DOMPRESS.PL

Na jaką skalę w nowych osiedlach uwzględniane są proekologiczne rozwiązania i wykorzystywana zielono-niebieska infrastruktura? Czy zrównoważony sposób budowania zwiększa koszt inwestycji? Jak bilansują się takie projekty poprzez późniejsze mniejsze koszty eksploatacji? Czy mieszkania w inwestycjach przyjaznych dla środowiska są chętniej kupowane? W których projektach znajdziemy najwięcej rozwiązań proekologicznych? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Tomasz Kaleta, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży i marketingu w Develii

Zieleń na osiedlu to aspekt, który staje się coraz ważniejszy dla klientów, przez co również deweloperzy poświęcają jej projektowaniu coraz więcej uwagi. W każdym projekcie staramy się zachować balans pomiędzy oczekiwaniami przyszłych mieszkańców, a tym za co mogą zapłacić, co jednocześnie w nieuzasadniany sposób nie wpływa na wzrost kosztu inwestycji. Zdajemy sobie sprawę, że zieleń to jeden z istotnych czynników, który przekłada się na decyzje zakupowe klientów. Warto przy tym wspomnieć także o rozwiązaniach proekologicznych, które wpływają na niższy koszt eksploatacji mieszkania w przyszłości. Niestety generują wyższe koszty realizacji, a wielu nabywców wciąż nie jest skłonnych za nie dopłacać.

Mamy nadzieję, że ze względu na rosnącą świadomość ekologiczną społeczeństwa coraz więcej osób będzie patrzeć na te rozwiązania jak na inwestycje. Zwłaszcza w kontekście zaostrzających się warunków technicznych, które muszą spełniać deweloperzy. Przykładowo wymagania energetyczne względem budynków już teraz wymuszają wykorzystanie w części projektów paneli fotowoltaicznych. Naszymi inwestycjami, które wyróżniają się szczególną dbałością o zieleń lub rozwiązaniami ekologicznymi są m.in. Aleje Praskie w Warszawie, Ceglana Park w Katowicach, Przemyska Vita w Gdańsku oraz Orawska Vita we Wrocławiu.

Małgorzata Ostrowska, dyrektorka Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction

Realizacja inwestycji w duchu zrównoważonego budownictwa to dla nas jeden ze strategicznych celów rozwoju. Z jednej strony budowanie osiedli, które mają szereg rozwiązań przyjaznych środowisku wiąże się z większymi nakładami finansowymi. Z drugiej strony, stawiamy na budowanie osiedli z drewnianych prefabrykatów powstających w naszej fabryce w Tłuszczu, co sprawia, że realizacja tych projektów jest dużo sprawniejsza i szybsza niż w przypadku tradycyjnej technologii, a to oznacza nie tylko oszczędność czasu, ale i pieniędzy.

Nasze efektywne energetycznie osiedla mają istotny, wspólny mianownik. Zastosowana technologia, materiały oraz rozwiązania sprawiają, że wznoszone przez nas budynki są praktycznie zeroemisyjne, a koszt utrzymania takiej nieruchomości jest dużo niższy niż w przypadku regularnych osiedli. To czynnik, który zdecydowanie przyciąga nowych klientów, choć rośnie też powoli świadomość ekologiczna kupujących. Stąd też nasze powiększające się portfolio efektywnych energetycznie osiedli. Większość zielonych inwestycji mamy na Mazowszu. Warto tu wymienić osiedla Naturalnie Aluzyjna i ECOBerensona na warszawskiej Białołęce czy ostatnie etapy osiedla domów Villa Campina pod Ożarowem Mazowieckim. Jedna z naszych najnowszych propozycji realizowanych w duchu zrównoważonego budownictwa to Apartamenty na Wzgórzach nieopodal Myślenic i Krakowa.

Mateusz Bromboszcz, wiceprezes Atal

Nie tylko standard mieszkań i powierzchni wspólnych, lecz także sposób zagospodarowania terenów zewnętrznych i zieleń na osiedlach są ważnym atutem sprzedażowym. Zwłaszcza dla młodszych pokoleń klientów, zwracających uwagę na kwestie ekologii i zrównoważenia środowiska. Choć w realiach wysokich stóp procentowych i wobec trudności z pozyskaniem finansowania na zakup własnego M, kluczowym kryterium wyboru wciąż jest cena.

Przykładamy dużą wagę do zielonych i oszczędnościowych rozwiązań, które pozwalają przyszłym mieszkańcom i wspólnotom zmniejszyć koszty eksploatacyjne. Służą temu liczne rozwiązania w naszych realizacjach, jak np. w modelowym zielonym osiedlu Atal Zacisze Marcelin w Poznaniu. Wśród elementów takiej infrastruktury są m.in. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła oraz zrównoważone systemy odwadniające wody deszczowe, jak np. w niedawno rozpoczętej, gdańskiej inwestycji Atal Zawiślańska Wille Miejskie, której ponad połowę obszaru stanowi zieleń.

To wszystko zwiększa atrakcyjność naszych osiedli, lecz przy tym wiąże się z dodatkowymi nakładami, które są jednak niezbędne, aby sprostać wymaganiom klientów i utrzymywać wysoki standard oraz jakość. Na wzrost kosztów z pewnością przełożą się także rygorystyczne przepisy związane z dyrektywami unijnymi na rzecz energooszczędności i zeroemisyjności budynków. Deweloperzy muszą więc szukać balansu, aby atrakcyjność inwestycji połączyć z dostępnością cenową, a w niedalekiej przyszłości także z wyśrubowanymi normami proekologicznymi i taksonomią.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

W naszych projektach zawsze staraliśmy się zapewnić jak najwięcej zieleni i przestrzeni przyjaznych mieszkańcom. Jest to raczej kwestia etyki biznesu i zachowania pewnych standardów projektowych niż rachunku ekonomicznego. Więcej zieleni oznacza bardziej ekstensywną zabudowę czy konieczność przeniesienia ruchu kołowego pod budynki. Co w oczywisty sposób wiąże się ze wzrostem kosztów realizacji, a co za tym idzie nieco wyższą ceną. Te koszty jednak procentują klientom w późniejszym czasie, bowiem podnoszą jakość życia i zwiększają wartość nieruchomości. Przykładem takiego podejścia jest nasza, gdańska inwestycja Wolne Miasto, gdzie zaprojektowaliśmy niskie budynki z zielonymi patiami i terenami rekreacyjnymi które, cenią sobie mieszkańcy.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robryg

Obecnie zrównoważone budownictwo to element konieczny, na który klienci bardzo zwracają uwagę. Aby zminimalizować swój wpływ na środowisko naturalne wprowadziliśmy klika lat temu Zielony Standard Robyg. Standard obejmuje zarówno rozwiązania i udogodnienia dla klientów, jak i wytyczne dla architektów i projektantów, dotyczące prowadzenia inwestycji w sposób odpowiedzialny środowiskowo, przeciwdziałający miejskim wyspom ciepła oraz wspierający walkę ze zmianami klimatu.

W naszych inwestycjach stosujemy takie niskoemisyjne rozwiązania, jak system sterowania instalacją, automatyka, fotowoltaika, windy z odzyskiem energii, ładowarki elektryczne, oświetlenie LED części wspólnych, sterowanie pogodowe w kotłowni, ciepłomierze w pomieszczeniach, przeszklenia 3-szybowe, rolety przeciwsłoneczne, czujniki ruchu/zmierzchu w częściach wspólnych.

Budynki mieszkalne wyposażone są w okna zmniejszające zużycie ciepła oraz izolację przegród budowlanych najwyższej jakości, efektywne systemy wentylacji, chłodzenia i ogrzewania oraz zarządzanie energią.

Staramy się budować w taki sposób, aby minimalizować nasz wpływ na bioróżnorodność, a jednocześnie prowadzimy kompleksowe działania rekompensujące nasz negatywny wpływ. Wdrożyliśmy 51 374 m2 zielonych dachów, posadziliśmy 4 697 drzew i 135 895 m2 krzewów. 27 naszych osiedli posiada systemy odprowadzania wody deszczowej do zieleni w częściach wspólnych.

Karolina Bronszewska, dyrektor Marketingu i Innowacji Ronson Development

Wysoko cenimy idee zrównoważonego rozwoju. Jesteśmy świadomi, że branża budowlana jest wysokoemisyjna, dlatego przykładamy dużą wagę do tego, by wpływ naszej działalności i realizowanych inwestycji na środowisko był jak najmniejszy. Zauważamy, że dla klientów rozwiązania ekologiczne w inwestycjach są coraz ważniejsze. Zaczynają oni myśleć o zakupie mieszkania długoterminowo, także w kontekście przyszłych kosztów jego utrzymania. Dlatego w naszych projektach trzymamy się zasad zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego, wprowadzając innowacyjne i ekologiczne rozwiązania.

Działania, które podejmujemy, nakierowane są na ograniczenie zużycia wody i energii, zwłaszcza w obszarze obsługi części wspólnych nieruchomości. Każda z naszych inwestycji posiada pakiet, który w zależności od projektu, obejmuje różne rozwiązania. Są to panele fotowoltaiczne, systemy rekuperacji, zbiorniki retencyjne, stacje do ładowania samochodów elektrycznych oraz oświetlenie LED zamontowane w windach i na klatkach. Dodatkowo mieszkańcy mają dostęp do systemu smart home.

W projektach nie zapominamy także o dużej ilości zieleni, w tym alei drzew i kwiatowych rabat, które nie tylko nadają uroku, ale także obniżają poziom CO2, poprawiają mikroklimat i zapewniają chłodniejsze warunki latem.

W naszym portfolio przykładem proekologicznej inwestycji jest Nova Królikarnia, miejsce bliskiej relacji z przyrodą, gdzie domy zaprojektowane zostały w nowoczesnej i energooszczędnej technologii. W projekcie przewidziano system ogrzewania oparty na hybrydowej pompie ciepła, połączonej z kotłem gazowym, który automatycznie uruchamia się przy temperaturze poniżej 5°C. Dodatkowo, aby zapewnić zdrowe środowisko wewnętrzne, w każdym domu zastosowaliśmy system filtracji powietrza, który eliminuje alergeny i zanieczyszczenia dzięki zastosowaniu rekuperacji. Wybrane budynki wyróżniają się także zielonymi dachami, które pełnią funkcję dodatkowej izolacji termicznej. Osiedle posiada własny park, a powierzchnia biologicznie czynna wokół inwestycji stanowi 60%.

Marek Starzyński, dyrektor ds. Sprzedaży, Okam Capital

Od 2018 roku rozwijamy Nową Politykę Jakości Okam, w ramach której w naszych inwestycjach wdrażamy funkcjonalne udogodnienia poprawiające komfort życia mieszkańców. Pośród nich są m.in. strefy mieszkańca z siłowniami czy kącikami dla najmłodszych, przestrzenie do coworkingu czy tarasy na dachach do wspólnego użytkowania, jak i również systemy inteligentnego domu.

Nowa Polityka Jakości obejmuje ponadto rozwiązania przyjazne środowisku naturalnemu, w tym panele fotowoltaiczne, wypożyczalnie rowerów czy systemy odzysku wody deszczowej. Poza atrakcyjnymi lokalizacjami i standardem wykończenia, stanowią one znaczący wyróżnik naszych inwestycji, doceniane są przez klientów i niejednokrotnie wpływają na ich decyzje zakupowe.

Zapewniają one nie tylko komfort codziennego życia czy integrują sąsiedzką wspólnotę, ale dodatkowo pozwalają na ograniczenie kosztów zużycia energii, co przekłada się na niższe rachunki. Pierwszą inwestycją zrealizowaną w ramach NPJ z szeregiem wspomnianych rozwiązań był oddany do użytkowania w 2023 roku Central House na warszawskim Mokotowie.

Kompleksowa wizja naszej przyszłej inwestycji F.S.O. Park zakłada rozwój dodatkowych rozwiązań z zielono-niebieskiej infrastruktury, jak np. zagospodarowanie wody opadowej za pomocą ogrodów deszczowych, niecek infiltrujących czy stawów retencyjnych, a także lokalne stacje podczyszczania do odzysku ścieków szarych z mieszkań, systemy wentylacji nawiewno-wywiewnej wyposażone w wysokosprawny odzysk ciepła czy kolektory słoneczne, pompy ciepła i ogniwa fotowoltaiczne z perowskitu.

Damian Tomasik, prezes zarządu Alter Investment

Wprowadzenie tzw. zielono-niebieskiej infrastruktury rzeczywiście może zwiększać początkowy koszt inwestycji. Elementy, takie jak tereny zielone, ogrody deszczowe, zielone dachy oraz systemy zbierania wody deszczowej wymagają dodatkowych nakładów finansowych na etapie budowy. Jednakże, inwestycje te mają znaczący, pozytywny wpływ na jakość życia mieszkańców oraz przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju miast.

Z naszych obserwacji wynika, że klienci coraz bardziej doceniają proekologiczne rozwiązania w nowych inwestycjach, w tym aktywne wykorzystanie przyrody w niwelowaniu skutków ocieplenia klimatu i emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Coraz większa świadomość ekologiczna oraz rosnące zrozumienie korzyści płynących ze zrównoważonego budownictwa sprawiają, że mieszkańcy są skłonni inwestować w nieruchomości, które oferują lepszą jakość życia i mniejszy negatywny wpływ na środowisko.

Dawid Wrona, Chief Operating Officer w Archicom

Wprowadzenie zielono-niebieskiej infrastruktury ma fundamentalne znaczenie w procesie projektowania inwestycji mieszkaniowych. Tego rodzaju rozwiązania są droższe od „betonowania”, ale jest to koszt, który należy ponieść z uwagi na oczekiwania klientów, a także odpowiedzialność środowiskową. Budując proekologicznie, można liczyć m.in. na preferencyjne kredytowanie z banków. Środki można pozyskać także z funduszów UE, programów miejskich czy wojewódzkich. Mając na uwadze gwałtowne zmiany klimatyczne, m.in. rosnącą częstotliwość deszczy nawalnych czy skrajnie wysokie temperatury należy dołożyć wszelkich starań, aby ograniczyć ich negatywne efekty. Ze względu na rosnącą świadomość tych wyzwań coraz więcej osób zwraca uwagę, nie tylko na sam układ funkcjonalny mieszkań, ale także ich otoczenie.

Ważne jest, aby w ramach inwestycji minimalizować ilość powierzchni utwardzanych, nieprzepuszczalnych, a w zamian wykonywać jak najwięcej ścieżek z podłożem mineralnym bądź innych, umożliwiających przenikanie wody, takich jak nawierzchnie mineralno-epoksydowe czy geokraty. Choć często są droższe w wykonaniu, obniżają koszty budowy podziemnych systemów kanalizacyjnych. Jednocześnie obniża się również koszt ich eksploatacji. Minimalizując ilość powierzchni utwardzanych, minimalizujemy wielkość zbiorników retencyjnych, liczbę skrzynek rozsadzających, średnic sieci i przyłączy kanalizacji deszczowej.

Warto zaplanować na terenie inwestycji także ogrody deszczowe. Przyczyniają się one do lepszego zagospodarowania wody deszczowej. Poprawiają obieg wody w mieście, wprowadzają równowagę w lokalnym ekosystemie. Podobnie, jak wykonywanie nawierzchni przepuszczalnych, przyczyniają się do zmniejszenia wymiarów systemów kanalizacyjnych, co wpływa na realną oszczędność. Analogiczne korzyści przynosi stosowanie dachów zielonych. Kolejnym ważnym aspektem jest właściwy dobór gatunkowy projektowanej roślinności. Projektując zagospodarowanie terenu, warto zaplanować ją wielopoziomowo. Ziemia pod krótko przystrzyżoną trawą nagrzewa się bardziej niż w przypadku pokrycia jej bylinami, drzewami lub krzewami. Przyczyniają się do zmniejszenia odczuwalnej temperatury, a tym samym zwiększa się komfort mieszkańców i ogranicza się koszty ponoszone choćby na klimatyzację.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Ekologiczne osiedla stają się coraz bardziej popularne w Polsce, chociaż wciąż stanowią niewielki procent wszystkich nowych inwestycji mieszkaniowych. Wzrost zainteresowania takimi osiedlami wynika z rosnącej świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz chęci poprawy jakości życia. Wszystkie inwestycje projektujemy i budujemy z myślą o zrównoważonym rozwoju i minimalizacji wpływu na środowisko. Dzięki stabilnej sytuacji finansowej infrastrukturę zielono-niebieską dotujemy ze środków własnych.

Bez wątpienia koszt budowy takiego osiedla jest wyższy niż w standardowej zabudowie, jednak korzyści jest wiele, zarówno dla mieszkańców jak i przyrody. Infrastruktura zielono-niebieska przede wszystkim zmniejsza zapotrzebowanie na energię, redukuje emisję CO2 oraz podnosi wartość nieruchomości.

Wysoko cenione przez nabywców i warte polecenia jest nasze ekologiczne osiedle Miasteczko Jutrzenki usytuowane w warszawskich Włochach. Przestrzeń zieloną zaprojektowaliśmy tak, aby sprzyjała lokalnej faunie i florze, a także mieszkańcom, którzy mają nieograniczony dostęp do zielonych terenów, fontann, oczek wodnych, szklarni uprawnych i przestrzeni rekreacyjnych. W inwestycji zastosowaliśmy odnawialne źródła energii, takie jak panele słoneczne i turbiny wiatrowe, które zmniejszają emisję dwutlenku węgla. Budynki mają efektywne systemy izolacji oraz wykorzystują technologie umożliwiające oszczędność wody, np. systemy odzyskiwania deszczówki.

W których, projektach w pierwszej połowie tego roku deweloperzy sprzedali najwięcej mieszkań? Czym te inwestycje przyciągają kupujących? Co najbardziej zachęca nabywców, jakie mieszkania wybierają? W jakiej cenie? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl

Tomasz Kaleta, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży i marketingu w Develii

W pierwszej połowie roku najwięcej mieszkań znalazło nabywców w projektach: Bemosphere w Warszawie, Przemyska Vita w Gdańsku i Ceglana Park w Katowicach. Inwestycje te cieszyły się zainteresowaniem, zarówno osób kupujących mieszkanie dla siebie, jak i w celach inwestycyjnych. Klienci, poza funkcjonalnymi układami mieszkań, docenili przemyślane i atrakcyjnie zaprojektowane osiedla, które współtworzą tkankę miejską. Taki efekt jesteśmy w stanie osiągnąć przede wszystkim w inwestycjach wieloetapowych, w których projektujemy duży fragment przestrzeni. Takie projekty umożliwiają także zbudowanie silnej marki i rozpoznawalności osiedla, co również przekłada się większą liczbę klientów.

Agnieszka Majkusiak, dyrektor sprzedaży Atal

Duża skala działania, tj. kilkadziesiąt inwestycji w ośmiu największych aglomeracjach w Polsce oraz różnorodność produktu sprawiają, że nie rozpatrujemy popularności jednej inwestycji, gdyż wiele projektów cieszy się podobnym zainteresowaniem. Ponadto, pierwsze półrocze 2024 roku to dla deweloperów okres analitycznie niejednorodny. W styczniu w statystykach ujawniały się jeszcze efekty programu Bezpieczny kredyt 2 proc., co przełożyło się na liczbę sprzedanych mieszkań w inwestycjach segmentu popularnego, zlokalizowanych poza ścisłymi centrami miast, a przez to z nieco niższą ceną za metr kw., jak np. Strefa Cegielnia w Krakowie.

Na przełomie roku uruchomiliśmy sporo nowych projektów w cenionych przez klientów lokalizacjach, co też spowodowało zwiększone zainteresowanie nimi i znalazło odzwierciedlenie w statystykach sprzedaży. Przykłady takich inwestycji to Przewóz 24 w Krakowie i Żerniki Na Novo we Wrocławiu. W pierwszym półroczu 2024 roku wciąż dobrze sprzedawały się także apartamenty kupowane w celach inwestycyjnych, np. w Atal City Square w centrum Wrocławia.

Małgorzata Ostrowska, dyrektorka Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction

Najlepszą sprzedaż zanotowaliśmy w naszej inwestycji Stacja Centrum w Pruszkowie. Sprzedaliśmy tam 100 proc. mieszkań, a budowa nie jest jeszcze zakończona. Tak duże zainteresowanie tą inwestycją wynika z bardzo przemyślanego projektu skrojonego zgodnie z potrzebami nowoczesnych, świadomych klientów.

Duże zainteresowanie budzi też nasza warszawska inwestycja ECOBerensona, bazująca na drewnianych prefabrykatach i rozwiązaniach przyjaznych środowisku, a dodatkowo jest położona na terenie tzw. zielonej Białołęki. Zostało nam tam w sprzedaży 10 proc. mieszkań.

Jesteśmy też zadowoleni z postępu sprzedaży w inwestycji Nad Odrą w Szczecinie. Jest ona popularna z uwagi na bardzo atrakcyjne położenie na modnej Łasztowni, nowoczesne rozwiązania budowlane oraz piękne mieszkania z widokiem na rzekę.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg

Największym hitem sprzedażowym była wrocławska inwestycja Port Popowice, ze względu na atrakcyjną lokalizację, dobre promocje sprzedażowe oraz gotową infrastrukturę na osiedlu i w jego pobliżu. Przy osiedlu znajduje się park Polana Popowicka i większość mieszkań ma na niego widok. Oprócz Polany Popowickiej mamy Park Zachodni, położony blisko Odry, w pobliżu znajduje się hala Orbita, plaża miejska HotSpot i bardzo dobra komunikacja. W tej inwestycji sprzedawał się każdy rodzaj mieszkań, od jedno po pięciopokojowe, przy czy sporo klientów właśnie na te największe mieszkania czekało, aż wprowadzimy je do sprzedaży.

W Warszawie dużą uwagę klientów przyciągały mieszkania w osiedlu Praga Piano, objęte naszą wyjątkową promocją – harmonogramem 20/80, a także ze względu na bliski termin oddania mieszkań. Ponadto, w tej inwestycji mieliśmy promocję połowa garażu za darmo. Największym zainteresowaniem cieszyły się mieszkania dwupokojowe. To inwestycja ciekawa dla klientów, przy planowanej stacji metra i otoczona gotową infrastrukturą.

W Gdańsku zdecydowanie największym zainteresowaniem cieszyła się inwestycja PORTO, głównie ze względu na unikalną lokalizację nad morzem i wysoki standard wykończenia. Zainteresowaniem cieszyły się mieszkania jedno i dwupokojowe, jak i większe trzy i czteropokojowe.

Karolina Bronszewska, dyrektor Marketingu i Innowacji Ronson Development

Niezmiennie największym zainteresowaniem cieszą się dwa największe projekty w naszym portfolio Miasto Moje i Ursus Centralny. Obie inwestycje zaprojektowane zostały jako osiedla samowystarczalne, oferujące klientom pełny zakres usług i atrakcji na wyciągnięcie ręki. Do dyspozycji mieszkańców jest wachlarz atrakcji, stref relaksu i rekreacji dla wszystkich grup wiekowych. Najmłodsi mieszkańcy znajdą plac zabaw czy boiska terenowe, starsi mogą zrelaksować się na specjalnie przygotowanych strefach z leżakami i hamakami pośród zieleni.

Nasi klienci docenili rozwiązania i wygodę, jakie proponujemy w miastotwórczych inwestycjach. Szczególnie ważny jest stosunek ceny do jakości i metrażu, jakie proponujemy. Osiedla są przyjazne dla singli, par a w szczególności dla rodzin z dziećmi. Obie inwestycje są doskonale skomunikowane z innymi częściami miasta. Posiadają także pakiet ekologicznych rozwiązań.

Marek Starzyński, dyrektor ds. Sprzedaży, Okam Capital

W pierwszej połowie br. największym zainteresowaniem cieszyła się inwestycja Cityflow na warszawskiej Woli. Projekt jest świetnie skomunikowany, posiada bogatą infrastrukturę, ponad 1 ha przestrzeni biologicznie czynnej, a także sąsiaduje z parkiem Powstańców Warszawy. Na dzień dzisiejszy podpisaliśmy już blisko 140 umów na drugi etap inwestycji. Mieszkania, które się sprzedawały to zarówno małe kawalerki, jak i penthouse`y z widokiem na park. Obecnie ceny w CITY FLOW kształtują się na poziomie 17 500 – 26 000 zł/mkw.

Piotr Ludwiński, dyrektor Sprzedaży w Archicom

Mamy w pełni zdywersyfikowaną ofertę, dzięki temu projekty, które realizujemy odpowiadają na potrzeby szerokiego spektrum potencjalnych nabywców mieszkań. Jednocześnie budujemy portfolio na podstawie potrzeb, które komunikuje rynek. Inwestycje w poszczególnych miastach mają równomierne efekty sprzedażowe ze względu na to, że każda z nich reprezentuje wartości, które wyznajemy jako deweloper. Realizujemy na szeroką skalę inwestycje miastotwórcze, w formacie destinations, ale także mniejsze projekty sprofilowane pod określoną grupę klientów.

W ostatnim czasie wprowadziliśmy nową markę Archicom Collection, wchodząc tym samym do nowej gałęzi branży nieruchomości – apartamentów luksusowych. Uruchomiliśmy w tym zakresie projekt Powstańców 7D we Wrocławiu i Apartamenty M7 w Warszawie. Dywersyfikacja portfela inwestycji oraz analiza rzeczywistych oczekiwań wyznaczonych grup konsumentów pozwalają nam osiągać założone cele sprzedażowe bez względu na etap cyklu koniunkturalnego.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Niezmiennie rekordy sprzedażowe bije nasza ekologiczna inwestycja Miasteczko Jutrzenki zlokalizowana w warszawskiej dzielnicy Włochy. Obserwujemy także zwiększoną liczbę rezerwacji lokali z Dzielnicy Lawendy.

Po pierwsze, największą zaletą osiedla Miasteczko Jutrzenki jest szeroki wybór mieszkań o różnych metrażach, od 35 do 80 mkw. w budżetowych cenach. Z naszych obserwacji wynika, że nabywcy najczęściej wybierają lokale dwupokojowe o metrażu 45 mkw. i kawalerki 35 mkw.

Po drugie, atutem projektu są strefy aktywności Aurec Active oraz dostęp do zielonych przestrzeni, terenów rekreacyjnych czy szklarni. Po trzecie, Miasteczko Jutrzenki jest zaprojektowane z myślą o ekologii i zrównoważonym rozwoju.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Wszystkie nasze inwestycje sprzedają się w podobnym tempie.

Damian Tomasik, prezes zarządu Alter Investment

Nabywcy wybierali głównie działki pod zabudowę wielorodzinną, ze względu na możliwość realizacji większych projektów mieszkaniowych, które mogą szybko zaspokoić rosnący popyt na mieszkania w miastach. W przypadku gruntów pod zabudowę jednorodzinną, popularnością cieszyły się działki o większych powierzchniach, które umożliwiały budowę komfortowych domów z ogrodami. Popyt na grunty z pozwoleniem na budowę jest tak duży, że w niektórych przypadkach mieliśmy po kilku chętnych na jeden grunt z propozycjami licytowania ceny w górę.

Rynek inwestycyjny nieruchomości komercyjnych w Polsce. Raport H1 2024 - podsumowanie

W drugim kwartale 2024 r. doczekaliśmy się oznak ożywienia rynku, które pozwalają z większym optymizmem patrzeć w przyszłość. Rynek w końcu odnotował spadek stóp procentowych i liczy na ciąg dalszy. Jest to sygnał dla powrotu bardziej przystępnego finansowania, co powinno pobudzić aktywność inwestorów.

Na koniec pierwszej połowy 2024 r. rynek inwestycyjny odbił się, osiągając wolumen transakcji 1,8 mld euro, co stanowi dwukrotność wartości rok do roku. Dwie największe transakcje - portfele CPI oraz Cromwella - sfinalizowane w II kw. odpowiadają za 45% tego wyniku.

Na rynku biurowym w końcu pojawiło się kilka transakcji w miastach regionalnych, a w sektorze handlowym została sfinalizowana największa transakcja od I kw. 2022 r. Sektor magazynowy natomiast ciągle czeka na duże transakcje. Hotele cieszą się większym powodzeniem, a jeśli chodzi o segment mieszkaniowy - w Warszawie zamknięto 5 transakcji.

Ponieważ stopy procentowe zaczynają spadać, można oczekiwać, że rynek będzie działał na pełnych obrotach w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Dlatego ci, którzy są dobrze przygotowani, dokładnie przeanalizowali rynek i zidentyfikowali obiecujące aktywa, będą w stanie najlepiej wykorzystać bieżącą sytuację.

Główne liczby:

Wolumen dwukrotnie wyższy rok do roku
€1.8 mld - całkowity wolumen inwestycyjny
55 transakcji
46% udział sektora biurowego
SEKTOR BIUROWY

W końcu transakcja typu “prime”

Inwestorzy nadal koncentrują się na aktywach biurowych w stolicy, w co świetnie wpisuje się największa transakcja pierwszej połowy 2024 r. - sprzedaż części udziałów CPI do Sona Asset Management. Jest to również największa transakcja na polskim rynku inwestycyjnym od III kw. 2022 roku.

Na rynkach regionalnych zrealizowano 6 z 22 transakcji, w tym m.in. przejęcie Krakowskiej 98 we Wrocławiu, w którym pośredniczył Avison Young. „Jest to znacząca zmiana, ponieważ w ostatnim czasie zdecydowana większość transakcji sektora dotyczyła Warszawy. Dobrze prosperujące nieruchomości biurowe w miastach regionalnych stanowią dobrą okazję inwestycyjną, podczas gdy słabiej działające budynki są atrakcyjne ze względu na swoją lokalizację i cenę.” – komentuje Marcin Purgal, Senior Director, Investment w Avison Young

Większość transakcji nadal dotyczy aktywów typu „value-add” i oportunistycznych, co wskazuje na silną dominację inwestorów, którzy ostrożnie podchodzą do swoich działań i szukają okazji bez przepłacania za aktywa. Jednak, zgodnie z naszymi ostatnimi przewidywaniami, na rynku pojawiła się również - wreszcie! - transakcja nowoczesną nieruchomością biurową w centrum miasta, której finalizacja jest planowana na III kw. 2024 roku. Biorąc pod uwagę, że EBC obniżył stopy procentowe, pierwszy raz od 5 lat, stanowi to obiecujący sygnał dla kapitału typu „core”, który w konsekwencji powinien się aktywizować.

„Pomimo dominacji warszawskiego rynku biurowego, o rosnącym zainteresowaniu inwestorów miastami regionalnymi świadczy wzrost tego typu transakcji w I poł. 2024 r., a także toczące się rozmowy pomiędzy sprzedającymi i kupującymi. Wiemy o co najmniej kilku transakcjach, które są obecnie na ostatnim etapie procesu transakcyjnego.” – dodaje Purgal.

Główne liczby sektora biurowego:

€801 m – wolumen inwestycyjny sektora biurowego
Największa transakcja od III kw. 2022, odpowiedzialna za 25% całkowitego wolumenu inwestycyjnego półrocza - sprzedaż części udziałów CPI do Sona Asset Management
Wzrost liczby transakcji w miastach regionalnych
SEKTOR HANDLOWY

Imponujący debiut inwestora z regionu CEE

Sektor handlowy odpowiadał za prawie 30% całkowitego wolumenu transakcji w pierwszej połowie 2024 r., głównie dzięki imponującej sprzedaży portfela 6 centrów handlowych Cromwell, nabytego za 285 mln euro. Jest to największa transakcja w sektorze nieruchomości handlowych od I kw. 2022 r., kiedy to sprzedano 50% udziałów w portfelach EPP. Warto zauważyć, że sektor handlowy po raz kolejny przyciągnął nowego inwestora na polski rynek, na który z największym przytupem wszedł Star Capital Finance z Czech, jako kupujący powyższe portfolio. Transakcja ta dodatkowo podkreśla dużą aktywność inwestorów z Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) na naszym rynku.

Ponadto, część portfela CPI, w tym CH Ogrody w Elblągu i Galeria Orkana w Lublinie, zostały sprzedane do Sona Asset Management. Poza sprzedażą portfeli centrów handlowych, odnotowano dwie pojedyncze transakcje tego typu aktywami: jedną w Nowym Sączu i drugą obejmującą 50% udziałów w Centrum Ursynów sprzedanych przez Cromwell. W rezultacie wolumen sektora handlowego w pierwszym półroczu zbudowany został w oparciu głównie o transakcje galeriami handlowymi. Parki handlowe stanowiły 21% wolumenu i 50% liczby transakcji. Zespół inwestycyjny Avison Young pośredniczył w ponad 1/3 transakcji tymi aktywami, pod względem zrealizowanego wolumenu.

„Zainteresowanie polskimi parkami handlowymi utrzymuje się na wysokim poziomie, a ponad 20 inwestorów aktywnie poszukuje aktywów w tym segmencie. Głównym wyzwaniem jest znalezienie nieruchomości spełniających zarówno kryteria przystępności cenowej, jak i jakości. Najbardziej pożądane parki handlowe to obiekty nowo wybudowane, zlokalizowane w głównych miastach i posiadające jako najemcę operatora spożywczego z długoterminową umową najmu.” – komentuje Artur Czuba, Associate Director, Investment w Avison Young

Główne liczby sektora handlowego:

€497m - wolumen inwestycyjny sektora handlowego
2 największe transakcje portfelowe odpowiadają łącznie za 67% wolumenu sektora
Imponujący debiut nowego inwestora z regionu CEE – Star Capital Finance
SEKTOR MAGAZYNOWY

Ograniczona skala ze względu na rozbieżności w oczekiwaniach cenowych

W 2024 r. nadal obserwujemy spowolnienie na rynku magazynowym. W pierwszej połowie 2024 r. zawarto 12 transakcji o łącznej wartości 294 mln euro, co oznacza spadek o 33% rok do roku. Największą odnotowaną transakcją było nabycie Panattoni Park Poznań XI w Żernikach, podczas gdy sprzedaż dwóch Warsaw West Parks przez DWS do Hillwood było jedyną transakcją portfelową odnotowaną w analizowanym okresie. Ponadto 9 z 12 transakcji miało miejsce w tzw. „wielkiej piątce” hubów magazynowych.

Spadek wolumenu inwestycji wynika głównie z braku dużych transakcji portfelowych, spowodowanego m.in. wciąż wysokimi kosztami finansowania i trwającym procesem adaptacji oczekiwań cenowych między sprzedającymi a kupującymi. Obniżka stóp procentowych w strefie euro i potencjalnie w Stanach Zjednoczonych prawdopodobnie pobudzi aktywność w sektorze magazynowym. Dodatkowo, stabilizacja cen w Europie Zachodniej może zmotywować zagraniczne fundusze do inwestowania w Polsce i regionie Europy Środkowo-Wschodniej, szczególnie w przypadku inwestorów poszukujących aktywów w atrakcyjnych cenach.

„Spodziewamy się zakupów portfeli magazynowych przez inwestorów dążących do szybkiego zwiększenia skali działalności w tym sektorze, jednak dopiero pod koniec 2024 r. lub na początku 2025 r.” – komentuje Bartłomiej Krzyżak, Senior Director, Investment w Avison Young

Główne liczby sektora magazynowego:

€294 m – wolumen inwestycyjny sektora magazynowego
12 transakcji, żadna nie przekroczyła wartości €100 m
Tylko jedna transakcja portfelowa
PRS

Rosnący niedobór gruntów pod zabudowę mieszkaniową w dużych miastach

W połowie 2024 r. liczba inwestycji w formule PRS w Polsce przekroczyła 120 projektów, z czego 73% jest ukończonych, a pozostałe 27% w trakcie realizacji. Blisko ¾ analizowanych projektów zlokalizowanych jest na obszarach pokrytych obowiązującymi MPZP.

Z uwagi na coraz większy niedobór gruntów mieszkaniowych w dużych miastach, inwestorzy częściej decydują się na budowę obiektów typu PRS na działkach o przeznaczeniu usługowym, których lokalizacja jest atrakcyjna pod kątem mieszkaniowym. Ceny zakupu działek usługowych są niższe od cen działek o przeznaczeniu mieszkaniowym, co powoduje, iż stanowią one ciekawą alternatywę dla inwestorów z sektora PRS. Dodatkowo, w przypadku akwizycji takich gruntów nie muszą oni rywalizować z deweloperami typowo mieszkaniowymi. Jednakże, inwestycja PRS na gruncie usługowym, mimo tańszego gruntu, po realizacji i komercjalizacji obiektu wiąże się jednak z obciążeniem podatkiem VAT od dochodów z najmu, co ma wpływ na wysokość stopy zwrotu z inwestycji.

Rynek inwestycji mieszkaniowych odnotował 5 transakcji w pierwszej połowie 2024 r., których wartość wyniosła ok. 130 mln euro. Wszystkie nabyte nieruchomości są zlokalizowane w Warszawie. Największym z nich jest projekt Heimstaden Wschodu Słońca z 400 lokalami PRS, który został zrealizowany przez Dantex w oparciu o tzw. „forward funding”. Zespół Doradztwa Technicznego Avison Young nadzorował postępy w budowie tej największej w 2024 roku inwestycji sektora.

Co czeka nas w drugiej połowie roku?

Polska nadal pozostaje stabilnym gospodarczo i silnym rynkiem, zapewniającym dobre warunki do inwestowania w nieruchomości. Dostrzegają to europejscy inwestorzy, dlatego powitaliśmy już w tym roku nowych graczy.

Na podstawie naszych własnych projektów i rozmów z innymi uczestnikami rynku obserwujemy, że wiele nieruchomości z różnych sektorów znajduje się obecnie w fazie ofertowania, due diligence, a nawet finalizacji. W większości nie są to projekty na dużą skalę, ale spodziewamy się kilku istotnych transakcji pod koniec tego roku.

Pozostajemy optymistami co do liczby transakcji i mamy nadzieję, że wolumen inwestycji w 2024 r. znacznie przekroczy ten z 2023 r., sygnalizując wzrost w kolejnych latach.

Autor: Paulina Brzeszkiewicz-Kuczyńska, Research and Data Manager w Avison Young

Stabilny popyt, niska podaż nowych biur i niewiele pustostanów, tak w skrócie można opisać aktualną kondycję warszawskiego rynku

Niespełna 11 proc. zasobów powierzchni biurowych w Warszawie, liczących obecnie ponad 6,30 mln mkw. czeka na najemców. Średni poziom pustostanów od roku prawie się nie zmienił, ale pogłębiły się różnice, jeśli chodzi o dostępność biur w zależności od lokalizacji. Wolnych powierzchni ubyło przede wszystkim w centrum, gdzie mamy do czynienia z deficytem oferty, a stawki czynszowe dochodzą do 29 euro/mkw./m-c, w pozostałych częściach Warszawy wybór nieco się zwiększył (13-17 euro/mkw./m-c).

– Deweloperzy wykazują ograniczoną aktywność w zakresie nowych projektów, co wynika z ostrożności i uważnej analizy chłonności rynku w odniesieniu do nowych zasobów. Jednocześnie, obserwujemy rosnącą tendencję do konwersji biurowców w projekty mieszkaniowe, PRS albo akademiki, a także spadek planowanej powierzchni biurowej w nowych inwestycjach – mówi Mateusz Strzelecki, Partner / Head of Tenant Representation w Walter Herz.

Nieco więcej oddanych biur niż rok temu

W drugim kwartale 2024 roku potencjał biurowy Warszawy zwiększył się jedynie o 15 tys. mkw. powierzchni, dzięki zakończonej budowie biurowca Vibe A. Natomiast w pierwszych trzech miesiącach roku oddane zostało 49 tys. mkw. biur.

W ciągu pierwszego półrocza br. na warszawski rynek weszło zaledwie 65 tys. mkw. powierzchni, a z planów na cały 2024 rok wynika, że oddane zostanie łącznie około 100 tys. mkw. nowych biur. Przypomnijmy, że w 2023 roku nowa podaż w sektorze nie przekroczyła 60 tys. mkw.

W budowie, jak oblicza Walter Herz, pozostaje w Warszawie przeszło 248 tys. mkw. powierzchni biurowych. W realizacji są m.in. takie obiekty jak Office House (Towarowa 22), Upper One, The Form, The Bridge, Vena, CD Projekt HQ, Skyliner II Warsaw, Studio II i modernizowane są V Tower, University Business Center II oraz G5 Prime Offices. Niemal 90 proc. powierzchni realizowanych jest w nowych projektach zlokalizowanych w centrum miasta i na Woli w okolicy ronda Daszyńskiego.

Mateusz Strzelecki zauważa, że decydujący wpływ na projektowanie przestrzeni biurowych mają teraz kryteria związane z ESG. – Duża ilość zieleni oraz zastosowanie rozwiązań z zakresu zrównoważonego rozwoju dla zapewnienia standardów środowiskowych charakteryzuje, zarówno nowe obiekty, jak i modernizowane nieruchomości–- informuje.

W transakcjach dominują renegocjacje

W Warszawie popyt na biura w drugim kwartale tego roku był większy niż w pierwszym o prawie 40 tys. mkw. Zakontraktowane zostało niespełna 180 tys. mkw. powierzchni. Największe wzięcie miały biura zlokalizowane w centralnej części miasta oraz na Służewcu, gdzie dostępne są ekonomiczne oferty, atrakcyjne dla firm, które z uwagi na dekoniunkturę gospodarczą zaplanowały ograniczenie kosztów.

– W ostatnich miesiącach mogliśmy obserwować w Warszawie wzrost popytu na powierzchnie biurowe w porównaniu do pierwszego kwartału 2024 roku. Mimo to pustostany utrzymują się na stałym poziomie. Priorytetem dla najemców pozostaje minimalizowanie kosztów związanych z przeprowadzkami i dostosowaniem przestrzeni do nowych potrzeb – zauważa Mateusz Strzelecki.

W strukturze najmu na warszawskim rynku w ostatnim kwartale zaczęły przeważać renegocjacje. Mogliśmy obserwować skokowy wzrost tych transakcji biorąc pod uwagę ich udział w strukturze najmu w pierwszym kwartale tego roku, w którym najwięcej było nowych umów.

Pierwsze półrocze br., jeśli chodzi o popyt zamknęło się wynikami na tym samym poziomie, jak pierwsze półrocze 2023 roku. Do połowy 2024 wynajęte zostało prawie 320 mkw. powierzchni, o około 2 proc. mniej niż w analogicznym czasie rok temu (326 tys. mkw.).

- Wśród najemców dominują duże podmioty, szczególnie grupy mediowe, które walczą o powrót pracowników do biur w pełnym wymiarze. Większość firm preferuje jednak model hybrydowy, który zakłada częste wizyty w biurze. Spółki IT nadal wykazują duże zainteresowanie nowymi powierzchniami, dążąc do optymalizacji metrażu i poprawy jakości przestrzeni biurowej. Kluczowe są tutaj rozwiązania wspierające pracę hybrydową, telekonferencje oraz kolaborację między pracownikami. Również najemcy instytucjonalni i podmioty państwowe zwiększają swoją aktywność na rynku, co jest efektem odblokowania decyzji po wyborach –informuje Mateusz Strzelecki.

Walter Herz

Aleksandra Mącik dołącza do zespołu Wynajmu Powierzchni Biurowych (Office Agency) i obejmuje stanowisko Consultant.

Przed dołączeniem do Avison Young Aleksandra pracowała przez 5 lat w Cromwell Property Group, gdzie ostatnio była zaangażowana w zarządzanie portfelem nieruchomości biurowych w zakresie przedłużania umów najmu z najemcami i powiększania ich powierzchni biurowej. W Avison Young Aleksandra będzie dalej rozwijać swoją karierę na rynku najmu powierzchni biurowych. Będzie odpowiedzialna za przygotowywanie raportów rynkowych i ofert dla klientów, a także wspieranie najemców we wszystkich kwestiach związanych z umowami najmu, zarówno w Warszawie, jak i w miastach regionalnych.

Avison Young uruchomił linię biznesową Office Agency w połowie 2022 roku, pozyskując silny zespół ekspertów z firmy konkurencyjnej. Od tego czasu zespół sfinalizował wiele istotnych transakcji z klientami zarówno z sektora komercyjnego, jak i publicznego.

„Aleksandra jest osobą skrupulatną i pracowitą, z dużymi umiejętnościami społecznymi. Jej doświadczenie zdobyte po stronie wynajmującego będzie bardzo przydatne w dalszym rozwijaniu kariery w naszym zespole.” - komentuje Maksymilian Sobczak, Director, Office Agency w Avison Young.