Najnowsze wpisy, strona 46


nieruchomości 
lis 10 2022 Ile mieszkań sprzedali deweloperzy w 3 kwartale...
Komentarze: 0
Jakie wyniki odnotowały firmy deweloperskie w trzecim kwartale tego roku? Jak kształtuje się poziom sprzedaży w porównaniu do drugiego kwartału br. i roku 2021? Co wpłynęło na wynik? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A.

W trzecim kwartale br. znaleźliśmy nabywców na 261 lokali. Dla porównania w drugim kwartale 2022 roku wskaźnik ten wyniósł 361 mieszkań. Z kolei rok wcześniej, w trzecim kwartale 2021 roku sprzedaliśmy 438 mieszkań. Słabsze wyniki są spowodowane odcięciem nabywców od finansowania hipotecznego. Wskutek podwyżek stóp procentowych i wejścia w życie tzw. znowelizowanej Rekomendacji S Komisji Nadzoru Finansowego duża grupa potencjalnych klientów utraciła zdolność kredytową i została zmuszona do odłożenia na przyszłość swoich planów zakupowych.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Trzeci kwartał br. nie przyniósł pogorszenia wyników sprzedaży w porównaniu z poprzednim kwartałem. Jednak od połowy bieżącego roku wyniki sprzedażowe całej branży znacząco spadły i obniżony poziom sprzedaży utrzymuje się do tej pory. Głównym powodem takiej sytuacji jest zaostrzenie sposobu obliczania zdolności kredytowej przez banki oraz podwyżki stóp procentowych.

Utrzymanie rekomendacji pogarszającej zdolność kredytową już spowodowało wstrzymanie kolejnych planów inwestycyjnych, a tym samym znaczące zmniejszenie podaży. W następnej kolejności zaowocuje to zamykaniem mniejszych i słabszych firm developerskich oraz wzrostem bezrobocia. Zgodnie z najnowszym stanowiskiem Urzędu KNF deweloperzy mają tak duże marże, że powinni obniżyć ceny i w ten sposób zapewnić większą dostępność mieszkań. Szkoda tylko, że tak poważne decyzje są oparte o niewłaściwe dane. Rentowność, na którą powołuje się KNF dotyczy wyników deweloperów notowanych na giełdzie i transakcji sfinalizowanych aktami końcowymi w danym kwartale. Są to jednak transakcje zawarte jako umowy deweloperskie czasem nawet rok wcześniej czyli w zupełnie innej rzeczywistości sprzedażowej i przy innych kosztach budowy.

Jacek Wesołowski, dyrektor Zarządzający Trei Real Estate Poland

Mimo trudnej sytuacji rynkowej, związanej z podwyżkami stóp procentowych i drastycznym spadkiem liczby udzielanych kredytów hipotecznych udało nam się zachować satysfakcjonujące wyniki.

W osiedlu Bacciarellego 54 we Wrocławiu od dwóch kwartałów utrzymujemy stałe tempo sprzedaży. W analogicznym kwartale ubiegłego roku notowaliśmy kilkukrotnie wyższą sprzedaż, czego powodem była m.in. szersza oferta. W zeszłym roku na Bacciarellego 54 mieliśmy 160 dostępnych mieszkań w ramach trzeciego etapu inwestycji oraz nowo uruchomionego czwartego etapu. Obecnie w sprzedaży zostało nam tylko 20 lokali.

Z podobną sytuacją mamy do czynienia na osiedlu Kraft w Łodzi. Zakończenie jego budowy planowane jest na koniec tego roku i do zaoferowania klientom mamy 6 ostatnich mieszkań z puli 191 realizowanych w ramach I i II etapu inwestycji.

Angelika Kliś, członek zarządu Atal S.A.

W trzecim kwartale 2022 roku zawarliśmy 376 umów deweloperskich i przedwstępnych. To wynik gorszy w porównaniu z tym samym okresem w roku ubiegłym. Należy jednak pamiętać o bardzo wysokiej bazie porównawczej. Sprzedażowo rok 2021 był rekordowy, co m.in. znalazło odzwierciedlenie w wolumenie - 2617 sprzedanych lokali w okresie I-III kw. W przychodach III kwartału 2022 roku uznaliśmy łącznie 833 lokale mieszkalne i usługowe przekazane w tym okresie nabywcom.

Michał Witkowski, dyrektor ds. sprzedaży Lokum Deweloper S.A.

Od stycznia do września br. znaleźliśmy nabywców na 280 mieszkań. W samym trzecim III kwartale br. zakontraktowaliśmy 103 lokale, co wiąże się ze spadkiem wyniku o 29 proc. r/r. Natomiast jest to poziom porównywalny do rezultatu za II kwartał br., w którym sprzedaliśmy o 1 lokal więcej. III kwartał 2022 roku pozostawał pod wpływem regresu i pogorszenia koniunktury sprzedażowej.

Ze względu na dokonane przez Radę Polityki Pieniężnej podwyżki stóp procentowych podniósł się WIBOR, co przełożyło się na znaczne zwiększenie rat kredytów hipotecznych. Jeśli do tego dołożymy rekomendację KNF, która podczas weryfikacji zdolności kredytowej nakazuje bankom doliczać dodatkowe 5 pkt. procentowych, okazuje się, że większość nabywców nie jest w stanie sfinansować zakupu nieruchomości. Obserwujemy stałe zainteresowanie klientów zakupem mieszkań, z tym, że coraz częściej nabywcy muszą zrewidować swoje plany realizując potrzeby mieszkaniowe na rynku najmu. Badania pokazują, że Polacy żyją w przeludnionych mieszkaniach, a wskaźnik liczby mieszkań na 1000 mieszkańców jest poniżej średniej europejskiej. Państwo powinno szukać rozwiązań, które poprawią sytuację mieszkaniową w Polsce. Wszelkie działania utrudniające klientom zakup nieruchomości prowadzą do pogłębiania i tak już dużego deficytu mieszkaniowego. Szczególnie bezzasadna jest rekomendacja KNF, która przy obecnych wysokich stopach procentowych nakazuje przyjmować tak duży bufor zmiany wskaźnika WIBOR.

W efekcie tego, zdolność kredytowa wielu naszych klientów spadła o 60% i więcej. Skłoniło nas to do rezygnacji z uruchomienia dwóch dużych projektów – jednego w Krakowie, jednego we Wrocławiu. W tym roku rozpoczęliśmy realizację zaledwie 130 mieszkań względem 930 w zeszłym roku, w skutek czego nasza oferta będzie z każdym miesiącem szczuplejsza. Planujemy ją poszerzać w miarę poprawy sytuacji finansowej naszych klientów.

Andrzej Gutowski, wiceprezes, dyrektor Sprzedaży Ronson Development

W trzecim kwartale 2022 roku zakontraktowaliśmy sprzedaż 85 lokali i przekazaliśmy 129 mieszkań. W analogicznym okresie w 2021 roku sprzedaliśmy 162 lokale i przekazaliśmy 187 mieszkań. Natomiast w drugim kwartale 2022 roku nasza sprzedaż była na poziomie 114 lokali i 77 przekazań.

Wynik sprzedażowy odnotowany w trzecim kwartale 2022 roku jest ściśle związany z aktualną sytuacją ekonomiczną – inflacją, podwyżkami stóp procentowych, a w konsekwencji wyhamowaniem rynku kredytów hipotecznych, co wykluczyło sporą grupę klientów.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

W trzecim kwartale 2022 roku zawarliśmy 78 nowych umów, natomiast w analogicznym okresie ubiegłego roku podpisane zostało 170 umów. Jeśli chodzi o drugi kwartał 2022 roku, wówczas sprzedaliśmy 127 mieszkań. Na aktualny rezultat wpłynęła przede wszystkim sytuacja makroekonomiczna, w tym wysoka inflacja i rosnące stopy procentowe oraz dostępność oferty sprzedaży.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

W trzecim kwartale br. odnotowaliśmy niższą o około 25 proc. sprzedaż w porównaniu do poprzedniego kwartału oraz spadek o około 45 proc. sprzedaży w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Na osiągnięty rezultat wpłynęła przede wszystkim uszczuplona oferta mieszkań, szczególnie w odniesieniu do 2021 roku, a także odcięcie klientów od kredytów poprzez wzrost stóp procentowych i rekomendację KNF.  

Marcin Michalec, CEO Okam

W ostatnich miesiącach zdecydowaną większość lokali mieszkaniowych sprzedajemy klientom gotówkowym, dysponującym wolnym kapitałem a także tym, którzy przystępując do kredytu posiadają znaczną część własnego kapitału i traktują go jako wkład własny. Z uwagi na trudności pozyskania kredytów hipotecznych wiele osób, które nie posiadają wolnych środków nie może sobie obecnie pozwolić na taki zakup.

Marek Pawlukiewicz, rzecznik prasowy Aria Development

W drugim kwartale 2022 sprzedaliśmy 30 proc. więcej mieszkań niż w trzecim kwartale br. Z kolei w trzecim kwartale ubiegłego roku odnotowaliśmy rekordowy poziom sprzedaży, ale wtedy było sprzyjające otoczenie makroekonomiczne oraz kredyty były zdecydowanie bardziej dostępne przy niskich stopach procentowych.

 
DOMPRESS
nieruchomości 
lis 09 2022 Aktywa hotelowe w Europie atrakcyjniejsze...
Komentarze: 0
Inwestycje w nieruchomości hotelowe powoli się odbudowują. Wolumen transakcji inwestycyjnych odnotowany w sektorze hotelowym na rynkach europejskich w pierwszym półroczu 2022 roku osiągnął wartość zbliżona do ubiegłorocznej. Najbardziej aktywnym rynkiem pozostaje Wielka Brytania, a za nią plasuje się Francja, Włochy, Hiszpania i Niemcy.

Przed pandemią aktywa hotelowe w Europie Zachodniej cieszyły się wyjątkowym powodzeniem. W 2019 roku wartość wolumenu transakcyjnego w tym segmencie osiągnęła najwyższy poziom roczny w historii - 27,1 mld euro (dane HNR Hotel News -  European Hotel Transactions 2019). Po bardzo dobrym 2018 roku, 2019 zapisał się rekordowo wysokim wynikiem z 46 proc. wzrostem wartości transakcji rok do roku.      

Pomimo sporego ożywienia popytu na podróże, wartość transakcji w segmencie hotelowym w Europie w pierwszych 6 miesiącach tego roku pozostała na podobnym poziomie, jak w 2021 roku – około 7 mld euro. Hamulcem dla inwestorów są rosnące koszty finansowania i utrzymania obiektów oraz ograniczona ilość oferowanych do sprzedaży nieruchomości.  

Transakcje w Europie

W tym roku na rynku brytyjskim w nowe ręce przeszedł m.in. hotel Crowne Plaza Blackfriars w Londynie, czy Adagio Aparthotel w Edynburgu (wartość transakcji 40,5 mln funtów). Tristan zakupił większościowy pakiet akcji Point A Hotels, a KSL - Pig Hotels.

We Francji przedmiotem transakcji był hotel Pont Royal Paris, hotel Crowne Plaza w Paryżu (100 mln euro), hotel Club Med Alpe d'Huez, czy hotel Club Med Grand Massif Samoens Morillon. W Szwajcarii zawarta została transakcja zakupu hotelu Schwanen położonego w Rapperswil o wartości 120 mln zł.

We Włoszech właściciela zmienił hotel Grand Hotel & La Pace w Montecatini Terme (30 mln euro), hotel Majestic w Rzymie, czy hotel NH Milano Palazzo w Moscova.

W Hiszpanii sfinalizowane zostały transakcje dotyczące zakupu Radisson Blu 1882 Hotel Barcelona (75 mln euro), Hard Rock Hotel Madrid (65 mln euro), hotelu Princesa Plaza Madrid (175 mln euro) i hotelu 7Pines Resort Ibiza (130 mln euro). Przejęte zostały także trzy hotele w Hiszpanii i Holandii przez Invesco Real Estate (100 mln euro).

W ramach transakcji portfelowej Engel & Volkers Asset Management zakupił za około 280 mln euro dwa hotele pod marką 7Pines na Ibizie i Sardynii oraz hotel Schloss Roxburghe w Heiton w Szkocji. W Dublinie właściciela zmienił hotel Premier INN, w Portugalii hotel InterContinental Estoril (22 mln euro), a w belgijskiej Antwerpii Motel One Antwerp.  

– W Polsce natomiast od czasu zakupu warszawskiego Regent Warsaw Hotel przez PHN w lutym 2021 roku, jedyną z niewielu transakcji był zakup hotelu Hotel Metropolis Design z 60 pokojami usytuowanego w Krakowie przy ulicy Wygoda, który w czasie tegorocznych wakacji nabyła izraelska sieć Fattal Hotels od Metropolis SA – mówi Katarzyna Tencza, Associate Director Investment & Hospitality w Walter Herz.

Hamulce inwestycyjne

Walter Herz zwraca uwagę, że rentowność hoteli w Polsce obniża się. – Inflacja powoduje, że koszty utrzymania obiektów rosną szybciej niż ceny usług hotelowych. Stąd hotele nie są aktywami, których poszukują dziś inwestorzy. Operacje inwestycyjne dławione są przez drastycznie rosnące koszty, głównie energii, gazu i usług. Branża mierzy się z poważnym wzrostem cen gazu, którego cena skoczyła o ponad 300 proc. i energii elektrycznej, która w ciągu roku podrożała o około 200 proc. Dlatego z wielką ulgą branża przyjęła wprowadzoną niedawno przez rząd maksymalną taryfę dla energii, która obowiązywać ma od grudnia br. Inwestorzy od trzech lat mają trudności z pozyskaniem finansowania bankowego na inwestycje hotelowe, a dodatkowo przy obecnych stopach procentowych koszt finansowania jest bardzo duży – przyznaje Katarzyna Tencza.

– Zwiększone zainteresowania lokalizacjami wakacyjnymi przekłada się na ceny gruntów inwestycyjnych w popularnych kurortach, które w ciągu ostatnich lat znacząco wzrosły. Skoczyły nawet o 30 proc. Niewiele podmiotów zgłasza zapotrzebowanie na grunty pod hotele miejskie, ale już całkiem spora grupa inwestorów poszukuje okazji rynkowych – informuje Katarzyna Tencza. – Większa aktywność w sektorze hotelowym związana jest bezpośrednio z wprowadzonymi niedawno ułatwieniami w realizacji projektów PRS na gruntach usługowych. Inwestorzy planujący budowę mieszkań na wynajem konkurują o grunty z firmami, które prowadzą działalność na rynku hotelowym – dodaje.

Nowe obiekty w Polsce

Choć na przestrzeni ostatnich trzech lat liczba realizacji hotelowych mocno się obniżyła na polski rynek wchodzą wciąż nowe hotele resortowe i miejskie. Co ciekawe, z danych GUS wynika, że w 2021 roku zasoby polskiego rynku wzrosły aż o ponad 8,5 tys. pokoi. Niemal dwa razy tyle, ile wynosi średnia z ostatnich lat. Tak duży przyrost podaży w sektorze hotelowym nie był notowany od 2008 roku. To efekt oddania do użytkowania obiektów, których budowa przedłużała się ze względu na utrudnienia związane ze zmianami makroekonomicznymi na rynku.

W Polsce funkcjonuje ponad 2800 skategoryzowanych  hoteli, w tym 84 pięciogwiazdkowe, które oferują łącznie przeszło 222 tys. pokoi, podaje Walter Herz. Zaplecze hotelowe w Polsce jest coraz bogatsze. W Międzyzdrojach, Wiśle i Krynicy Zdroju powstały hotele pięciogwiazdkowe, które zapewniają standard, którego w tych lokalizacjach brakowało. W ostatnich kwartałach otwartych zostało sporo nowych hoteli, a budowa kolejnych jest planowana.

Projekty zapowiadane 

Radisson Hotel Group zapowiada dalszą ekspansję w Polsce. Tylko w tym roku Grupa otworzyła w Poznaniu Andersia Hotel & Spa Poznań i Radisson RED Gdańsk na gdańskiej Wyspy Spichrzów. W ciągu najbliższych dwóch lat Grupa planuje otwarcie 6 nowych hoteli w Polsce. Jeden z kolejnych obiektów tej marki powstanie m.in. w Ustroniu Morskim. Radisson Resort & Suites Ustronie Morskie, który zaoferuje 187 apartamentów o powierzchni do 67 mkw. i 89 pokoi ma zostać otwarty w 2025 roku.

W budowie pozostaje również zlokalizowany tuż nad morzem Hotel Gołębiewski w Pobierowie, który zaoferuje pokoje rodzinne o średniej wielkości 60 mkw. Otwarcie kompleksu przesunięte zostało na sezon letni.  

W Gdyni, w okolicy skweru Kościuszki firma Allenort Capital planuje zrealizować czterogwiazdkowy hotel, którego budowa ma rozpocząć się w 2023 roku, a zakończyć za dwa lata. W miejscu poznańskich kortów tenisowych z kolei powstać ma duży hotel z 200 apartamentami.

W pobliżu warszawskiego Lotniska Chopina powstanie hotel TRIBE Warsaw Airport w FORT 7, który planują zrealizować firmy ATENOR i Ennismore. Miejski hotel w Warszawie, którego inwestorem jest spółka Europlan, pojawi się też pod marką Campanile. Nowy obiekt hotelowy stanie także w Białobrzegach nad Pilicą. Prace nad jego budową mają ruszyć jeszcze w tym roku.

Radisson Hotel Group chce natomiast otworzyć w Poznaniu pierwszy w Polsce hotel pod marką Radisson Individuals.- Andersia Hotel & Spa Poznań, który zaoferuje 172 pokoje. Niedawno sieć B&B Hotels świętowała otwarcie hotelu B&B Poznań Old Town usytuowanego przy Placu Wolności w Poznaniu, który jest największym obiektem tej marki w Polsce.

Spółka Rafin wygrała natomiast przetarg na przebudowę zabytkowego Pałacu Hatzfeldów usytuowanego przy ulicy Wita Stwosza we Wrocławiu, w którym powstać ma hotel sieci Marriott International pod marką Autograph Collection. W zabytkowym wrocławskim Pałacu Leipzigera z kolei w czasie wakacji został otwarty pięciogwiazdkowy hotel Altus Palace.

Po dłuższej przerwie ruszyła także budowa hotelu Hilton Garden Inn w Radomiu, który ma być ukończony do końca 2023 roku.

 
Walter Herz
nieruchomości 
lis 09 2022 Biura po indeksacji nawet 9 proc. droższe...
Komentarze: 0
Wysoka inflacja, jako jeden z czynników będzie miała ogromny wpływ na budżetowanie kosztów związanych z najmem powierzchni biurowej przez najemców w najbliższym czasie

Pierwszy i drugi kwartał 2023 roku będą dla rynku biurowego decydujące – indeksacja stawek czynszowych może sięgnąć nawet 9%. Dodatkowo, pewny jest wzrost kosztów eksploatacji za sprawą aktualizacji stawek za media oraz uwzględniona zostanie nowa stawka płacy minimalnej. Dużym wyzwaniem jest też niestabilny kurs euro. A w większości przypadków czynsz przeliczany jest z EUR na PLN.
Biorąc pod uwagę powyższe, w niektórych budynkach, jak przewiduje Avison Young, stawki kosztów eksploatacyjnych mogą wzrosnąć nawet o więcej niż 50 proc.

W Warszawie rozpiętość cen wynajmu powierzchni biurowych nigdy nie była tak duża. W budynkach oferujących najwyższy standard, zlokalizowanych w ścisłym centrum (CBD)  bazowe stawki czynszu są dwukrotnie wyższe niż w biurowcach usytuowanych w większej odległości od centrum. W przypadku najbardziej prestiżowych powierzchni w budynkach w centrum, stawki czynszu bazowego dochodzą do 28 EUR/mkw./m-c., a na Służewcu, w najpopularniejszym niegdyś, warszawskim zagłębiu biznesowym oscylują w przedziale od 13,0 do 15,0 EUR/mkw./m-c.

Oczekiwana aktualizacja cen najmu będzie miała niemały wpływ na planowanie wydatków, które wiążą się z prowadzeniem biznesu. Według Avison Young, to może sprawić, że część firm zweryfikuje budżet i zwróci się ku tańszym lokalizacjom.

Ceny będą znacznie wyższe, a do tego na rynku biurowym pojawi się luka podażowa. W Warszawie najmocniej odczuwalna będzie między 2023 a 2024 rokiem. Ostatni okres wstrząsów i zmian ograniczył bowiem napływ nowych inwestycji. Na warszawskim rynku w budowie na koniec III kw. 2022 pozostawało zaledwie 160 tys. mkw. powierzchni, podczas gdy w 2019 roku w realizacji było ponad 800 tys. mkw. biur. W 2023 roku, według szacunków Avison Young, zasoby Warszawy zwiększą się tylko o ok. 65 tys. mkw. powierzchni. Niektóre z ciekawszych projektów, które przygotowują się do budowy, to Drucianka Campus, The Form, The Vibe, wieżowce Portu Praskiego, „nowy" Atrium International, Towarowa 22.

Popyt na warszawskie biura utrzymuje się z kolei na rekordowo wysokim poziomie. W 2021 roku wynajęte zostało prawie 650 tys. mkw. powierzchni. Tak duże zapotrzebowanie sprawiło, że w początkach tego roku wchłonięta została dostępna na rynku powierzchnia w nowych biurowcach. Teraz biura w stolicy cieszą się jeszcze większym powodzeniem. Od stycznia do końca września br. wynajęte zostało już przeszło 600 tys. mkw. Popyt zaczyna przewyższać podaż, a to wpływa na oczekiwania czynszowe ze strony wynajmujących.

Już teraz, jak wskazuje Avison Young, niewystarczająca ilość dużych modułów biurowych w budynkach klasy A zlokalizowanych centralnie, zmusza najemców do przedłużania umów najmu. Ponadto, niewielka, nowa podaż w nadchodzących miesiącach skłania firmy do podejmowania działań w celu zabezpieczenia powierzchni na przyszłość. Najemcy, którzy decydują się na relokację często podpisują umowy na dłuższy okres, nawet 7 lat, co pozwala im zredukować nakłady finansowe ponoszone na aranżację nowej przestrzeni do pracy.

Duży popyt na powierzchnię, wygenerowany powrotem pracowników do biur oraz wzrost stawek czynszowych i opłat operacyjnych, który wpływa na obniżenie stóp kapitalizacji nieruchomości, motywuje inwestorów do zawierania transakcji w tym sektorze. Na koniec września 2022 roku całkowity biurowy wolumen inwestycyjny w Polsce osiągnął prawie 1,8 mld euro, przebijając tym samym całoroczny wynik sektora z 2021 roku. Sektor biurowy miał największy udział w puli wszystkich transakcji inwestycyjnych zawartych w tym czasie w Polsce, który przekroczył 40 proc. Spośród 21 transakcji biurowych odnotowanych w okresie I-III kw. 2022 roku 15 dotyczyło regionalnych rynków biurowych. Avison Young miał w tym wyniku swój udział – zespół doradztwa inwestycyjnego sfinalizował transakcję sprzedaży najbardziej rozpoznawalnego, wrocławskiego biurowca – Sky Tower.

Tak duży wolumen został osiągnięty jednak głównie dzięki dwóm spektakularnym warszawskim transakcjom. Poza największą historycznie transakcją pojedynczym aktywem biurowym – pozyskaniem The Warsaw Hub przez Google za 583 mln euro - warszawski rynek odnotował również czwartą największą historycznie transakcję pojedynczym aktywem biurowym - Generation Park Y, zlokalizowany przy rondzie Daszyńskiego, który został kupiony przez Hansa Invest za ponad 285 mln euro.

Główni inwestorzy instytucjonalni, jak wskazuje Avison Young, zawęzili jednak swoje kryteria inwestycyjne ze względu na wysokie koszty finansowania oraz konieczność uwzględniania aspektów ESG. Wzrost kosztów budowy w ciągu ostatnich lat, a także ciągły wzrost czynszów zapewnił ogromną przewagę konkurencyjną i lepsze zwroty właścicielom istniejących obiektów w stosunku do tych nowopowstających.

 
Avison Young
nieruchomości 
paź 27 2022 Jakie inwestycje mieszkaniowe wejdą na rynek...
Komentarze: 0

Czy deweloperzy planują budowę nowych projektów? Jakie mieszkania trafią do oferty? Czy firmy wstrzymują się nowe inwestycje ze względu na niestabilny poziom cen usług i materiałów budowlanych? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.                 

 

Robert Stachowiak, prezes zarządu SGI

Końcówka 2022 roku będzie dla nas pracowita. Na ostatni kwartał mamy zaplanowane wprowadzenie do sprzedaży aż trzech inwestycji – dwóch w Warszawie i jednej w Łodzi. W listopadzie na rynku pojawi się oferta osiedla Blu Park zlokalizowanego na Mokotowie. Dostarczy ono 120 mieszkań o podwyższonym standardzie, z dużymi tarasami oraz udogodnieniami dla mieszkańców, jak fitness czy sauna. W tym samym miesiącu w Łodzi wprowadzimy kolejny, już piąty etap inwestycji Sokołówka, w którym znajdzie się 100 mieszkań. Z kolei w grudniu poszerzymy nasze warszawskie portfolio o kolejną dzielnicę, tym razem w Wilanowie. Powstanie tam osiedle 20 domów szeregowych, każdy o powierzchni około 270 mkw.

Tomasz Kaleta, dyrektor Departamentu Sprzedaży, Develia S.A.

W drugiej połowie 2022 roku nie zamierzamy powiększać naszej oferty. Wszystkie projekty zaplanowane na ten rok wprowadziliśmy do sprzedaży przed końcem drugiego kwartału. Jeśli chodzi o koszty materiałów budowlanych, wzrosty cen niektórych z nich w miesiącach wakacyjnych nieco zwolniły. Spodziewamy się jednak, że czekają nas tu jednak dalsze podwyżki, m.in. z uwagi na oczekiwane skoki cen surowców energetycznych, co przełoży się na wzrost kosztów produkcji, materiałów czy obsługi budowy.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. rozwoju w Wawel Service

Jeszcze w tym roku do sprzedaży zostaną wprowadzone nowe inwestycje w Krakowie i na Śląsku. Szczegóły dotyczące obu projektów podamy wkrótce. Inwestycje zaprojektowane zostały zgodnie z aktualnymi potrzebami nabywców. Składają się więc głównie z mniejszych lokali, dwu i trzypokojowych. Zgodnie z potrzebami klientów zadbaliśmy również o dogodną lokalizację inwestycji w otoczeniu zieleni i zaprojektowaliśmy strefy wypoczynku. Wszystkie nasze projekty zostaną zakończone lub rozpoczęte według wcześniejszych ustaleń i planów. Jeżeli chodzi o ceny materiałów to fakt, nadal są wysokie, ale analizy wskazują, że za kilka miesięcy będą o 20 proc. wyższe lub w ogóle niedostępne.

Angelika Kliś, członek zarządu Atal

Planujemy uruchomić jeszcze w tym roku projekty w Krakowie, Poznaniu, Gliwicach i we Wrocławiu. Oferta w tych inwestycjach nie będzie odbiegać od dotychczasowej. Bardzo rygorystycznie podchodzimy do standardów i ściśle ich przestrzegamy. Każdy współpracujący architekt otrzymuje wytyczne, jakie parametry musi spełniać mieszkanie. Jakakolwiek by więc nie była sytuacja rynkowa, kwestie jakości i komfortu są priorytetem.

Niezmiennie dbamy też o to, aby oferta była atrakcyjna dla różnych grup odbiorców. Nasze projekty zazwyczaj są wieloetapowe, co pozwala na zastosowanie „różnorodnej” struktury mieszkań, odpowiadającej indywidualnym potrzebom. Niemniej jednak klienci najczęściej pytają o mieszkania dwu i trzypokojowe. Przy nowych projektach często są też wyczekiwane duże lokale z tarasami. Znajdują nabywców w pierwszej kolejności. Choćby ze względu na mały odsetek takich lokali w projekcie.

Nie wstrzymujemy się z decyzjami odnośnie realizacji poszczególnych inwestycji. Przesunięcie w czasie może jedynie dotyczyć kolejnych faz projektów wieloetapowych, wielomieszkaniowych, które na tę chwilę mają jeszcze wystarczający poziom podażowy.

Produkcja materiałów w dalszym ciągu uzależniona jest m.in. od cen energii co powoduje, że nie możemy obecnie liczyć na stabilizację w tym obszarze.

Cezary Grabowski, dyrektor marketingu i sprzedaży w Bouygues Immobilier Polska

Mamy w planach wprowadzenie kilku nowych projektów w Warszawie. Będą to inwestycje w trzech dzielnicach: na Bemowie, Bielanach oraz na Białołęce. Nowy projekt na Bielanach to kameralny budynek z zaledwie 57 apartamentami zlokalizowany w okolicy dwóch stacji metra i blisko terenów zielonych. Inwestycja zostanie zaprojektowana w standardzie premium. Bielany to wyjątkowe miejsce na mapie stolicy, dlatego też uznaliśmy, że w takim miejscu powstaną wyjątkowe apartamenty. W budynku znajdą się zarówno lokale studio, jak i o powierzchni ponad 150 mkw. Inwestycja spodoba się zarówno osobom planującym zakup mieszkania w wysokim standardzie w dobrej lokalizacji, jak i inwestorom, którzy szukają pewnej lokaty swojego kapitału.

 Pozostałe dwa projekty w Warszawie będziemy realizować na Bemowie i na Białołęce. To  inwestycje z segmentu popularnego z mieszkaniami kompaktowymi, które od kilkunastu lat wprowadzamy z powodzeniem na rynek nieruchomości, a które w obecnej sytuacji gospodarczej cieszą się największym zainteresowaniem klientów. Malejąca zdolność kredytowa Polaków i coraz wyższe stopy oprocentowania sprawiły, że klienci chętniej spoglądają w stronę mieszkań o mniejszym metrażu, ale o wysokiej funkcjonalności. Kompaktowymi mieszkaniami interesują się również inwestorzy, którzy chcą ulokować pewnie swój kapitał i przenoszą go na rynek nieruchomości.

Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w firmie Constructa Plus

Jesteśmy na końcowym etapie przygotowań czterech projektów. Trzymamy się wypracowanych w firmie rozwiązań i w związku z tym nowe inwestycje nie będą się różnić od naszych wcześniejszych realizacji. Wiemy, że jest istotne grono klientów, którzy chcą mieszkać w centrum miasta, więc nie zmieniamy charakteru lokalizacji. Takim klientom zależy na wysokiej jakości wykończenia, więc standard też pozostaje u nas ten sam. Lokale nie będą też bardziej kompaktowe niż do tej pory. Wiemy, w jakim segmencie rynku się sprawdzamy i jakim klientom potrafimy zapewnić satysfakcjonujący produkt.

Zmienność cen materiałów i prac budowlanych rzeczywiście ostatnio się nieco zmniejszyła, ale moim zdaniem jest jeszcze za wcześnie, aby mówić o stabilizacji. Z tego względu bardzo mocno rozważamy rozpoczęcie sprzedaży w nowych projektach dopiero po zakończeniu budowy lub przy znaczącym zaawansowaniu prac. Presja ze strony wykonawców jest w dalszym ciągu silna, więc chcemy mieć pewność, że cena będzie odzwierciedlała koszty na przestrzeni całej realizacji.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

Obecna sytuacja na rynku nieruchomości jest bardzo dynamiczna i wymaga pełnego skoncentrowania na celu. Mamy przekonanie, że swoją pozycję rynkową umocnią te firmy, które nie wstrzymają aktywności, będą niezmiennie wprowadzać nowe projekty, a tym samym będą gotowe z dobrą ofertą, gdy rynek się odbije. Dzięki bezpiecznej pozycji finansowej realizujemy taką strategię. Zgodnie z planem, w drugiej połowie 2022 roku wprowadziliśmy do sprzedaży sporo nowości, m.in. projekty Nowa Północ w Szczecinie oraz Grunwald Między Drzewami w Poznaniu. Tym samym wysyłamy do naszych klientów jasny sygnał – jesteśmy przygotowani na każdy czas i jesteśmy dla Was stabilnym partnerem.

Oczywiście nasza oferta jest mocno zróżnicowana. Są w niej dostępne mieszkania kompaktowe, idealne w przypadku zakupu pierwszego mieszkania lub jako lokal inwestycyjny, ale mamy także apartamenty, np. w Osiedlu Vola, realizowanym w ścisłym centrum stolicy, na warszawskiej Woli. Efektem różnicowania oferty jest też wprowadzenie do sprzedaży osiedla EKO Falenty, gdzie powstaną domy jednorodzinne w atrakcyjnej cenie globalnej, od 592 tys. zł.

Na przełomie września i października br. planujemy nowy etap cieszącego się ogromną popularnością w Warszawie projektu Nova Królikarnia. Na tym etapie powstanie zaledwie 11 ekskluzywnych domów, na które mamy już oczekujących klientów. Nie czekamy na rozwój wypadków, lecz elastycznie dostosowujemy się do tego, co przynosi nam bardzo wymagający i dynamiczny rynek. 

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Stawiamy na nieustanny rozwój i nie przewidujemy wstrzymania naszej działalności deweloperskiej. Jeszcze w 2022 roku planujemy wprowadzenie na rynek nowego projektu oraz kolejnego etapu realizowanej już inwestycji. Każda nasza nowa inwestycja jest wyjątkowa i różni się od pozostałych. Planowane projekty należą do segmentu premium, a ich różnorodność zapewni potencjalnym nabywcom możliwość dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, odpowiadając przy tym na oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów.

Jeżeli chodzi o zmiany w obszarze cen, na rynku zauważalny jest wzrost kosztów usług budowlanych, natomiast ceny materiałów wahają się w zależności od rodzaju. Niektóre z nich drożeją, innych ceny ustabilizowały się.

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

W trzecim kwartale br. w naszej ofercie pojawiła się inwestycja pod nazwą Stacja Centrum. To kompaktowy, unikalny projekt o nowoczesnej architekturze, idealnie wpisujący się w najbliższą okolicę - przyjazną do życia, centralną część Pruszkowa z doskonałą infrastrukturą. Koncepcja osiedla powstała po głębokiej analizie potrzeb przyszłych mieszkańców. W ofercie dominują lokale o najczęściej poszukiwanych metrażach od 25 do 42 mkw. Są też  nieco większe, rodzinne trzypokojowe mieszkania do 60 mkw. Wysoki standard, nowoczesny design, w tym przeszklenia, zabudowane balkony, podwyższona akustyczność ścian i okien sprawiają, że projekt budzi duże zainteresowanie nabywców, zarówno singli, jak i rodzin z dziećmi, także dzięki doskonałemu usytuowaniu 20 min. do centrum Warszawy.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

W ciągu najbliższych miesięcy planujemy wprowadzenie do sprzedaży mieszkań w trzecim etapie inwestycji Moja Północna na  warszawskim Tarchominie, przy czym ostateczna decyzja zostanie podjęta po weryfikacji strony kosztowej. Pozostałe dwie inwestycje na razie wstrzymujemy minimum na 6 miesięcy.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Nieustannie przyglądamy się dynamicznej sytuacji gospodarczej i tej na rynku deweloperskim. Planujemy wprowadzenie na rynek nowych projektów. Rozważamy sprzedaż klientom indywidualny oraz do funduszy inwestycyjnych. Z końcem ubiegłego roku zawarliśmy umowę z funduszem dotyczącą sprzedaży całego budynku na warszawskich Bielanach przy metrze Słodowiec.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Pomimo niesprzyjającej koniunkturze gospodarczej nie zwalniamy tempa i wszystkie projekty realizujemy zgodnie z planem. Obecnie prowadzimy sprzedaż mieszkań w inwestycji Miasteczko Jutrzenki zlokalizowanej na zielonych, warszawskich Włochach. Przygotowujemy się do budowy wyjątkowej inwestycji połączonej z historią miasta Fabrica Ursus oraz osiedla My Forest z prywatnym lasem na warszawskiej Białołęce. Obserwujemy rynek, reagujemy na zmiany i dopasowujemy ofertę do klientów. Nabywcy mają do wyboru przestronne kawalerki od 38 mkw., komfortowe lokale dwupokojowe 44 mkw., a także duże mieszkania trzy i czteropokojowe do 90 mkw.

Rekordowy wzrost cen materiałów budowlanych rynek ma już za sobą. Okres ten przypadł na kwiecień i maj br., gdzie nastąpił wzrost cen materiałów budowlanych o 34 proc. rdr. W sierpniu wzrost cen oscylował na poziomie 25 proc. rdr., więc spadek o 9 punktów w trzy miesiące napawa optymizmem, ale wiadomo, mamy tak niestabilne czasy, że ciężko prognozować, co przyniesie przyszłość.

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Koszty usług i materiałów budowlanych wzrosły znacząco w ostatnich miesiącach. Nie wstrzymujemy naszych projektów, kończymy realizację 1 i 2 etapu nowego Osiedla Natura 2 w Wieliszewie i wprowadziliśmy do sprzedaży etap 3. W okresie spowolnienia gospodarczego prognozujemy, że lepiej będą sprzedawać się mieszkania o mniejszej powierzchni. Uważnie monitorujemy rynek, sytuację gospodarczą i jesteśmy przygotowani na zmiany rynkowe. Trzeba pamiętać, że wzrosty na rynku mieszkaniowym są przeplatane cyklami koniunkturalnymi.

Marcin Michalec, CEO Okam

W sierpniu tego roku otrzymaliśmy prawomocne pozwolenie na budowę CITYFLOW na warszawskiej Woli. Osiedle składać się będzie z czterech budynków z 743 mieszkaniami. W pierwszym etapie powstaną dwa budynki z 334 lokalami o metrażach od 29 do 193 mkw., w tym na ostatnich kondygnacjach również penthouse'y z tarasami na dachu, a także lokal na parterze z przeznaczeniem pod strefę mieszkańca. Atutem projektu będą m.in. tereny zielone,  sąsiedztwo z zewnętrznymi parkami i skwerami oraz wewnętrzne ogólnodostępne przestrzenie zieleni do wyłącznej dyspozycji mieszkańców. Na terenie kompleksu powstanie do wspólnego użytkowania ogródek warzywny, zaciszna enklawa z leżakami i hamakami, amfiteatr oraz plac z mgłą wodną czy część przeznaczona dla miłośników street workoutu. Będzie również teren rekreacyjny dla zwierząt. W każdym mieszkaniu znajdą się oczyszczacze powietrza i podzlewowe filtry do wody. Na terenie osiedla będzie bezpłatna wypożyczalnia rowerów i hulajnóg, punkty do ładowania urządzeń mobilnych i panele fotowoltaiczne na budynkach. Zaplanowana jest stacja serwisu rowerów czy klub mieszkańca. Zakładamy, że pierwszy etap CITYFLOW oddany zostanie do użytkowania w czwartym kwartale 2024 roku.

Przed nami również w perspektywie rozpoczęcie wielofazowej inwestycji na warszawskim Żeraniu, która zostanie rozłożona w czasie na co najmniej kilkanaście najbliższych lat.

 

nieruchomości 
paź 27 2022 Rynek inwestycyjny nieruchomości komercyjnych...
Komentarze: 0

Październik 2022

Autor: Paulina Brzeszkiewicz-Kuczyńska, Research and Data Manager, Avison Young

 

Załamanie rynku inwestycyjnego nieruchomości komercyjnych w Polsce? Nic z tych rzeczy!

Podejmowaniu decyzji inwestycyjnych towarzyszą teraz szczególnie wnikliwe analizy. Konflikt w Ukrainie, szalejąca inflacja oraz gwałtownie rosnące stopy procentowe rzutują na wszystkie rynki w Europie Środkowo-Wschodniej. Branża znajduje się w trudnym otoczeniu makroekonomicznym, a na horyzoncie majaczy potencjalny kryzys energetyczny. Mimo to, w pierwszych trzech kwartałach 2022 roku rynek inwestycyjny w Polsce nie wykazał żadnych niepokojących oznak spowolnienia. Wręcz przeciwnie, całkowity wolumen transakcji w sektorze nieruchomości komercyjnych przekroczył wynik z 2021 roku o ponad 20%.

Sektor nieruchomości jest wciąż świetnym zabezpieczeniem przed inflacją z uwagi na rosnący poziom czynszów. Niesfinalizowane wcześniej transakcje przeniosły się na rok bieżący. Avison Young zauważa, że zarejestrowany wynik ukształtowało pięć spektakularnych transakcji, które odpowiadają za 47% całkowitego wolumenu inwestycji w omawianym okresie.

Po dominacji sektora biurowego w pierwszej połowie 2022 roku, w Q3 br. na prowadzenie ponownie wyszedł sektor magazynowy. Rynek biurowy z kolei odnotował wzrost wolumenu transakcji w Warszawie. Sektor handlowy niezmiennie oparty jest na mniejszych obiektach, jak parki handlowe i centra convenience. W sektorze mieszkaniowym zawarte zostały w Q3 dwie transakcje PRS w Warszawie i Wrocławiu.

Jeśli chodzi o źródła kapitału, w minionym kwartale szczególną aktywnością wykazali się inwestorzy i fundusze z Izraela.

·        4,3 miliarda euro - całkowity wolumen inwestycyjny Q1-Q3 2022

·        84 transakcje vs. 103 transakcje w Q1-Q3 2021

·        Trzeci najlepszy wynik Q1-Q3 od 2016 roku

SEKTOR BIUROWY

Warszawa wychodzi z cienia rynków regionalnych

Sektor biurowy w Polsce cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem inwestorów. Jednak większość podmiotów inwestycyjnych w tym sektorze zawęziła swoje kryteria w związku z wysokimi kosztami finansowania i koniecznością koncentracji na aspektach ESG. Wzrost kosztów budowy w ciągu ostatnich lat w połączeniu z ciągłym wzrostem stawek czynszowych sprawia, że właściciele istniejących nieruchomości mają przewagę konkurencyjną i lepsze zwroty z inwestycji w porównaniu z nowymi projektami, pod względem ustalania stawek czynszu i strategii najmu.  

Z wynikiem 1,77 mld euro, odpowiadającym 41% udziałowi w całym wolumenie transakcyjnym, sektor biurowy dominuje pod względem wartości transakcji, które zrealizowane zostały w Q1-Q3. Tym samym, dystans do sektora magazynowego zmniejszył się z 20% w Q1 2022 do zaledwie 5% w okresie Q1-Q3 2022. Spośród 21 transakcji biurowych przeprowadzonych w pierwszych 9 miesiącach br., 15 zlokalizowanych było na rynkach regionalnych. Niemniej, Avison Young zaznacza, że dwie najbardziej imponujące transakcje zostały zamknięte w Warszawie.

W pierwszej połowie 2022 roku transakcje na rynkach regionalnych stanowiły 80% ilości transakcji w sektorze biurowym. Ich wolumen był natomiast porównywalny z wolumenem wygenerowanym w Warszawie, a to dzięki historycznie największej transakcji zakupu pojedynczego aktywa - The Warsaw HUB. W samym Q3 2022 szala przechyliła się nieznacznie na korzyść stolicy. Czwarta historycznie największa pod względem wolumenu transakcja biurowa w Polsce, czyli zakup Generation Park Y przez Hansainvest, pozwoliła Warszawie wyjść na prowadzenie z udziałem 55% udziału w wolumenie inwestycji biurowych w okresie Q1-Q3 2022.

·        1,77 miliarda euro - wolumen zrealizowany w sektorze biurowym w Q1-Q3 2022

·        55% przypadło na Warszawę w Q1-Q3 2022

·        Zrealizowano historycznie największą i czwarta pod względem wielkości transakcję pojedynczymi aktywami biurowymi w Polsce

10 największych transakcji pojedynczymi aktywami biurowymi w Polsce

 

Budynek

Powierzchnia

Dzielnica

Rok

1

The Warsaw HUB

101,000

City Centre West

2022

2

Warsaw Spire A

71,200

City Centre West

2019

3

Rondo 1

58,000

CBD

2014

4

Generation Park Y

47,600

City Centre West

2022

5

Warsaw Financial Center

50,000

CBD

2019

6

Q22

53,800

CBD

2016

7

Rondo 1

58,000

CBD

2006

8

Eurocentrum Office Complex

84,100

Jerozolimskie Corridor

2019

9

Metropolitan

38,300

CBD

2021

10

Rondo 1

58,000

CBD

2005

Źródło: Avison Young

 

SEKTOR MAGAZYNOWY

Rynki wschodzące rządzą

Sektor magazynowy, wielka gwiazda 2021 roku, na celowniku prawie każdego inwestora instytucjonalnego pozostaje na szczycie listy zakupów również w 2022 roku. Inwestorzy nadal chcą kupować nieruchomości magazynowe, jednak ich właściciele nie są jeszcze gotowi do obniżania cen, zauważa Avison Young. Stąd całościowy wolumen sektora notuje relatywnie niższe wyniki. Popyt napędza rekordowo niski poziom pustostanów, który z kolei wpływa na wzrost stawek czynszowych w całej Polsce.

 

W Q3 2022, sektor magazynowy umocnił swoją pozycję na polskim rynku inwestycyjnym. Nabycie portfela magazynowego Danica przez CBRE IM od Hillwood było drugą największą transakcją odnotowaną w Q1-Q3 2022. Transakcja wpłynęła również istotnie na udział transakcji portfelowych w całkowitym wolumenie sektora magazynowego, który wyniósł 50%. Mimo to, zarejestrowany wolumen 1,54 mld euro nie osiągnął poziomu z 2021 roku (r/r).  Transakcje magazynowe w Q1-Q3 2022 stanowiły 36% całego wolumenu inwestycyjnego, czyli znacznie mniej niż w pierwszej połowie 2022 roku (24%).

Ciekawą prawidłowością obserwowaną przez Avison Young w okresie Q1-Q3 2022 roku w sektorze magazynowym była przewaga rynków wschodzących nad „Wielką Piątką” hubów magazynowo-logistycznych. 47% wolumenu transakcji zrealizowanych zostało na wschodzących rynkach magazynowych. Szczególnie widocznym trendem jest wzrost inwestycji w nieruchomości w Polsce zachodniej na wschodzących rynkach w Szczecinie i w województwie lubuskim, które jest obecnie najintensywniej rozwijającym się rynkiem magazynowym w Polsce.

 

·        1,54 miliarda euro -  wolumen zrealizowany w sektorze magazynowym w Q1-Q3 2022

·        50% udział transakcji portfelowych w całkowitym wolumenie sektora w Q1-Q3 2022

·        47% - udział wschodzących rynków w całkowitym wolumenie sektora w Q1-Q3 2022

 

SEKTOR HANDLOWY

Convenience i parki handlowe, bo co innego?

Małe formaty handlowe typu convenience niezmiennie dominują w sektorze handlowym w Polsce. Najbardziej pożądane obiekty mają wśród najemców dyskonty spożywcze i sklepy  z kategorii „value retailers”, świetnie prosperujące w obecnych czasach, kiedy kupujący często ograniczają zakupy i zwracają większą uwagę na ceny. Avison Young zwraca uwagę, że Polska nadal oferuje bardzo atrakcyjne stopy kapitalizacji w sektorze parków handlowych (6,8%), który potwierdza, że jest odporny, nie tylko na COVID, ale i recesję.

W nadchodzących miesiącach zapewne poznamy oficjalnie dwóch nowych inwestorów w tym sektorze z Francji i z Izraela, którzy podpisali już przedwstępne umowy zakupu.

W Q1-Q3 sektor handlowy odnotował 26 transakcji, z czego 17 dotyczyło parków handlowych i obiektów typu convenience. W przypadku 5 transakcji dotyczących dawnych hipermarketów oraz centrum handlowego Sukcesja w Łodzi (zaprzestanie działalności w 2020 r.) celem była przyszła przebudowa. Porównywalny udział w transakcjach w sektorze miały centra handlowe, w tym dwa małe obiekty w Płocku i Zielonej Górze oraz ogromna transakcja dwóch Joint Ventures, stworzonych przez EPP na początku roku.

Wolumen transakcji w sektorze handlowym w Q2 i Q3 wyniósł odpowiednio 69 milionów euro i 62 miliony euro, plasując się na trzecim i drugim najniższym miejscu od 2016 roku. Niemniej jednak, ze względu na bezprecedensowe wyniki Q1 2022, całkowity wolumen sektora na koniec września br. wyniósł 859 milionów euro, co przekłada się na 20% udziału w całościowym wolumenie rynku inwestycyjnego w Polsce.

·        859 milionów euro – wolumen inwestycyjny w sektorze handlowym w Q1-Q3

·        17/26 udział parków handlowych i obiektów handlowych typu convenience w liczbie transakcji w sektorze

·        5/26 udział projektów przeznaczonych pod przebudowę w liczbie transakcji w sektorze

·        Dwóch “newcomerów” zadebiutuje w sektorze parków handlowych

 

SEKTOR PRS

Wschodzący rynek pod lupą inwestorów

Rosnąca inflacja i stopy procentowe spowodowały spowolnienie na rynku sprzedaży mieszkań, co z kolei pozytywnie wpłynęło na wzrost popytu najemców na produkty Sektora Najmu Instytucjonalnego (PRS). Takie czynniki, jak wysokie koszty budowy, wynikające z rosnących cen energii i surowców, niestabilnych łańcuchów dostaw oraz wzrostu kosztów finansowania inwestycji, zmuszają jednak niektórych inwestorów do czasowego zawieszania nowych projektów. Rozpoczęte wcześniej transakcje są zamykane. Łącznie z akademikami sektor PRS ma 3% udziału w całkowitym wolumenie rynku inwestycyjnego w Polsce w okresie Q1-Q3 2022.

W samym tylko w Q3 2022 roku odnotowano dwie nowe transakcje PRS. Grupa Heimstaden sfinalizowała zakup Unique Tower D w Warszawie od Marvipol Development, a Atrium European Real Estate nabyło od Toscom Development Studio Plac Dominikański we Wrocławiu. Rynek inwestycyjny PRS charakteryzuje się przewagą transakcji typu „forward funding”, dlatego wiele projektów jest nadal w fazie budowy. Avison Young ma przyjemność świadczyć szeroki zakres usług doradztwa technicznego, od monitoringu procesu budowy po ostateczne odbiory, dla całego warszawskiego portfela PRS należącego do Grupy Heimstaden.

 

PROGNOZY

Trudny początek 2022 roku przyniósł wiele niepewności co do kondycji polskiego rynku inwestycyjnego i jego przyszłego kształtu. W miarę upływu czasu, wszyscy gracze rynkowi obserwowali z napięciem rynek, ponieważ nie można było wykluczyć żadnego scenariusza. Odporność polskiego rynku inwestycyjnego przełożyła się jednak znów na niezłe wyniki, przekraczając r/r wolumen inwestycyjny z roku 2021 o ponad 20%.

W najbliższych kwartałach Avison Young spodziewa się wprowadzenia na rynek dużych portfeli magazynowych, które z pewnością skorzystają z rekordowo wysokich wskaźników indeksacji, pozwalających na osiągnięcie takich samych cen mimo rosnących stóp kapitalizacji.

Sektor handlowy może ponownie przyciągnąć uwagę inwestorów dobrze prosperującymi centrami handlowymi, jednak przy znacznie wyższych stopach kapitalizacji niż obserwowane przed pandemią. Miejmy nadzieję – nie wywołując wilka z lasu - że polski rynek inwestycyjny utrzyma ten kurs.