalnych osiągają wyższe ceny, a w granicach Warszawy przekraczają nawet 1000 zł/mkw.   

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A. 

Nie jest tajemnicą, że z powodu utrzymujących się niskich stóp procentowych w połączeniu z rosnącą inflacją coraz więcej osób decyduje się na zakup mieszkań w celach inwestycyjnych, na wynajem z nadzieją na wzrost ich ceny w czasie. W niektórych, naszych inwestycjach odsetek mieszkań kupowanych za gotówkę sięga nawet 80 proc. Według danych Narodowego Banku Polskiego, tylko w pierwszym kwartale br. ceny mieszkań na rynku pierwotnym w Gdańsku wzrosły o 14 proc., a w Warszawie o 8 proc. Niestety, trudno się spodziewać, aby ten trend miał w najbliższym czasie ulec odwróceniu. Przy bardzo niskiej dostępności i coraz droższych działkach pod nowe inwestycje oraz przedłużających się procedurach administracyjnych deweloperzy nie są w stanie odpowiednio zwiększyć podaży.

Spodziewamy się, że w obliczu rosnących cen mieszkań coraz więcej osób będzie przechodziło na rynek najmu. Dlatego podjęliśmy decyzję o wejściu na rynek PRS (Private Rented Sector) czyli najmu instytucjonalnego. Chcemy zaoferować mieszkańcom dużych miast w Polsce najem ciekawie zaaranżowanych i dobrze wyposażonych mieszkań w atrakcyjnych lokalizacjach. Pracujemy właśnie nad strategią działań na tym rynku i ofertą produktową. Docelowo chcemy budować w tej formule co najmniej 300-400 lokali rocznie.

Zbigniew Juroszek, prezes Atal  

Niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe Polaków, rosnące aspiracje życiowe oraz chęć poprawy warunków lokalowych pozwalają branży deweloperskiej patrzeć w przyszłość z optymizmem. Popyt na mieszkania jest nadal na bardzo wysokim poziomie. Rosnącym zainteresowaniem cieszą się lokale o większych metrażach, głównie trzypokojowe czy czteropokojowe mieszkania z przestronnymi tarasami, balkonami czy ogródkami. Nabywców szybko znajdują także największe w ofercie apartamenty o metrażu przekraczającym 100 mkw., szczególnie te w inwestycjach o podwyższonym standardzie.

Ponadto, utrzymuje się moda na zamieszkiwanie, pracę oraz robienie zakupów w miejscach szczególnych, wyróżniających się projektach. Idąc za tym trendem realizujemy budowę wysokich budynków oraz prowadzimy przedsięwzięcia, gdzie rewitalizowane są zabytkowe zabudowania i nadawana jest im zupełnie nowa funkcja. Zauważamy też mocny zwrot ku przyjaznej i komfortowej przestrzeni osiedla oferującej wiele udogodnień. Dlatego na znaczeniu zyskują projekty multifunkcyjne, gdzie obok mieszkań są lokale handlowo-usługowe czy biurowe. Nabywców przyciąga miastotwórczy charakter tego typu obiektów oraz fakt, że w ich obrębie załatwić można wszystkie sprawy życia codziennego. Stąd w portfolio mamy coraz więcej multifunkcyjnych inwestycji, które stają się symbolami miast m.in. Sokolska 30 Towers i Atal SKY+ w Katowicach.

Waldemar Olbryk, prezes Archicom S.A.

Wyzwań, z jakimi mierzymy się na rynku pierwotnym jest wiele. Przy wciąż wysokim deficycie mieszkaniowym, plasujemy się jednocześnie w czołówce krajów europejskich oddających corocznie najwięcej mieszkań do użytku. To napędza pandemiczne oblężenie w branży nieruchomości i wymusza na deweloperach większą elastyczność w działaniu.

Jeszcze w tym roku wprowadzimy do sprzedaży nową inwestycję na wrocławskim Szczepinie. Pod tym adresem klienci znajdą prawie 160 mieszkań, w tym ok. 60 apartamentów inwestycyjnych wykończonych pod klucz o pow. od 23 do 53 mkw. To nasz debiut na rynku inwestycji pod wynajem krótkoterminowy.

Mieszkania inwestycyjne typu aparthotel, które są dziś szczególnie atrakcyjnym narzędziem do lokowania oszczędności, z pewnością będą coraz częściej pojawiać się w portfolio deweloperów. Podobnie, jak projekty mixed use, które idealnie wpisują się w znaną na długo przed pandemią koncepcję miasta 15-minutowego. Naszą odpowiedzią na ten trend jest m.in. multifunkcyjny kompleks Browarów Wrocławskich powstających w sercu wrocławskiego Śródmieścia.

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Inwestycje w nieruchomości cieszą się niesłabnącą popularnością, nie mniejszą niż przed pandemią. Okazały się najlepszą i najbezpieczniejszą formą lokowania kapitału. Pozwalają nie tylko obronić wartość pieniądza, ale także znacząco powiększyć kapitał. Poza klientami indywidualnymi, swoją obecność na rynku w coraz większym stopniu zaznaczają klienci instytucjonalni, inwestujący w nieruchomości z zamiarem osiągania zysków. Ciągle to jednak margines kupujących. Znaczną część inwestorów stanowią zamożni Polacy, którzy lokują w mieszkaniach swoje oszczędności. To właśnie takie osoby są naszymi klientami.

Poza trendem inwestycyjnym, obserwujemy w naszych inwestycjach trend wywołany przez pandemię, który wiąże się z zakupem większych mieszkań na własne potrzeby oraz domów z ogrodem poza miastem. Od kwietnia ubiegłego roku, w związku z dużym zainteresowaniem, praktycznie zniknęły z naszej oferty ekonomiczne i energooszczędne eko-domy z dużymi ogrodami o powierzchni od 350 mkw. do 500 mkw., które budujemy w prestiżowym, podwarszawskim osiedlu Villa Campina obok Puszczy Kampinoskiej. Przewidujemy, że trend związany z energooszczędnością będzie się pogłębiał. W niedługim czasie planujemy wznowić ofertę sprzedaży.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Od około 2 lat obserwujemy znaczący wzrost aktywności inwestorów indywidualnych oraz funduszy budujących portfele mieszkań na wynajem. Wydaje się, że coraz większa ilość mieszkań na wynajem w ofercie spowoduje spadek stawek najmu, a równocześnie wzrost cen sprzedaży przyczyni się do wykluczenia części potencjalnych nabywców z rynku. A co za tym idzie, zmienią się proporcje mieszkań posiadanych na własność w porównaniu do ilości mieszkań wynajmowanych. Zmniejszy się liczba osób mieszkających we własnym mieszkaniu na rzecz takich, których nie będzie stać na zakup i będą zmuszone do wynajmowania lokali.

Zakładamy również dalszy wzrost cen mieszkań w mniejszych miastach i miejscowościach satelickich wobec dużych aglomeracji, zwłaszcza w przypadku miejscowości dobrze skomunikowanych z dużymi ośrodkami. Zmiany w kulturze pracy, w tym rozpowszechnienie i większa akceptacja pracy zdalnej przez pracodawców przyczyniła się do rozpowszechnienia tego modelu, co przekłada się na większą elastyczność w wyborze miejsca zamieszkania.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development

Jednym z ciekawszych trendów na rynku są inwestycje mixed-use, których istotą jest wielofunkcyjność pozwalająca mieszkańcom zaoszczędzić czas na dojazdy w różne punkty miasta, by realizować swoje codzienne obowiązki, potrzeby, czy pasje. Ten segment rynku można podzielić na nowoczesne obiekty budowane w centrach miast od podstaw oraz inwestycje na terenach poprzemysłowych poddawanych rewitalizacji, dzięki której mogą zyskać nowe funkcje i wyższy standard. Takim obiektem wielofunkcyjnym będzie inwestycja FIQUS Marcelin, która zapewni funkcję mieszkaniową i gastronomiczną, a nawet biurową. Mowa o Living Room, który może służyć mieszkańcom w ciągu dnia jako coworking czy miejsce biznesowego networkingu. Po południu natomiast może zamienić się w przestrzeń sprzyjającą rekreacji, nawiązywaniu przyjaźni, wspólnej grze w planszówki czy w tenisa stołowego. Home office można będzie realizować, nie tylko z Living Roomu, ale również ze wspólnych tarasów na dachach. 

W najbliższych latach będziemy realizować projekty mieszkaniowe i komercyjne. Rozważamy  inwestycje w innych miastach niż Poznań oraz w destynacjach turystycznych. Nadal będziemy skupieni na lokalnym rynku, w tym również podpoznańskiej Dąbrówce, gdzie mamy zabezpieczony grunt pod przyszłe inwestycje. 

Marcin Michalec, CEO Okam

Obserwujemy stałe, duże zainteresowanie klientów indywidualnych lokalami mieszkaniowymi we wszystkich, naszych inwestycjach, co widoczne jest już na etapie przedsprzedaży. Cześć osób kupuje mieszkania dla siebie, na własny użytek. Wielu klientów, którzy posiadają kapitał czy oszczędności dokonuje zakupu nawet kilku mieszkań, traktując je jako inwestycję na przyszłość, czy lokatę kapitału. Wpływ na to ma choćby inflacja albo zapowiedzi związane z planami wprowadzenia opłat za utrzymywanie znaczących środków na rachunkach bankowych. Mamy poczucie jakości naszej oferty, standard i dodatkowe udogodnienia oferowane lokatorom odpowiadają potrzebom wymagających konsumentów. Klienci oczekują więcej niż mieszkania wykonanego z dobrych materiałów budowlanych czy sklepu i zakładu kosmetycznego w budynku. Doceniają rozbudowaną infrastrukturę z licznymi usługami i atrakcjami oraz przestrzeniami, gdzie mogą spacerować czy częściami wspólnymi, w których mogą zrelaksować się czy spędzić czas z sąsiadami. Chcą mieć poczucie, że większość pozazawodowych rzeczy mogą załatwić na miejscu. Stąd w ramach każdej inwestycji oferujemy wartość dodaną. W ŻOLI ŻOLI w Warszawie stworzyliśmy Pokój Malucha a w Viście na Mokotowie Klub Mieszkańca. Na terenie INSPIRE w Katowicach powstaje Strefa Mieszkańca z salą spotkań, m.in. z bilardem, a w CENTRAL HOUSE w stolicy – m.in. Strefa Relaksu dla dorosłych, fitness, sauna czy Ogród na dachu do użytku wszystkich lokatorów.

Anna Skotnicka-Ryś, dyrektor Działu Handlowego firmy Profbud

Najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że w pierwszej połowie 2021 roku oddano do użytkowania 105,4 tys. mieszkań czyli o 8,6 proc. więcej niż przed rokiem. W ogólnym rozrachunku wzrosła również liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym oraz liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto. Co ciekawe, z łącznej liczby 18 277 mieszkań oddanych do użytku w czerwcu br., tylko 6 985 zostanie zachowanych na własność, z kolei aż 10 695 przeznaczonych zostanie na sprzedaż lub wynajem. Taka sama sytuacja dotyczy się nieruchomości, których budowę już rozpoczęto. Z łącznej liczby 25 744 mieszkań, 10 364 są to mieszkania indywidualne, a 14 884 stanowią lokale inwestycyjne. Popyt na rynku nieruchomości napędzany jest przez nieustanny wzrost cen mieszkań.

W samej Warszawie średnia cena za mkw. w I kw. 2021 roku wynosiła 10 602 zł, a już w II kw. br. - 11 014 zł, co oznacza wzrost cen o 3,9 proc. w ciągu zaledwie 3 miesięcy. Innym czynnikiem przemawiającym za kupnem mieszkania są oczywiście wciąż tanie kredyty hipoteczne, a także chęć ulokowania kapitału w bezpiecznym, stałym źródle dochodu. Jednym z naszych celów jest dostosowanie oferty firmy do potrzeb różnych klientów, zarówno tych prywatnych, jak i inwestorów.

Piotr Jakubowski, Head of Investment Department w Apricot Capital Group

Obecnie klienci decyzję o zakupie mieszkania podejmują szybciej, są mniej wybredni jeśli chodzi np. o rozkład lokali. W czasie pandemii i wysokiej inflacji zakup mieszkania jest dobrym zabezpieczeniem przed utratą wartości kapitału. Jednocześnie dostrzegamy, że dla klientów ważna jest wizualna strona projektu, tj. elewacje, jakość materiałów. Wciąż rośnie także rola rozwiązań ekologicznych. Powstaje coraz więcej projektów typu mixed use. Ponadto, deweloperzy chętniej budują lokale na wynajem. Zauważamy, że w dużych miastach coraz mniej jest atrakcyjnych, uzbrojonych działek, dlatego rośnie rola mniejszych rynków. Nasze inwestycje projektujemy z poszanowaniem ekologii, dbałością o szczegóły – stosując dobrej jakości materiały, starając się zapewnić naszym klientom produkt z najwyższej półki. Przygotowujemy projekty zarówno mieszkaniowe, hotelowe, usługowe,  jak i mixed use widząc, że rynek jest coraz bardziej zdywersyfikowany, a rola funkcji poza mieszkaniowych jest coraz bardziej istotna.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

W kwestii inwestycji mieszkaniowych dążymy do tworzenia samowystarczalnych osiedli z wieloma udogodnieniami z zakresu ekologicznych rozwiązań, miejscami do rekreacji oraz bezpieczną przestrzenią do odpoczynku i zabawy zarówno dla młodych ludzi, jak i dla rodzin z dziećmi.

Nieustannie prowadzimy działania mające na celu rozwój sektora second home, który z roku na rok w Polsce zaczyna coraz bardziej zyskiwać na popularności. 

Stawiamy również na rozwój mieszkań na wynajem, w tym sektora PRS, który ze względu na zmianę potrzeb oraz stylu życia młodych osób w kolejnych latach również ma szansę mocno zyskać na znaczeniu w naszym kraju.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Pandemia miała i ma ogromny wpływ na kształtowanie się trendów na rynku mieszkaniowym. Najsilniej widoczną zmianą, którą obserwujemy jest przejście na pracę zdalną, bądź hybrydową wielu pracowników polskich firm. Naturalnym skutkiem takiego stanu rzeczy stał się wzrost oczekiwań względem deweloperów i oferowanych przez nas mieszkań. Spędzając więcej czasu w zaciszu własnego mieszkania zaczęliśmy zwracać większą uwagę na standard, komfort i jakość. Niezmiernie ważna stała się prywatna przestrzeń zewnętrzna, a więc wygodne tarasy, balkony czy ogródki, ale również bliskość publicznych terenów zielonych. Staramy się zrozumieć jak najlepiej naszych klientów i wyjść naprzeciw ich wymaganiom i pragnieniom. I tak, rozwijając projekt osiedla Miasteczko Jutrzenki zwróciliśmy szczególną uwagę na projekt powierzchni wspólnych oraz otoczenie budynków, place i małą architekturę, aleje spacerowe, miejsca do uprawiania jogi, oczka wodne, fontannę, ławki solarne, leżanki. Zadbaliśmy też o wspólne przestrzenie i miejsca, które sprzyjają nawiązywaniu kontaktów, na przykład siłownię na terenie osiedla.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A.

Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce jest bardzo obiecująca, zakładamy stały wzrost popytu przez kilka najbliższych lat. W ostatnim czasie intensywnie rozwijaliśmy działalność i inwestowaliśmy w grunty. W ciągu 5 kwartałów, uwzględniając pierwszy kwartał 2021 roku przeznaczyliśmy 700 mln zł na rozbudowę banku ziemi. Nadal jesteśmy mocno skoncentrowani na rozwoju działalności w różnych miastach, dlatego cały czas zwiększamy zapasy gruntów. Warto też zwrócić uwagę na najwyższy standard oferowanych przez nas mieszkań, balkony, loggie lub tarasy w każdym mieszkaniu, większe niż tradycyjnie okna, wyjątkową dźwiękoszczelność, wideofony, instalacje światłowodowe, a także lobby z portierem i oświetlenie LED części wspólnych zasilane przez panele fotowoltaiczne oraz system Smart House bezpłatnie oferowany w każdym mieszkaniu.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Obserwujemy nieustanny wzrost zainteresowania zakupem mieszkań, zarówno przez klientów indywidualnych, jak również inwestorów oraz fundusze mieszkaniowe, które nabywają całe budynki od deweloperów. W związku z tym rynek mieszkaniowy może dotknąć znaczące ograniczenie podaży nowych mieszkań. Posiadamy znaczący bank ziemi, ale nieustannie poszukujemy gruntów pod nowe projekty inwestycyjne, by na bieżąco uzupełniać ofertę mieszkaniową.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

Od dłuższego czasu zauważamy, że klienci cenią stabilność rynku nieruchomości, w który bardzo bezpiecznie jest inwestować. Ta zmiana w percepcji klientów wpływa na znaczący wzrost popytu na nowe mieszkania, co wraz z innymi czynnikami, takimi jak np. wzrost cen za materiały budowlane prowadzi do wzrostu cen za metr kw. Nie widzimy oznak ochłodzenia popytu, co spowoduje dalszy wzrost cen i usług.

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Na naszych osiedlach nie inwestują firmy zajmujące się wynajmem instytucjonalnym. Blisko 10-15 procent klientów to inwestorzy indywidualni, którzy kupują mieszkania pod przyszły wynajem.

Obecnie najwięcej mieszkań w Europie buduje się w Polsce, ale wciąż jest ich za mało. Pod względem liczby istniejących lokali w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców nasz kraj znajduje się dopiero na 13. miejscu w Europie. Jest więc duże pole do rozwoju.

Przygotowujemy się do realizacji dużego osiedla na obrzeżach Warszawy, w zielonej okolicy i pobliżu drogi szybkiego ruchu. Będzie to samowystarczalne i ekologiczne miasteczko ze szkołą, sklepami, powierzchnią biurową i usługami. Rozpoczęliśmy też prace na projektowaniem osiedla w Poznaniu.

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A. 

Nasza obecna oferta jest na podobnym poziomie, co przed pandemią. W najbliższych miesiącach jednak planujemy znacznie ją zwiększyć i wprowadzić do sprzedaży szereg nowych projektów. Jeśli chodzi o grunty, to nieustannie rozbudowujemy nasz bank ziemi. Poszukujemy przede wszystkim działek w tych miastach, w których jesteśmy już obecni, tj. w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście i Katowicach. Monitorujemy jednak dostępność terenów pod zabudowę mieszkaniową także w innych, dużych miastach i nie wykluczamy wejścia do kolejnych aglomeracji.

Jeśli chodzi o mniejsze miejscowości, wszelkie badania demograficzne od lat pokazują, że niestety konsekwentnie się one wyludniają a ich mieszkańcy migrują do dużych ośrodków miejskich. Dlatego też działalność deweloperską prowadzą tam raczej tylko lokalne firmy na niewielką skalę. Obserwujemy z kolei uważnie możliwości inwestowania w miejscowościach podmiejskich, w których jest zdecydowanie łatwiej o tańsze grunty pod zabudowę. Zrealizowaliśmy jakiś czas temu dużą inwestycję w podwarszawskich Ząbkach na ponad 800 mieszkań, która okazała się sukcesem. W przypadku takich projektów kluczowe jednak pozostaje dobre skomunikowanie z centrum metropolii.

Zbigniew Juroszek, prezes Atal 

Faktycznie motorem wzrostu rynku mieszkaniowego w Polsce są aktualnie miasta powiatowe i miejscowości podmiejskie. To dobra wiadomość, która oznacza, że mieszkaniowa luka w średnich i mniejszych miastach będzie się zmniejszać. Takie lokalizacje nie będą jednak celem kluczowych deweloperów ze względu na niewielki rynek zbytu. Tylko największe miasta i aglomeracje zapewniają odpowiednią skalę do rozwoju biznesu.

Utrzymanie atrakcyjnej oferty, szczególnie w aglomeracjach jest obecnie największym wyzwaniem dla deweloperów. Problemem jest mała dostępność gruntów i przeciągające się procesy administracyjne. Z trudnościami z wprowadzeniem na rynek nowych projektów najlepiej radzą sobie najwięksi gracze z bogatym portfolio zabezpieczonych gruntów i ze zdywersyfikowaną działalnością produktową i geograficzną. Mniejsze firmy są w cięższej sytuacji.

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Nie przestajemy budować w dużych miastach. Po wieżowcu Hanza Tower planujemy kolejną, prestiżową inwestycję w Szczecinie - osiedle Nad Odrą. Będzie to zespół budynków mieszkalnych i usługowych z mariną. Czekamy na decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji, licząc na to, że pierwszy etap budowy osiedla rozpoczniemy w tym roku. Równocześnie będziemy obecni w mniejszych miejscowościach położonych blisko dużych miast. Kontynuujemy rozbudowę podwarszawskiego osiedla Villa Campina, gdzie stawiamy gotowe energooszczędne eko-domy, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem m. in. z uwagi na położenie w pobliżu Puszczy Kampinoskiej. Wkrótce ruszy budowa inwestycji Stacja Centrum w Gąsinie, zielonej dzielnicy Pruszkowa o szczególnych walorach krajobrazowych, wypoczynkowych i rekreacyjnych. Planujemy także inwestycję w podkrakowskiej Zawadzie.

Marcin Michalec, CEO Okam

Obecnie koncentrujemy się na rozwoju projektów w największych polskich miastach, w tym w Warszawie, Łodzi czy Katowicach. Rynek inwestycyjny w tych lokalizacjach ma jeszcze duży potencjał i istnieje przestrzeń do dalszego rozwoju pod kątem budynków mieszkaniowych, jak i biurowych. W Katowicach kontynuujemy budowę osiedla Inspire w Dolinie Trzech Stawów, w Łodzi natomiast prowadzimy sprzedaż inwestycji Strefa Progress przy Piotrkowskiej 217. Z kolei, w stolicy realizujemy między innymi inwestycję Central House w biurowej części Mokotowa czy Bohema - Strefa Praga na Pradze Północ. Będziemy rozwijać również projekt mieszkaniowy CityFlow na warszawskiej Woli. Ponadto, niedawno dokonaliśmy jednej z największych transakcji na polskim rynku nieruchomości - kupując 62 ha terenów pofabrycznych na Żeraniu. Oczywiście, jeśli na horyzoncie pojawią się ciekawe możliwości projektowe w innych, przede wszystkich większych polskich miastach czy ośrodkach, na przykład w aglomeracji warszawskiej albo śląskiej, nie wykluczamy, że lista lokalizacji naszych inwestycji się poszerzy.

Anna Skotnicka-Ryś, dyrektor Działu Handlowego firmy Profbud

Jesteśmy warszawskim deweloperem, który od ponad 11 lat realizuje wysokiej jakości projekty, skupiając się głównie na dwóch miastach - Warszawie oraz Łodzi. Na chwilę obecną nie dostrzegamy wyzwań związanych z wprowadzeniem na rynek nowych inwestycji deweloperskich we wskazanych miejscowościach, a bank ziemi zapewnia nam komfortową sytuację i możliwość realizacji projektów przez najbliższe kilka lat. Nie zamykamy się jednak na żadne propozycje i szczegółowo analizujemy każdą ofertę dotyczącą możliwości zakupu gruntów. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom wszystkich klientów o różnych preferencjach i oczekiwaniach w naszej ofercie znajdują się liczne inwestycje, zarówno w bliskiej odległości od centrum, jak i w lokalizacjach typu middle. Coraz więcej osób zaczęło bowiem zwracać uwagę na przestrzeń i okolicę w jakiej znajduje się dom. Możliwość mieszkania w bezpośrednim sąsiedztwie z naturą stało się prawdziwym luksusem.

Nie zwalniamy tempa i realizujemy kolejne projekty budowlane. Być może jeszcze w tym roku zaskoczymy klientów kolejnymi, warszawskimi inwestycjami w zupełnie nowych odsłonach.

oanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A.

Obecnie mamy w ofercie blisko 1500 lokali w 3 miastach i systematycznie rozbudowujemy możliwości sprzedażowe. W tym roku uruchomiliśmy 14 nowych projektów i wprowadziliśmy do oferty 1100 lokali w Warszawie, Gdańsku i Wrocławiu. Przygotowujemy się także do rozpoczęcia sprzedaży w Poznaniu. Nasze plany są bardzo ambitne, dlatego intensywnie zwiększamy bank ziemi. Podwyższyliśmy prognozy sprzedaży na ten rok i jestem przekonana, że są to bardzo realne założenia. Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce jest bardzo obiecująca, zakładamy stały wzrost popytu przez kilka najbliższych lat. Obecnie mamy zasoby gruntów dające potencjał sprzedażowy nawet na 22.000 lokali. Na inwestycje i potencjalne akwizycje do końca 2021 roku chcemy przeznaczyć ponad 600 mln zł. Jesteśmy także otwarci na zakup całych podmiotów wraz z nieruchomościami, wydzielonych części przedsiębiorstw czy rozległych terenów poprzemysłowych. Chcemy umacniać swoją pozycję w miastach, w których działamy, tj. w Warszawie, Trójmieście, Wrocławiu i Poznaniu. Rozważamy także możliwość wejścia do nowego miasta. Będzie to jednak zależało od możliwości nabycia gruntów i skali działalności, jaką moglibyśmy prowadzić w tej aglomeracji.

Piotr Jakubowski, Head of Investment Department w Apricot Capital Group

Nasza działalność skupiona jest obecnie w trzech dużych miastach – Warszawie, Poznaniu i Katowicach. Choć rzeczywiście oferta mieszkaniowa odrobinę uszczupliła się w trakcie pandemii, a szczególnie w pierwszej jej  fazie, obecnie jesteśmy zdecydowanie w fazie wzrostowej. Mamy zabezpieczony duży bank ziemi, który pozwala nam rozwijać się sukcesywnie i pozytywnie patrzeć w przyszłość. Niezależnie od tego, dostrzegamy potencjał mniejszych miast i jesteśmy w trakcie zabezpieczania kilku nieruchomości, które w naszej ocenie mają duży potencjał.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Każda inwestycja, którą wprowadzamy na rynek jest odpowiedzią na zapotrzebowania naszych klientów. Staramy się działać rozsądnie, zawsze mając na uwadze jak najlepszy standard i jak najlepsze położenie przyszłej inwestycji. Starannie przygotowujemy się do nowych przedsięwzięć, mając świadomość, że bierzemy udział we współtworzeniu miasta. Bank ziemi Aurec Home stale się powiększa. Obecnie prowadzimy inwestycje w jednych z najlepszych lokalizacji Warszawy. Powiększając swoje zasoby bierzemy pod uwagę również takie lokalizacje jak Pruszków, Wesoła czy Wawer.

Jarosław Kozak, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Grupa Waryński jest otwarta na każdą lokalizację. Z oczywistych względów dostępność terenów w dużych miastach jest ograniczona. Niemniej jednak, miejscowości mniejsze, podmiejskie zyskują na znaczeniu, nie tylko z uwagi na możliwe do zagospodarowania jeszcze tereny, ale także z powodu mniejszej intensywności zabudowy, większej ilości zieleni, a jednocześnie dobrej komunikacji z większymi miastami. Nasza oferta będzie się stale powiększała, także o mniejsze miejscowości, między innymi dlatego, aby zwiększyć podaż mieszkań, które będą spełniały zweryfikowane przez pandemię oczekiwania klientów.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Dostrzegliśmy potencjał mniejszych miast już jakiś czas temu. Od kilku lat poszukiwaliśmy działki w Łodzi i w ubiegłym roku udało nam się sfinalizować transakcję. W tej chwili inwestycja jest jeszcze w fazie projektowania. 

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Skupiamy działalność przede wszystkim na terenie Warszawy. Tutaj też nieustannie poszukujemy gruntów pod nowe inwestycje mieszkaniowe. Pomimo trudności z wprowadzaniem na rynek nowych projektów, udaje nam się regularnie wprowadzać nowe inwestycje do sprzedaży. W najbliższym czasie nie mamy w planach ekspansji do mniejszych miejscowości.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

Mierzymy się obecnie z trudnościami w zakresie nabywania nowych działek w dużych aglomeracjach, szczególnie w Warszawie. Brakuje gruntów, a te dostępne są bardzo drogie. Nasz bank ziemi jest jednak zabezpieczony, a działalność zdywersyfikowana na kilka miast. Oprócz Warszawy, budujemy w Poznaniu, Szczecinie oraz Wrocławiu. Nie rozważamy w tym momencie nowych miejsc, ponieważ zależy nam na najwyższej jakości oddawanych projektów, a tą gwarantuje m.in. dogłębna znajomość danego rynku.

Jeśli zaś chodzi o inwestycje podmiejskie, w drugiej połowie roku ruszymy z projektem ekologicznych domów w Falentach pod Warszawą. Będzie to inwestycja z szeregiem rozwiązań ekologicznych, takich jak m.in. rekuperacja, możliwość montażu paneli fotowoltaicznych oraz ładowania aut elektrycznych. Realizujemy także duży projekt pod Szczecinem, w gminie Kołbaskowo, gdzie powstaje inwestycja Nowe Warzymice. To wieloetapowe osiedle, tworzone w niskiej zabudowie wielorodzinnej, zaprojektowane na kilka lat.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Od wielu lat mamy w ofercie, zarówno lokale położone w dużych miastach, jak i na terenach podmiejskich. Przykładem takiego działania jest wieloetapowa inwestycja Osiedle Kociewskie tworzona w niedużej miejscowości Rokitki koło Tczewa, która znacznie wpływa na rozwój tego obszaru.

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Jesteśmy otwarci na projekty, zarówno na obrzeżach dużych miast, jak i bezpośrednio w miastach. Finalizujemy zakup dużej działki w Poznaniu pod kolejny duży wielorodzinny projekt rozłożony na kilka etapów. Planujemy w tym osiedlu przedszkole oraz powierzchnie biurowe. Przygotowujemy się do realizacji dużego osiedla na obrzeżach Warszawy, w zielonej okolicy i doskonałym dojazdem do centrum. Chcemy, żeby było to samowystarczalne i ekologiczne miasteczko ze szkołą, sklepami, powierzchnią biurową i usługami. Niestety brak gruntów w rozsądnych cenach nie sprzyja zwiększaniu oferty.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development

Rzeczywiście coraz trudniej jest pozyskiwać grunty w naszym, rodzimym Poznaniu i rozważamy obecnie podjęcie inwestycji w innych miastach, a także w kolejnych destynacjach turystycznych w Polsce. W dalszym ciągu będziemy budować na poznańskim przedmieściu w Dąbrówce, gdzie mamy zabezpieczony grunt na przyszłość. 

Według przyjętej strategii, chcemy dysponować ofertą obejmującą różne typy mieszkań dla różnych klientów.  Staramy się na bieżąco ją uzupełniać, wprowadzając regularnie nowe produkty. Jeszcze w tym roku przedstawimy nową inwestycję. Nasza oferta nie jest mniejsza niż przed pandemią. 

Andrzej Oślizło, prezes zarządu, Develia S.A. 

Jesteśmy świadomi wpływu, jaki człowiek wywiera na środowisko naturalne.  Nieustannie pracujemy nad tym, aby w naszych inwestycjach ograniczać negatywne skutki środowiskowe do minimum. W budowanych osiedlach staramy się wykorzystywać niskoemisyjne materiały i maksymalizować przestrzenie biologicznie czynne. Na przykład w naszym katowickim projekcie Ceglana Park ponad połowa całego obszaru inwestycji to tereny zielone i rekreacyjne. Tam, gdzie jest to możliwe, budujemy zbiorniki retencyjne, które korzystnie wpływają na żywotność lokalnej roślinności, a mieszkańcy mogą się relaksować nad starannie urządzonymi, malowniczymi stawami. Zielone dachy są już niemal standardem. Stawiamy również na chodniki antysmogowe.

Nowością w naszych inwestycjach są tężnie solankowe, działające leczniczo na choroby dróg oddechowych i wzmacniające naturalną odporność. Takie instalacje powstaną we wspomnianej inwestycji Ceglana Park i w naszym, nowym projekcie w Warszawie, w osiedlu Aleje Praskie.  

Angelika Kliś, członek zarządu Atal

Stosowanie ekologicznych i energooszczędnych rozwiązań to wzrostowy trend we współczesnym budownictwie, a także oznaka świadomego podejścia deweloperów do projektowania oraz realizacji kompleksów mieszkaniowych. Co istotne, to już nie tylko domena prestiżowych inwestycji, ale nowe podejście do budownictwa mieszkaniowego, które staje się powszechnym standardem.

Realizując projekty deweloperskie wzbogacamy przestrzeń o tereny zielone, aby współtworzyć zdrowy ekosystem miast. Zieleń i tereny rekreacyjne lokujemy wokół budynków, na patiach, ale także realizujemy zielone tarasy na dachach i górnych kondygnacjach, czy projektujemy ogrody deszczowe.

Dla przykładu w naszym najnowszym trójmiejskim projekcie – Bursztynowa Zatoka powstaną ogólnodostępne tarasy zielone wraz z ogrodami deszczowymi wyposażonymi w instalację do retencji wody, co zapewni zróżnicowany system odwadniający, na czym zyskuje środowisko.

Również w poznańskim osiedlu Zacisze Marcelin, które niedawno trafiło do sprzedaży zrealizujemy systemy nawadniania zieleni wodą z retencji, co umożliwi podlewanie roślin w osiedlowym parku. Konkretnych przykładów proekologicznych rozwiązań wprowadzanych do naszych projektów jest więcej, wśród nich są panele słoneczne, stacje ładowania pojazdów elektrycznych, czy domki dla owadów.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A.

W naszych osiedlach projektujemy tereny zielone tak, aby ograniczyć oddziaływanie promieniowania słonecznego i nie dopuścić do przegrzania środowiska. Wprowadzamy retencję wody przez system korzeniowy i liście, czyli powierzchnię biologicznie czynną. Wdrażamy ideę ogrodów deszczowych dla zatrzymywania wody. Promujemy oszczędzanie energii dzięki instalacjom LED, światłowodom i panelom fotowoltaicznym. Na elewacjach budynków wprowadzamy instalacje pochłaniające dwutlenek węgla, obniżając koszty użytkowania. Stosujemy także tzw. zielone dachy.

W mieszkaniach instalowane będą nawiewniki antysmogowe i antyalergiczne, które tworzą barierę przed niebezpiecznymi dla zdrowia cząsteczkami pyłu typów PM10 i PM25. Ponadto w osiedlach pojawi się kostka antysmogowa, która wpływa na redukcję tlenków azotu w powietrzu. Wykorzystuje przy tym naturalne światło dzienne, dzięki promieniom UV oraz obecności wody opadowej przyspiesza naturalny proces utleniania. W ten sposób następuje  szybki rozpad szkodliwych związków znajdujących się w powietrzu oraz zanieczyszczających powierzchnię betonu. Działanie kostki jest długotrwałe, stale odnawialne i nie ulega zużyciu. Dodatkowo tereny osiedli będą wyposażone w ławki solarne, gdzie każdy mieszkaniec będzie mógł bezpłatnie naładować swoje urządzenia dzięki energii słonecznej.

Karolina Bronszewska, członek zarządu, dyrektor Marketingu i Innowacji Ronson Development

Dla każdej z projektowanych inwestycji, nowej lub rozbudowywanej o kolejny etap tworzymy zróżnicowany pakiet rozwiązań ekologicznych. Ich dobór jest uzależniony od możliwości wpisania ich w koncepcję architektoniczną i urbanistyczną, łatwości i bezpieczeństwa ich obsługi oraz od oczekiwanych korzyści ekonomicznych, a przede wszystkim od potrzeb przyszłych mieszkańców. Priorytetem są dla nas zawsze tereny zielone. Dla przykładu, w warszawskiej inwestycji Nova Królikarnia dosadziliśmy blisko 400 drzew i około 2 000 krzewów i roślin wodnych, a w podszczecińskich Nowych Warzymicach tworzymy łąki kwietne, które stanowią piękną, ekologiczną alternatywę dla tradycyjnych trawników. Ponadto, stanowią schronienie dla zwierząt, zapewniają pokarm owadom zapylającym, a także ochładzają powietrze i zwalczają smog.

Nasze działania w zakresie walki ze smogiem to także projektowane zielone dachy i ściany w trzecim etapie Ursusa Centralnego, gdzie powstało pnącze na elewacji, które ma za zadanie obniżać poziom CO2 w powietrzu. We wrocławskiej Vivie Jagodno powstają z kolei zielone dachy. W inwestycjach, które dają nam taką przestrzenną możliwość, projektujemy również zbiorniki retencyjne. Pozwala to na wtórne wykorzystanie wód opadowych do podlewania roślin w częściach wspólnych oraz poprawia mikroklimat osiedla i zwiększa bioróżnorodność. 

Zaprojektowane szerokie chodniki, ścieżki rowerowe, przestrzenie rekreacyjne, czy parkowa zieleń mają za zadanie zachęcić mieszkańców do aktywnego spędzania czasu oraz sąsiedzkiej integracji. Tworzymy rozwiązania promujące ekomobilność w postaci rowerowni, stojaków, czy wiat rowerowych. Przewidujemy również możliwość instalacji ładowarek do samochodów elektrycznych w nowoprojektowanych inwestycjach.

Waldemar Olbryk, prezes Archicom S.A.

Dbałość o zieleń, odtwarzanie naturalnego krajobrazu, czy odwaga w rewitalizowaniu dawnych terenów poprzemysłowych, takich jak Olimpia Port i Browary Wrocławskie - stanowią wizytówkę Archicomu. Cześć z tych pomysłów odnajdziemy również w innych projektach, ale to właśnie tam, w dużych projektach mamy szansę na pokazanie całego spektrum pomysłów i wzmacnianie idei nowoczesnego fragmentu miejskiego.

W projektowaniu nowych miejsc do życia i pracy stawiamy na proekologiczne rozwiązania, a wśród nich zielone ściany i dachy, pnącza na elewacjach, podlewanie półautomatyczne, zużycie zasobów z retencji wód deszczowych, fotowoltaikę, urządzenia sportowe wytwarzające prąd do zasilania części wspólnych, niskoemisyjne i recyklingowe materiały, czy stacje ładowania samochodów elektrycznych.

Otwieramy całe osiedla na naturę (Słoneczne Stabłowice – rzeka, Sady nad Zieloną – Natura 2000). A dla części z nich traktujemy przyrodę jako wyraźny punkt odniesienia dla całego konceptu, jak w inwestycji Planty Racławickie, gdzie mamy design biofiliczny, tj. projektowanie odpowiedzialne ekologicznie, wprowadzające do miejskiego, cyfrowego życia przyrodę.

Nasze osiedla wyposażone są w kluby fitness, boiska, kajakownie, ścieżki spacerowe, ogólnodostępne miejsca rekreacji powstające z szacunkiem do otoczenia i z wykorzystaniem naturalnych materiałów.

W tym działaniu idziemy o krok dalej, uzupełniając infrastrukturę miejską m.in. o nowe publiczne tereny parkowe, jak np. Park Kolumba, ścieżki rowerowe, czy nasadzenia drzew - ponad 1 800 od 2012 roku.  

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Zielone dachy i tarasy rekreacyjne pojawią się na budowanych obecnie budynkach w Osiedlu Horizon w Gdańsku i w inwestycji, którą planujemy uruchomić już wkrótce – osiedle Nad Odrą w Szczecinie. Zieleń na dachach będzie tworzyć przestrzeń wypoczynkową a zarazem stanowić izolację termiczną, zwiększając w ten sposób energooszczędność obiektów.

W pompy ciepła i rekuperatory wyposażone są w standardzie drewniane domy w technologii szkieletowej, oferowane w osiedlu Villa Campina w Ożarowie Mazowieckim. Są praktycznie pasywne energetycznie, gdyż do ogrzania domu, wody użytkowej i wentylacji potrzebują zaledwie 22 kWh/m kw./rok. W każdym zainstalowane są także systemy umożliwiające zainteresowanym właścicielom podłączenie paneli fotowoltaicznych. Dzięki uzyskiwanej w ten sposób darmowej energii taki dom staje się samowystarczalny pod względem energetycznym. Oprócz ekologicznego wyposażenia zastosowaliśmy w nich wentylację mechaniczną z rekuperacją, dzięki czemu, niezależnie od warunków atmosferycznych, mieszkańcy oddychają przefiltrowanym powietrzem.

Rozwiązania ekologiczne zastosowane w Osiedlu Bliska Wola, którego ostatni etap budowy jest już na finiszu, przyczyniają się do znacznego zmniejszenia opłat czynszowych, a gromadzenie deszczówki, która służy do pielęgnacji zieleni, powoduje zmniejszenie opłat za wodę.

Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska

Mogę śmiało powiedzieć, że ekologiczne myślenie jest wpisane w DNA naszej firmy. Potwierdzają to nagrody i wyróżnienia, m.in. certyfikaty HQE International czy BiodiverCity, który otrzymaliśmy jako pierwszy deweloper w Polsce. Wspomnę jeszcze, że jesteśmy członkiem Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego i partnerem platformy Partnerstwo dla Klimatu, która jest polem współpracy pomiędzy organizacjami proekologicznymi.

Jeśli chodzi o proekologiczne praktyki, to traktujemy je poważnie, nie jako chwilowy trend. Idą za tym konkretne rozwiązania ekologiczne w naszych inwestycjach, np. panele fotowoltaiczne na dachach, energooszczędne oświetlenie LED, budki lęgowe dla ptaków i domki dla owadów pożytecznych, a także systemy do gromadzenia wody opadowej na potrzeby podlewania zieleni części wspólnych. Naszym standardem jest takie planowanie inwestycji, aby do minimum ograniczyć ingerencję w istniejącą zieleń, nasadzamy także nowe drzewa i krzewy, kierując się bioróżnorodnością.

Nasza premierowa inwestycja w Trójmieście - Żeromskiego 7 będzie wyposażona w nawiewniki okienne z funkcją antysmogową. Udostępniamy również przyszłym mieszkańców możliwość ładowania aut elektrycznych. Ładowarki będą dostępne m.in. w inwestycji Essentiel Talarowa i w Osiedlu Lumea.

Piotr Jakubowski, Head of Investment Department w Apricot Capital Group

Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że nasze inwestycje kształtują otoczenie. Czujemy odpowiedzialność jeżeli chodzi o wpływ na środowisko naturalne oraz dziedzictwo, jakie pozostawimy przyszłym pokoleniom. Projektując inwestycje przywiązujemy ogromną wagę do kwestii ekologicznych, dlatego w naszych projektach znaleźć można zielone dachy, oczka wodne, czy niecki regulujące gospodarkę wodami opadowymi w sposób, który nie zaburza lokalnych stosunków wodnych. Jesteśmy świadomi konieczności zachowania bioróżnorodności, dlatego wykorzystujemy roślinność naturalną. Staramy się tworzyć warunki dogodne dla owadów. Nasadzamy dziesiątki drzew, krzewów, a jednocześnie staramy się zachowywać jak najwięcej istniejącej zieleni – np. w projektowanym osiedlu przy ulicy Bernardyńskiej zachowamy 60 proc. powierzchni biologicznie czynnej. Ponadto, promujemy zrównoważony transport, a nasze inwestycje są projektowane z myślą o wygodzie pieszych i rowerzystów.

Marcin Michalec, CEO Okam

Pod koniec 2018 roku wprowadziliśmy Nową Politykę Jakości, która stanowi wyraz naszej społecznej odpowiedzialności w obszarze biznesu. Zaczynając od inwestycji Central House, która obecnie powstaje przy ulicy Domaniewskiej w Warszawie, wszystkie nasze projekty mieszkaniowe będą wyposażane w proekologiczne i funkcjonalne rozwiązania. Mają one wspierać ochronę klimatu, jak również poprawiać jakość życia mieszkańców, a także firm, które będą stacjonować na terenie niektórych naszych inwestycji.

Realizowane projekty, w tym choćby osiedle Inspire w Katowicach, będą wyposażone m.in. w wypożyczalnie pojazdów elektrycznych i rowerów, specjalne miejsca do ich ładowania, a same mieszkania w oczyszczacze powietrza. Z kolei części wspólne będą zasilane przy użyciu instalacji solarnych bazujących na energii odnawialnej, dzięki czemu rachunki za utrzymanie budynków mają być niższe.

Oczywiście przy każdej inwestycji staramy się stworzyć w formie pasów zieleni, skwerów oraz zachować jak najwięcej przestrzeni zielonych do użytkowania przez mieszkańców. W planach mamy także rozwój kolejnych proekologicznych rozwiązań, które będą służyć środowisku, jak również przyczyniać się do dalszego podnoszenia komfortu życia lokatorów naszych inwestycji czy mieć wpływ na ich stan zdrowia.

Anna Skotnicka-Ryś, dyrektor działu handlowego firmy Profbud

Trend związany z wprowadzeniem ekologicznych rozwiązań do inwestycji jest widoczny na rynku nieruchomości już od kilku lat. Standardowymi rozwiązaniami stały się m.in. ogrody zimowe, zielone dachy, czy stacje ładowania samochodów elektrycznych. Do ekologicznych rozwiązań zaliczyć można również wykończenie budynku elementami z naturalnego drewna oraz zbiorniki retencyjne umożliwiające wykorzystanie wody opadowej do nawadniania części wspólnych lub prywatnych. Tego typu udogodnienia wprowadziliśmy do oferty już w 2018 roku. Jako jedyny deweloper w Polsce należący do koalicji „Włącz Czystą Energię dla Polski”, która promuje gospodarkę obiegu zamkniętego, niezwykle odpowiedzialnie podchodzimy do tematu ochrony środowiska.

Jednym z naszych najbardziej innowacyjnych obiektów, posiadających Certyfikat BREEAM jest budynek biurowy Vector+. Znajdują się w nim m.in. wspólny, zielony taras, wypożyczalnia rowerów, szatnie i prysznice dla miłośników jednośladów, system odbioru wody deszczowej, ekokratki na parkingach podziemnych, dwa niezależne źródła zasilania elektrycznego czy też stacja ładowania samochodów elektrycznych. Staramy się, aby nowe projekty zostały wyposażone w coraz bardziej innowacyjne działania. W niedalekiej przyszłości mamy w planach kilka inwestycji, w których z pewnością nie zabraknie tego typu rozwiązań.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Do stosowanych przez nas ekologicznych rozwiązań zaliczyć można m.in. montaż paneli fotowoltaicznych na dachach budynków czy też stosowanie oświetlenia LED części wspólnych inwestycji realizowane w osiedlach Neo Jasień i Osiedlu Pastelowym II. W ramach osiedli tworzymy również ogólnodostępne tereny zielone złożone m.in. z roślin antysmogowych oraz drzew tlenowych, konsumujące duże ilości CO2.

Dodatkowo, w naszych inwestycjach wykorzystujemy wody opadowe w ogrodach deszczowych, sprzyjających małej retencji. Dzięki temu wspieramy zasoby wód podziemnych i ograniczamy ryzyko powodziowe. Ogrody deszczowe są też przyjaznym środowiskiem rozwoju małych ekosystemów fauny i flory, podtrzymującym bioróżnorodność danej okolicy.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

W naszych inwestycjach zawsze staramy się stosować rozwiązania ułatwiające funkcjonowanie na terenie inwestycji lub proekologiczne. W gdańskiej inwestycji Wolne Miasto ruch samochodowy i parkingi zostały przesunięte na zewnętrzne obrzeża inwestycji, tak żeby wewnątrz osiedla móc stworzyć jak najwięcej zielonych terenów rekreacyjnych i przestrzeni sprzyjających ruchowi pieszemu i aktywności fizycznej. Zachowaliśmy zastany drzewostan w tym sad owocowy w największym możliwym stopniu, współpracowaliśmy z fundacją „Ptaki Pilskie” i wieszaliśmy budki lęgowe dla ptaków.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Wszystkie nasze inwestycje są realizowane i planowane zgodne z wymogami formalno-prawnymi. W zależności od specyfiki projektu pojawiają się w nich takie elementy, jak zielone dachy, systemy odprowadzania wód deszczowych, czy też powierzchnie biologicznie czynne. Stosowanie w budynkach rozwiązań ekologicznych w prawdzie podnosi koszt realizacji inwestycji, ale ogranicza negatywny wpływ na środowisko. Natomiast mieszkańcy osiedli mogą cieszyć się mniejszymi kosztami ponoszonymi za ich utrzymanie i opłacać niższe rachunki za media. 

Beata Cywińska, wiceprezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Powierzchnia biologicznie czynna to jeden z podstawowych parametrów inwestycji i jest ustalana przepisami prawa miejscowego lub w decyzji o warunkach zabudowy. Staramy się, aby zieleni wokół naszych inwestycji było jak najwięcej, choć nie zawsze jest to możliwe, na przykład w przypadku zabudowy w ścisłych centrach miast. Wtedy szukamy alternatywnych rozwiązań. Co do pozostałych rozwiązań ekologicznych należy mieć na uwadze także koszt ich utrzymania. W przypadku naszych budynków biurowych jesteśmy gotowi i otwarci na wszelkie formy poprawy środowiska. Ostatnio zaangażowaliśmy się w projekt tworzenia miejsc dla pszczół miejskich. Natomiast w odniesieniu do inwestycji mieszkaniowych decydujemy się wyłącznie na takie rozwiązania, o których wiemy, że w przyszłości, po powstaniu wspólnoty mieszkaniowej, nie będą dla niej problemem.

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Stosujemy w projektach energooszczędne i wysokiej jakości materiały elewacyjne. Biologiczna przestrzeń czynna, retencja oraz panele fotowoltaiczne obniżające koszty części wspólnych są w podstawowym standardzie naszych realizacji. Dbamy też o różnorodność roślin, które sadzimy na terenie osiedli, tak żeby najlepiej integrowały się z lokalną przyrodą. Uwrażliwiamy też najmłodszych mieszkańców na problemy związane z ekologią. Na nowym Osiedlu Natura 2 zaprojektowaliśmy naturalny plac zabaw.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Podążając za trendami zrównoważonego rozwoju, przy planowaniu osiedla Miasteczko Jutrzenki zdecydowaliśmy się na fotowoltaiczne panele dachowe, ławki z ładowarkami solarnymi, a alejki osiedlowe pozostawiliśmy niezabetonowane. Roślinność osiedla, poza cieszeniem oka, spełnia funkcję środowiska przyjaznego dla owadów. Panele fotowoltaiczne pojawiły się także na terenie osiedla Fabrica Ursus – miejsca, które łączy tradycję z nowoczesnością. Dodatkowo na trenie inwestycji pojawiły się szklarnie uprawne. Mieszkańcy mogą dzięki nim realizować swoje ogrodnicze pasje i hodować ulubione kwiaty, warzywa czy owoce oraz cieszyć się zielenią przez cały rok.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development

Mieszkańcy miast nie zawsze mają bezpośredni dostęp do parku, czy lasu, dlatego warto zadbać, by wokół nieruchomości było zielono i ekologicznie. W inwestycji FIQUS Marcelin by Nickel Development zieleń zajmie aż 3,5 tysiąca mkw. Zamiast nawierzchni betonowych zastosujemy nawierzchnię łatwo przepuszczalną - płyty ażurowe. Ciągi pieszo-jezdne przy budynku będą przenikać się z bylinami, mchem i trawami, które odnajdziemy także w częściach wspólnych, ale przede wszystkim na ogólnodostępnych tarasach. Zielony dach inwestycji będzie utkany z karmnika ościstego, ozdobnych traw, a balustrady będą zdobić różne gatunki bluszczu.

Przewidziana do rozpoczęcia w tym roku inwestycja na poznańskim Strzeszynie, ze względu na lokalizację w otoczeniu lasów i jezior, z dala od centrum miasta, jeszcze bardziej będzie spajać się z przyrodą. Wokół niskiej, wielorodzinnej zabudowy znajdzie się zieleń wysoka i niska, a także miejsca dla przedstawicieli fauny - domki dla owadów i budki dla jerzyków. Zaplanowaliśmy tutaj również wykonanie zbiorników na wodę deszczową w przegrodach między tarasami. Warto podkreślić, że w projekcie znalazły się także ogrody deszczowe i „żywe ściany“ będące znakomitą naturalną izolacją termiczną - podczas upałów ochronią one ściany budynków przed nadmiernym nagrzewaniem.