DOMPRESS.PL

Z jakimi wyzwaniami będzie mierzył się rynek mieszkań w 2025 roku? Jakie zmiany zaszły na nim w roku minionym? Jakie strategie przyjęły firmy deweloperskie? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Tomasz Kaleta, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży i marketingu w Develii

W tym roku zarówno wśród firm deweloperskich, jak i klientów nadal dominuje niepewność związana z obniżeniem stóp procentowych oraz wprowadzeniem rządowych programów wsparcia, które mogłyby znacząco wpłynąć na rynek nieruchomości mieszkaniowych. Dodatkowo obawy dotyczące kondycji rynku wzmagają zmiany w polityce i gospodarce światowej oraz wojna w Ukrainie.

Dla klientów wyzwaniem pozostają koszty kredytu, jedne z najwyższych w Europie. Dla deweloperów – wysoki poziom oferty, szczególnie na mniejszych rynkach. W ubiegłym roku sprzedaż mieszkań na rynku pierwotnym spadła o około 30 proc. r/r, co jednak nie powstrzymało firm przed zwiększaniem oferty. W efekcie na koniec 2024 roku w największych miastach w Polsce dostępna była rekordowa liczba 56 tys. mieszkań. O ile na większych rynkach oferta wróciła do poziomu sprzed pandemii i początku konfliktu w Ukrainie, o tyle na mniejszych osiągnęła poziom znacznie przekraczający średnią z poprzednich lat, szczególnie w Łodzi, Poznaniu i Katowicach. Oznacza to dla firm konieczność dostosowania strategii i ograniczenia podaży.

Część spółek mimo spadku sprzedaży w 2024 roku zdołała utrzymać wyniki r/r lub nawet, jak w przypadku Develii, odnotować wzrost. W wymagających warunkach rynkowych tylko najsilniejsze firmy, które oferują produkt odpowiadający na rosnące wymagania klientów, będą mogły utrzymać swoją pozycję rynkową. Dlatego w 2025 roku możemy spodziewać się dalszej konsolidacji rynku, który jest wciąż mocno rozdrobiony, co z perspektywy klientów przełoży się na wzrost jakości i bezpieczeństwa inwestycji.

Nasze priorytety na ten rok to dalszy dynamiczny rozwój organiczny, powiększenie banku gruntów oraz stopniowa dywersyfikacja działalności na rynkach PRS i prywatnych akademików (PBSA), dzięki realizacji przynajmniej dwóch projektów z segmentu living.

W 2025 roku dążymy do sprzedaży 3100-3300 mieszkań, czyli utrzymania porównywalnego poziomu do ubiegłorocznego oraz przekazania 2900-3100 lokali, co pozwoli nam przekroczyć rekordową dotychczas liczbę 2865 mieszkań przekazanych w 2024 roku. Jednocześnie chcemy wprowadzić do oferty i rozpocząć budowę 3100-3300 lokali, dostosowując portfolio do aktualnego poziomu i struktury popytu.

Tomasz Łapiński, prezes zarządu i Dyrektor Zarządzający Inwestycjami Mieszkaniowymi w Cordia Polska

W bieżącym roku będziemy obserwować zarówno kontynuację zjawisk, które pojawiły się już kilka miesięcy temu, jak też pojawią się nowe wyzwania. Spodziewamy się dalszych, uwzględniających inflację, wzrostów kosztów budowy i cen gruntów. W dalszym ciągu mamy ich duży niedobór pod inwestycje mieszkaniowe, co będzie się przekładać szczególnie na ceny nowych mieszkań. Od stycznia br. wzrosło też minimalne wynagrodzenie, co z pewnością będzie miało wpływ na wzrost kosztów realizacji inwestycji. Warto o tym pamiętać, bo jest to często pomijany fakt przez oczekujących spadków cen nieruchomości.

Kolejne ważne czynniki to wysokie stopy procentowe i rosnące koszty życia, które mogą ograniczać dostępność kredytów hipotecznych, a w konsekwencji osłabiać zdolność zakupową. Dlatego, w tym roku oczekujemy zwiększenia udziału zakupów wspomaganych kredytem pod warunkiem obniżenia stóp procentowych i polepszenia oferty kredytowej banków. Oczekujemy też, zapowiadanego już od ubiegłego roku, nowego programu mieszkaniowego.

Dore perspektywy dotyczą też podaży szczególnie nowych mieszkań. Ich oferta, po latach niedoborów, została przez deweloperów w ubiegłym roku odbudowana. Kupujący mają więc większy wybór. Będziemy realizować w tym roku inwestycje zgodnie z założonym planem licząc, że wspomniane wyżej obszary przełożą się na zakładany poziom sprzedaży.

Zbigniew Juroszek, prezes Atal

Koniunktura na rynku nowych mieszkań w dużej mierze zależeć będzie od wysokości stóp procentowych, a także czynników związanych z otoczeniem polityczno-legislacyjnym, w tym form ewentualnego wsparcia mieszkalnictwa przez Państwo, zarówno pod kątem strony popytowej, jak i podażowej. W scenariuszu optymistycznym zakładamy, że w 2025 roku stopy będą obniżane, co poprawi zdolność kredytową nabywców, jak również pozytywnie przełoży się na decyzyjność związaną z zakupem nieruchomości.

Taki impuls popytowy nie wywoła jednak znaczącego, tj. wykraczającego poza poziom inflacji, wzrostu cen, ze względu na dużą podaż nowych mieszkań. Ich ceny pozostają stabilne, nie obserwujemy przesłanek do ich dynamicznego wzrostu, jak i spadku. Koszty wykonawstwa i materiałów budowlanych nie ulegają obecnie większym zmianom. Wyzwaniem pozostają ceny gruntów, które w największych miastach są wysokie. Bilansując jednak te czynniki należy się spodziewać, że ceny nie będą ulegać istotnym wahaniom.

Pewną niewiadomą stanowi otoczenie polityczno-legislacyjne. Może ono bowiem wpływać na sytuację rynkową, czego przykładem jest trwający od wielu miesięcy pat decyzyjny w sprawie dopłat do kredytów, który wprowadził nabywców w stan zawieszenia. Trudno jest nadal przewidzieć, jak wyglądać będzie polityka mieszkaniowa rządu. Z pewnością rynkowi mieszkaniowemu potrzebna jest stabilność regulacji oraz usprawnienie kwestii administracyjnych, które znacząco wpływają na koszty budowy mieszkań.

W 2025 r. zamierzamy kontynuować rozpoczęte inwestycje oraz wprowadzać nowe, budując w ten sposób szeroką ofertę mieszkań, co pozwoli w średnioterminowej perspektywie obsłużyć zwiększony popyt w każdym z segmentów rynku.

Cezary Grabowski, dyrektor Sprzedaży i Marketingu Bouygues Immobilier Polska

W 2025 r. branża nieruchomości mieszkaniowych będzie zmagała się z podobnymi wyzwaniami, co w poprzednim roku, choć niewykluczone, że pojawią się nowe okoliczności, które wpłyną na rynek. Ceny mieszkań mogą utrzymać się na poziomie z ubiegłego roku, a nawet wzrosnąć. Ma to związek z rosnącymi kosztami budowy, zaostrzeniem przepisów budowlanych, a także koniecznością stosowania w inwestycjach ekologicznych rozwiązań. Brak rządowego programu wsparcia wpłynął na osłabienie popytu w 2024 roku – część klientów wstrzymała się z zakupem mieszkania, licząc na nowy program lub spadek cen. Podobna tendencja może utrzymać się również w tym roku. Kolejny czynnik wstrzymujący decyzje zakupowe to trudności w uzyskaniu kredytów hipotecznych i wysoki poziom stóp procentowych. Potencjalne obniżki mogłyby zwiększyć możliwości nabywcze klientów i zainteresowanie zakupem mieszkań.

W niedalekiej perspektywie mogą pojawić się także nowe wyzwania. Odblokowanie środków z KPO i realizowane z nich duże inwestycje infrastrukturalne mają potencjał do odciągnięcia pracowników budowalnych od mniejszych inwestycji deweloperskich. To przełożyłoby się na wzrost kosztów budowy i ceny mieszkań. Dużym znakiem zapytania jest sytuacja za naszą wschodnią granicą. Potencjalne zakończenie działań zbrojnych w Ukrainie oznacza odpływ części mieszkających u nas sąsiadów. To z kolei może oddziaływać na rynek zakupu mieszkań i rynek inwestycji pod wynajem mieszkań.

Łukasz Šedovič Sales Director w Trust Investment S.A.

Branża deweloperska zmaga się z rosnącymi kosztami budowy, ograniczoną dostępnością gruntów oraz zaostrzającymi się wymogami prawnymi związanymi z ekologicznym budownictwem. Dodatkowo banki utrzymują ostrożne podejście do finansowania kredytów hipotecznych dla klientów.

Na rynku wciąż utrzymuje się trend, gdzie klienci coraz częściej zwracają uwagę na energooszczędne technologie oraz ekologiczne rozwiązania. Zauważalnym kierunkiem jest również rosnące zainteresowanie segmentem Private Rented Sector. PRS to odpowiedź na zmieniające się preferencje klientów, szczególnie w dużych miastach, gdzie wielu młodych ludzi wybiera najem zamiast zakupu mieszkania.

Popyt na zakup mieszkań w 2024 roku zwolnił, co było spowodowane wysokimi stopami procentowymi oraz wyczekiwaniem klientów na rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych. W odpowiedzi na dynamiczne zmiany, wprowadzamy inwestycje, które odpowiadają aktualnym potrzebom rynku. W Katowicach realizujemy projekt klasy premium, nowoczesny wysokościowiec przeznaczony dla inwestorów. Stawiamy także na bardziej kameralne inwestycje mieszkaniowe w Kielcach i Częstochowie.

Mariusz Gajżewski, Head of Sales, Marketing and Communication BPI Real Estate Poland

Rok 2025 z pewnością przynosi nowe wyzwania dla branży deweloperskiej, szczególnie w kontekście wciąż zmieniających się warunków makroekonomicznych. Wysoka inflacja, zmienne stopy procentowe oraz rosnące koszty materiałów budowlanych to czynniki, które nadal wpływają na rentowność projektów. Trendy, które obserwujemy w tym roku, to przede wszystkim wzrost znaczenia zrównoważonego rozwoju, wykorzystania ekologicznych materiałów budowlanych i technologii energooszczędnych.

W ciągu ostatniego roku zauważyliśmy również zmiany w preferencjach zakupowych klientów, którzy coraz częściej decydują się na inwestycyjny zakup mieszkań. Jeśli chodzi o naszą strategię na 2025 rok, koncentrujemy się na dalszym rozwoju zrównoważonych projektów w segmencie inwestycji premium, które stają się coraz bardziej popularne wśród inwestorów. W zakresie sprzedaży stawiamy na większą elastyczność oferując opcje dostosowane do indywidualnych potrzeb klientów. Naszym celem jest również utrzymanie stabilnej rentowności, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiej jakości realizowanych inwestycji, co jest kluczowe w obecnych warunkach rynkowych.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Największym wyzwaniem dla branży w 2025 roku będzie utrzymujący się, niski poziom sprzedaży mieszkań. Dopóki nie zostaną znacząco obniżone stopy procentowe, wielu klientów nie będzie mogło sobie pozwolić na zakup nieruchomości. Rok 2024 branża zakończyła sprzedażą niższą o 30 proc. w porównaniu do ilości dostarczonych na rynek ofert w sześciu największych miastach. Te liczby nie napawają optymizmem. W tym roku nowe inwestycje i etapy będziemy wprowadzać do oferty bardzo ostrożnie, bacznie obserwując sytuację na rynku.

Mirosław Bednarek, Regional Business Director, prezes zarządu Matexi Polska

Rok 2025 może przynieść istotne zmiany w sektorze nieruchomości, determinowane przez czynniki makroekonomiczne, regulacyjne i zmieniające się preferencje konsumentów. Spadek inflacji i oczekiwane obniżki stóp procentowych zwiększą dostępność kredytów hipotecznych, co może wpłynąć na wzrost zainteresowania zakupem mieszkań.

Klienci poszukują nowoczesnych i funkcjonalnych lokali, dlatego koncentrujemy się na projektach łączących komfort, wysoką jakość i atrakcyjną lokalizację. Istotnym trendem pozostaje również rosnące znaczenie ekologicznego budownictwa oraz unijnych regulacji dotyczących efektywności energetycznej, co wpływa na standardy realizowanych inwestycji.

Decyzja rządu o rezygnacji z programu Mieszkanie na Start może mieć mieszane skutki. Brak dopłat ograniczy wsparcie dla mniej zamożnych kupujących, jednak spadek inflacji i niższe stopy procentowe zwiększą dostępność kredytów, co pozwoli większej liczbie osób na zakup mieszkania. Zamierzamy kontynuować strategię długoterminowego wzrostu, realizując kolejne projekty mieszkaniowe i rozwijając segment najmu instytucjonalnego (PRS). W naszych planach jest także rozbudowa banku ziemi i zakupy gruntów w kluczowych aglomeracjach, co pozwoli na dalsze umacnianie pozycji rynkowej i odpowiadanie na potrzeby klientów.

Andrzej Gutowski, dyrektor Sprzedaży Ronson Development

Kluczowym czynnikiem wpływającym na rynek w tym roku będą decyzje dotyczące stóp procentowych. Ich ewentualne obniżenie, które przewidujemy na drugą połowę roku, mogą przyczynić się do poprawy zdolności kredytowej klientów i ożywienia rynku.

Wśród kluczowych trendów dominujących w 2025 roku należy wspomnieć o ciągle rozwijającym się trendzie zrównoważonego rozwoju (ESG). Klienci coraz częściej zwracają uwagę na aspekty środowiskowe i społeczne inwestycji, co wpływa na sposób projektowania i realizacji nowych osiedli. Projekty uwzględniające ekologiczne technologie, energooszczędne rozwiązania i prospołecznościowe przestrzenie cieszą się większym zainteresowaniem, także ze strony banków. Jednocześnie obserwujemy zmiany w preferencjach klientów. Rośnie popyt na większe mieszkania trzy i czteropokojowe, odpowiadające na potrzeby rodzin.

W 2025 roku będziemy konsekwentnie realizować strategię wzmacniania swojej pozycji w kluczowych ośrodkach miejskich, które od lat stanowią fundament naszej działalności. We Wrocławiu rozpoczynamy realizację nowego projektu przy ulicy Sobieskiego. Podobnie zresztą w Poznaniu, gdzie kontynuujemy rozbudowę osiedla Babimojska. W Warszawie natomiast będziemy rozwijać projekt Zielono Mi.

Damian Tomasik, prezes zarządu Alter Investment

Rok 2025 przynosi branży nieruchomości szereg wyzwań i możliwości, które wymagają elastyczności, doświadczenia oraz strategicznego podejścia. W ciągu ostatniego roku rynek mierzył się z wysokimi stopami procentowymi, zmiennością gospodarczą oraz rosnącymi kosztami materiałów budowlanych. To spowodowało stagnację w wielu segmentach rynku. Dominującymi trendami w tym roku będzie digitalizacja procesów w sektorze oraz zrównoważony rozwój budownictwa. Wśród klientów widoczne będzie rosnące zainteresowanie mniejszymi metrażami i lokalizacjami blisko natury.

Naszą strategię na 2025 rok opieramy na rozwoju skali działalności. Stawiamy na inwestycje w grunty oraz projekty w lokalizacjach z potencjałem, takie jak Trójmiasto, gdzie dynamiczny rozwój infrastruktury i przyjazna polityka miejska sprzyjają długoterminowym inwestycjom.

Koncentrujemy się na dostosowywaniu produktów do aktualnych potrzeb klientów, zarówno w sektorze mieszkaniowym, jak i komercyjnym. Firma może przejmować projekty, które dla innych inwestorów mogą być zbyt ryzykowne w obecnych warunkach. W tym roku będziemy nadal rozwijać współpracę z lokalnymi i międzynarodowymi partnerami, co umożliwia nam dywersyfikację projektów i dostęp do nowych technologii. Nasza filozofia opiera się na długofalowym myśleniu. Nie postrzegamy stagnacji na rynku negatywnie lecz jako okazję do wzmocnienia fundamentów firmy i zwiększenia udziału w rynku.

Marcin Michalec, dyrektor zarządzający, Okam Capital

Polski rynek nieruchomości mieszkaniowych wchodzi w 2025 rok z wysokim poziomem podaży w kilku z 7 największych miast, co w konsekwencji oznacza mniejszą niż się spodziewano liczbę transakcji. W 2024 roku w największych miastach sprzedaż spadła nawet o jedną trzecią w porównaniu z rokiem poprzednim. Przyczyną ograniczonego zainteresowania zakupem w pewnym stopniu jest zakończenie rządowego programu Bezpieczny kredyt 2 proc. Sytuację skomplikował ostatecznie porzucony przez rząd program dopłat Mieszkanie na start i brak konkretów wsparcia w tym obszarze. Nie bez znaczenia był też wysoki poziom stóp procentowych i koszt kredytów hipotecznych.

W odpowiedzi na te wyzwania, rynek nieruchomości reaguje, zarówno w obszarze cen, jak i obsługi klienta. Analitycy rynku mówią o stabilizacji cen mieszkań, deweloperzy sięgają po różnorodne narzędzia wspierające sprzedaż, organizując akcje specjalne czy promocje.

Sprzedaż w naszych projektach mieszkaniowych przebiega według założeń. Rynkowym trendem, który wpisuje się w wartości i długoterminową strategię firmy jest rosnące zainteresowanie inwestycjami ukierunkowanymi na zrównoważony rozwój i proekologiczne rozwiązania. Zaangażowanie firmy w tym obszarze potwierdza 10-letnia umowa ramowa zawarta pod koniec 2024 r. ze spółką DB Energy, która obejmie m.in. przeprowadzanie szczegółowych audytów energetycznych, profesjonalne doradztwo w zakresie wytwarzania energii, optymalizację procesów dystrybucji i obrotu energią oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań redukujących zużycie energii we wszystkich naszych inwestycjach.

Czy nowe przepisy usprawnią realizację projektów mieszkaniowych? Czy mogą przynieść realne korzyści, jeśli chodzi o dostępność gruntów? Czy regulacje zawarte w tzw. ustawie podażowej przyspieszą realizację przyszłych inwestycji? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Joanna Launer-Kubik, kierownik Formalnej Obsługi Inwestycji w Archicom

Projekt tzw. ustawy podażowej w mojej opinii może znacząco zwiększyć dostępność gruntów pod budownictwo mieszkaniowe i przyspieszyć procesy inwestycyjne. Likwidacja wymogu zapewnienia 1,5 miejsca parkingowego na lokal przełoży się na większą powierzchnię użytkową mieszkań (PUM), a także bardziej efektywne wykorzystanie powierzchni działki.

Reforma Zintegrowanego Planu Inwestycyjnego (ZPI) w postaci zniesienia wymogu okazania wstępnej zgody Rady Miasta lub Gminy i zastąpienia projektu planu jego koncepcją również bez wątpienia zoptymalizuje i skróci procedury. Nowe przepisy umożliwią jednocześnie realizację dodatkowej pełnej kondygnacji w przypadku budynków niższych niż 30 m na podstawie uproszczonej zmiany planu miejscowego. Istotne zmiany dotyczą również podziału nieruchomości zgodnie ze specustawą mieszkaniową, tzw. lex deweloper oraz odblokowania gruntów Skarbu Państwa pod zabudowę mieszkaniową, co zwiększy liczbę dostępnych terenów inwestycyjnych.

Uproszczeniu ulegnie proces uzyskiwania zgód drogowych, a dopuszczenie świadczenia pieniężnego w umowie drogowej pozwoli uniknąć długotrwałych negocjacji. Nowe regulacje mają duży potencjał przyspieszenia realizacji inwestycji i zwiększenia podaży mieszkań na rynku, jednak ich skuteczność zależy od sprawnego wdrożenia i efektywnej współpracy samorządów.

Tomasz Łapiński, prezes zarządu i dyrektor zarządzający Inwestycjami Mieszkaniowymi w Cordia Polska

Wyjęcie gruntów rolnych w miastach spod ochrony ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego przełoży się na łatwiejszą zmianę ich statusu z rolnego na budowlany. Dzięki temu zwiększy się podaż gruntów pod inwestycje mieszkaniowe, których nadal w większości polskich miast bardzo brakuje. Z drugiej jednak strony warto pamiętać, że deweloperzy poszukują gruntów przygotowanych pod inwestycje mieszkaniowe, z istniejącą lub zaplanowaną infrastrukturą transportową i komunikacyjną oraz użytecznym otoczeniem, do którego należą np. rekreacyjne tereny zielone, miejsca usługowe, placówki edukacyjne itd. Nawet jeśli rolne grunty na obrzeżach miast będą na mocy nowego prawa dostępne jako grunty pod budowę, to rozpoczynanie inwestycji „w szczerym polu”, bez tej infrastruktury, może okazać się zupełnie nieopłacalne.

Karol Dzięcioł, członek zarządu Develii

W krótkim okresie skutki proponowanych zmian wynikających z tzw. ustawy podażowej będą w zasadzie niezauważalne. Pierwsze efekty wprowadzenia nowych regulacji w mojej ocenie zobaczymy za dwa, trzy lata. Nie jest to zatem sposób na szybkie rozwiązanie obecnych problemów, a raczej krok w kierunku poprawy dostępności gruntów w dłuższej perspektywie przy prawdopodobnie wyższych kosztach przygotowania ich pod inwestycję. Pozytywnie oceniamy próbę urealnienia wymogów dotyczących wskaźników parkingowych oraz przekazania kompetencji w tym zakresie gminom, które najlepiej znają lokalne potrzeby.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Celem ustawy podażowej jest uwolnienie gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. To jednak nie zwiększy możliwości nabywczych Polaków. Jako kraj nie mamy też żadnej polityki mieszkaniowej. Dotychczasowe działania to doraźne gaszenie pożarów. Nie przyczynia się do tego, by więcej osób mogło pozwolić sobie na zakup mieszkania. Do takich osób powinien być skierowany rządowy program mieszkaniowy, w ramach którego na przykład byłoby można realizowane budownictwo społeczne. Powinniśmy odświeżyć ideę spółdzielczości i umożliwić wreszcie inwestowanie w ramach REIT.

Mateusz Bromboszcz, wiceprezes Atal

Zwiększenie podaży działek pod budownictwo mieszkaniowe, co do zasady, sprzyja rozwojowi tego rynku i stabilizacji cen mieszkań. Pełen potencjał i realne oddziaływanie proponowanego przez resort pakietu podażowego, łatwiej będzie ocenić po podjęciu aktów prawnych. Tymczasem proces legislacyjny może zająć jeszcze czas, a efekty zmian też nie będą natychmiastowe. Zwłaszcza, że praktyka korzystania z takich narzędzi jak ZPI (Zintegrowane Plany Inwestycyjne) ma bardzo krótką historię, a już postuluje się ich dopracowanie. Na wszystko nakłada się jeszcze duża reforma planistyczna, oznaczająca dla urzędów ogrom pracy, której niektóre gminy mogą nie sprostać w terminie. Niemniej jednak pozytywnie odbieramy inicjatywy legislacyjne, których celem jest uproszczenie procedur i wzmocnienie podażowej strony rynku.

Cezary Grabowski, dyrektor Sprzedaży i Marketingu Bouygues Immobilier Polska

Obecna podaż mieszkań na rynku jest jego atutem, szczególnie dla kupujących. Mimo mniejszej sprzedaży deweloperzy nie wstrzymali w ubiegłym roku swoich inwestycji. Utrzymanie odpowiedniej podaży mieszkań jest ważne również w dłuższej perspektywie. W momencie kiedy, miejmy nadzieję, za jakiś czas stopy procentowe spadną, warunki kredytowe będą bardziej zachęcające, popyt na mieszkania się zwiększy. Ważne, żeby wtedy nie napotkał obniżonej podaży, bo mogłoby to windować ceny na rynku. W tym kontekście istotne jest przygotowanie przepisów regulujących dostępność gruntów w miastach i umożliwiających sprawniejsze uruchamianie inwestycji.

Wojciech Dzwonkowski, Head of Development BPI Real Estate Poland

Z niecierpliwością czekamy na przyjęcie tzw. ustawy podażowej, która może w znaczący sposób wpłynąć na poprawę dostępności gruntów pod budowę mieszkań. Oczekujemy, że nowe przepisy rzeczywiście uproszczą procesy związane z nabywaniem terenów, szczególnie w kontekście większej liczby gruntów, które będą mogły zostać przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową. Ustawa ma na celu ułatwienie dostępu do gruntów oraz zwiększenie transparentności i przewidywalności w procesie ich nabywania, co jest niezwykle istotne dla stabilności rynku.

Korzyści, które mogą wyniknąć z wprowadzenia tych regulacji, to m.in. przyspieszenie realizacji nowych inwestycji, większa dostępność gruntów w atrakcyjnych lokalizacjach, a także możliwość szybszego reagowania na zmiany w zapotrzebowaniu na mieszkania. W dłuższej perspektywie może to również wpłynąć na poprawę sytuacji na rynku mieszkaniowym, zwiększając podaż i umożliwiając deweloperom realizację nowych projektów, które odpowiedzą na potrzeby rynku. Jednak ostateczna ocena będzie zależna od konkretnych zapisów ustawy i jej skuteczności w praktyce. Wciąż pozostaje wiele kwestii do doprecyzowania, ale jesteśmy optymistycznie nastawieni na pozytywne zmiany, które mogą wyniknąć z tego rozwiązania.

Piotr Byrski, Business Manager Portfolio Kraków, Matexi Polska

Poznaliśmy dotąd jedynie wstępne założenia tzw. ustawy podażowej, która ma na celu zwiększenie dostępności gruntów pod budownictwo mieszkaniowe oraz ułatwienie realizacji nowych inwestycji. Wśród głównych postulatów widzimy szereg rozwiązań, które mogą przynieść istotne korzyści, m.in. uproszczenie procedur odrolnienia gruntów w miastach, wykorzystanie zasobów nieruchomościowych należących do Skarbu Państwa i spółek mu podległych, wprowadzenie dwuletniego moratorium na pobieranie opłaty planistycznej czy przywrócenie gminom możliwości określania norm parkingowych.

Nie bez znaczenia są także proponowane zmiany w procedurach administracyjnych, które mają ograniczyć możliwość nadużywania środka zaskarżenia decyzji administracyjnej, np. pozwolenia na budowę. Zgodnie z projektem nowej ustawy, odwołujący się od decyzji będzie zobowiązany do przedstawienia precyzyjnego uzasadnienia odwołania wraz z materiałem dowodowym. Celem tego działania jest przede wszystkim zapobieganie opóźnieniom w rozpoczynaniu nowych inwestycji.

Magda Kwiatkowska-Świstak, radca prawny Ronson Development

Ustawa podażowa to krok w dobrym kierunku, który jeśli zostanie właściwie wdrożony, może przyczynić się do odblokowania potencjału wielu inwestycji, szczególnie w miastach, gdzie brak gruntów budowlanych jest wyraźnie odczuwalny.

Główne założenia ustawy obejmują możliwość szybszego przekształcania gruntów rolnych na budowlane w granicach miast, zmniejszenie współczynnika miejsc postojowych w ramach procedury ustawy o ułatwieniach (tzw. Lex deweloper), czy zmianę w procedurze sporządzania Zintegrowanego Planu Inwestycyjnego (ZPI).

Ponadto, zaproponowano kilka zmian usprawniających procedurę sporządzania ZPI, uproszczenie procedur wydawania pozwoleń na budowę oraz skrócenie czasu oczekiwania na decyzje administracyjne w zakresie zmian zasad składania odwołań i zażaleń. Wprowadzenie tych zmian ma szansę zmniejszyć obciążenia biurokratyczne, które obecnie wydłużają procesy inwestycyjne nawet o kilka lat. Dla deweloperów każda oszczędność czasu na etapie planowania i uzyskiwania zgód administracyjnych to realne korzyści.

Pomimo pozytywnych aspektów, ustawa budzi również pytania o jej potencjalne skutki uboczne, zwłaszcza w zakresie pomysłu powrotu do ustanawiania prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na cele mieszkaniowe. Z uwagi na wcześniejsze przekształcenia użytkowania wieczystego we własność, nowe przepisy mogą powodować chaos prawny i trudności w interpretacji, szczególnie w kontekście „opóźnionego przekształcenia”. Chociaż użytkowanie wieczyste może obniżyć jednorazowe koszty nabycia gruntu, opłaty roczne i przyszłe przekształcenia mogą generować dodatkowe wydatki, które z czasem mogą zniechęcać inwestorów.

W kontekście oczekiwanego wzrostu podaży mieszkań ustawa może mieć również wpływ na stabilizację cen, choć finalny efekt będzie zależał od wielu czynników, w tym od kosztów materiałów budowlanych i dostępności wykonawców. Ustawa podażowa to jednak niewątpliwie dobra inicjatywa, która może znacząco poprawić sytuację na rynku mieszkaniowym.

Damian Tomasik, prezes zarządu Alter Investment

Tzw. ustawa podażowa, której przyjęcie planowane jest na pierwszy kwartał 2025 roku, budzi duże nadzieje w branży nieruchomości. Jej głównym celem jest poprawa dostępności gruntów pod budowę mieszkań, co w długofalowej perspektywie może przyczynić się do zwiększenia liczby realizowanych inwestycji. Z naszej perspektywy kluczowe jest to, czy nowe przepisy rzeczywiście uproszczą i przyspieszą procesy związane z przygotowaniem gruntów pod zabudowę.

Jeśli ustawa zwiększy dostępność gruntów poprzez lepsze gospodarowanie terenami publicznymi i prywatnymi, ograniczy biurokrację w zakresie wydawania decyzji środowiskowych, warunków zabudowy oraz pozwoleń na budowę oraz ułatwi procesy planistyczne na szczeblu lokalnym, np. poprzez wprowadzenie ujednoliconych zasad dotyczących zmiany przeznaczenia gruntów to rzeczywiście możemy spodziewać się większej aktywności inwestycyjnej i wzrostu podaży mieszkań.

Ustawa może przynieść wiele korzyści, zarówno dla deweloperów, jak i całego rynku, jak odblokowanie terenów, które dotąd były trudno dostępne z powodu barier administracyjnych. A także obniżenie kosztów inwestycji poprzez skrócenie procedur administracyjnych i przyspieszenie realizacji inwestycji, a tym samym wzrost podaży mieszkań.

Oceniam tę inicjatywę pozytywnie, choć kluczowe będzie, jak jej zapisy będą funkcjonować w praktyce. W przeszłości wielokrotnie obserwowaliśmy, że nawet dobrze zaprojektowane regulacje mogą napotykać trudności w implementacji na poziomie lokalnym. Dlatego w mojej ocenie sukces ustawy zależy od jej jasnych przepisów, skutecznej współpracy między rządem a samorządami oraz zapewnienia odpowiednich mechanizmów kontrolnych.

Jakub Sobczyński, dyrektor zarządzający Megapolis

Jeśli będzie to ustawa, której założeniem będzie uwolnienie gruntów i przekształcenie ich charakteru z usługowych na mieszkaniowe, wówczas zwiększy ona ich podaż, jak i możliwości budowy. Niestety na to się nie zanosi. Jeśli ustawa będzie dobrze skonstruowana, możliwe będzie również usunięcie głównej przyczyny ciągłego wzrostu cen w postaci niskiej dostępności działek w dużych miastach i bardzo dynamicznie rosnących cen ziemi. Obecnie bardzo często zdarza się w centrach dużych miast, że w cenie metra kwadratowego mieszkania, sama cena gruntu to kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych. Gruntów jest mało i muszą zabiegać o nie wszyscy deweloperzy. Ustawa podażowa, jeżeli rozwiąże ten problem, będzie oznaczała szansę na stabilizację rynku, uniknięcie wzrostów cen, a do tego uwolnienie atrakcyjnych przestrzeni. Byłyby to regulacje dające większą swobodę inwestorom. Znacznie spowolniłby również wzrost cen gruntów, które w ostatnich latach rosły znacznie szybciej niż ceny samych mieszkań.

Marcin Michalec, dyrektor zarządzający, Okam Capital

Rządowy projekt ustawy o zwiększeniu dostępności gruntów pod budownictwo mieszkaniowe, którego przyjęcie planowane jest w pierwszym kwartale 2025 roku, wprowadza istotne zmiany w obecnym systemie. Najważniejsze modyfikacje dotyczą zniesienia ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi w granicach miast oraz rezygnacji z prawa odkupu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Dodatkowo, planowane jest zniesienie zakazu ustanawiania użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe, co ma ułatwić inwestorom pozyskiwanie gruntów na korzystniejszych warunkach. Wszystkie te zmiany mają na celu usprawnienie procesu inwestycyjnego i zwiększenie podaży terenów pod budownictwo mieszkaniowe, co w konsekwencji powinno przełożyć się na większą dostępność mieszkań na rynku.

Eksperci pozytywnie oceniają te propozycje wskazując, że mogą one przyczynić się do zwiększenia podaży gruntów pod budownictwo mieszkaniowe oraz stabilizacji cen na rynku nieruchomości. Jej efektywność będzie jednak zależeć od skutecznej implementacji proponowanych rozwiązań oraz współpracy między rządem, samorządami a inwestorami.

Nowa przestrzeń biur serwisowanych w Unity Tower

The Shire-Beyond Coworking, intensywnie rozwijająca się marka, oferująca profesjonalne przestrzenie biur serwisowanych typu premium, wynajęła około 1800 mkw. powierzchni w Unity Tower, ikonicznej, górującej nad Krakowem wieży biurowej, będącej częścią nowoczesnego kompleksu Unity Centre. Przedmiotem transakcji, przy której najemcy doradzała firma Walter Herz, była powierzchnia biurowa mieszcząca się na 22, 23 i 24 piętrze, trzech najwyższych kondygnacjach biurowych w budynku.

Biura coworkingowe spod znaku The Shire oferowane są w kilku lokalizacjach w Warszawie, między innymi w Warsaw Spire, Małachowski Square i kompleksie Wilanów Office Park. W marcu br. operator udostępni kolejne przestrzenie premium w zmodernizowanej kamienicy przy ul. Poznańskiej 37 w Warszawie. Firma obecna jest również w Krakowie i we Wrocławiu.

Elastyczne biura The Shire wyróżnia wyjątkowa jakość. Firma stawia na najwyższy standard. Operator zapewnia najemcom pełny serwis, a także rozwiązania marketplace, umożliwiające dostęp do usług z obszaru IT, HR, rekrutacji, pomocy prawnej czy marketingu. Oferuje również szerokie możliwości w sferze networkingu poprzez organizację różnorodnych wydarzeń, integrujących lokalny biznes, pozwalających rozwijać kontakty.

Unity Centre staje się coraz ważniejszym punktem na mapie Krakowa. Dzięki dwóm otwartym już restauracjom, 4-gwiazdkowemu Radisson RED Hotel & Radisson RED Apartments, a także wkrótce otwierającemu się skybarowi na dwóch najwyższych piętrach Unity Tower, barowi Arcade BEE i kawiarni MINERS, oferuje szeroką gamę najlepszych atrakcji życia miejskiego. Nowa przestrzeń coworkingowa Shire Beyond Coworking doskonale wkomponuje się w tę ekscytującą mieszankę lifestylowych atrakcji i wysokiej klasy biur międzynarodowych korporacji.

Miejsce pracy z szeroką perspektywą

– Unity Tower to miejsce o wyjątkowej symbolice i doskonałej lokalizacji. Naszym celem było znalezienie przestrzeni, która wyróżniałaby się na konkurencyjnym rynku biur serwisowanych w Krakowie. Powierzchnia trzech najwyższych pięter biurowych Unity Tower z zapierającymi dech w piersiach widokami to przestrzeń, która świetnie wpisała się w nasze potrzeby – informuje Rafał Pisklewicz, Managing Partner w The Shire Beyond Coworking.

– Dzięki tej transakcji mamy możliwość stworzenia jednych z najbardziej prestiżowych przestrzeni flex w mieście. Wierzymy, że nasza oferta przyciągnie, zarówno rodzimych przedsiębiorców, jak i międzynarodowe firmy, które poszukują na krakowskim rynku nowoczesnych rozwiązań o wyjątkowym designie – przyznaje Oskar Odziemczyk oraz Managing Partner w The Shire Beyond Coworking.

Unity Centre to jedno z największych, wielofunkcyjnych centrów biznesowych w Krakowie, zlokalizowane przy ulicy Lubomirskiego. Kompleks składa się z pięciu budynków o różnym charakterze i skali. Tworzy go Unity Tower - budynek biurowy klasy AA o wysokości 102,5 m., dwa niższe biurowce, czterogwiazdkowy hotel oraz luksusowy apartamentowiec.

Obiekt oferuje 50 000 mkw. powierzchni, w tym budynek Unity Tower ponad 17 000 mkw. powierzchni biurowej i usługowej. Centralnym punktem na terenie inwestycji jest obsadzony zielenią plac Unity Square, zaprojektowany jako miejsce spotkań i relaksu, z przestrzeniami dla wydarzeń kulturalnych. Kompleks wyróżnia się lokalizacją w ścisłym centrum Krakowa. Usytuowany jest około 5 minut od Dworca Centralnego oraz Galerii Krakowskiej. Budynki są przyjazne dla środowisku, co potwierdza certyfikat ekologiczny LEED.

Proces najmu powierzchni w Unity Centre sfinalizowany został przy wsparciu doradców z firmy Walter Herz, która reprezentowała najemcę - The Shire Beyond Coworking oraz firmy JLL, reprezentującej wynajmującego – podmiot kontrolowany przez UNIQA Real Estate wraz z lokalnym partnerem – GD&K.

Wymagający projekt

– Zawarta właśnie transakcja to owoc intensywnych rozmów i negocjacji. Wykorzystując kilkunastoletnie doświadczenie w branży udało nam się wynegocjować atrakcyjne warunki umowy. Wspieraliśmy klienta także w wyborze generalnego wykonawcy prac fit-out’owych w organizowanym przez wynajmującego przetargu. Mamy ogromną satysfakcję, patrząc na efekt naszej pracy, którym będzie wyjątkowa przestrzeń biznesowa w jednym z najbardziej prestiżowych kompleksów w Krakowie. Biorąc pod uwagę standard powierzchni oferowanych przez The Shire ta niesamowita lokalizacja wzbogaci ofertę krakowskiego rynku i poszerzy możliwości wyboru firmom, poszukującym w mieście wysokiej klasy biur – mówi Mateusz Strzelecki, Partner i Head of Tenant Representation w Walter Herz.

– Przyznam, że transakcja była wymagająca i przygotowywana przez długi czas, by mogły być uwzględnione wszystkie, nawet najdrobniejsze aspekty z nią związane. Proces najmu został zakończony sukcesem, zapewniając optymalne warunki obu stronom. Unity Tower jest historycznie nasyconą lokalizacją, oferującą powierzchnie biurowe klasy A oraz dostęp do rozbudowanej infrastruktury usług i udogodnień. Położenie budynku w centralnej części Krakowa dodatkowo wzmacnia popularność tego projektu wśród najemców – zaznacza Kamil Kowalewski, Associate Director w Walter Herz.

Wisienka na torcie

Włodzimierz Jędruszak, Leasing and Marketing Director at GD&K Consulting, przyznaje, że kontraktacja powierzchni na najwyższych, dostępnych piętrach biurowych Unity Tower to moment przełomowy dla firmy. – Unity Tower jest budynkiem powszechnie znanym w Krakowie, który dziś jest symbolem sukcesu i nowoczesności. Współpraca z firmą The Shire Beyond Coworking otwiera nowy rozdział w jego historii. Przestrzeń coworkingowa z urzekającym widokiem na panoramę miasta, która stanowi wartość dodaną dla najemców to znakomite dopełnienie naszej oferty – podsumowuje.

– Biura serwisowane oferowane przez The Shire Beyond Coworking będą najwyżej położoną powierzchnią do pracy w Krakowie. Z uwagi na usytuowanie budynku w samym centrum miasta, tuż przy rondzie Mogilskim, największym węźle komunikacyjnym w mieście będzie to naprawdę wyjątkowy produkt w sektorze biur serwisowanych. Szczególnie, że użytkownicy tej przestrzeni mogą w ramach Unity Centre korzystać również z hotelu i apartamentów na wynajem oraz centrum konferencyjnego Radisson Red i świetnej oferty gastronomicznej dostępnej na terenie kompleksu – mówi Agnieszka Majka-Pietruszka, New Clients Director, JLL.

Poznańska firma Scallier, prowadząca intensywną działalność w Rumunii, gdzie rozbudowuje sieć parków handlowych, otwiera kolejny obiekt pod marką Funshop Park
Park handlowy o powierzchni około 10 000 mkw., realizowany w dzielnicy miasta Arad jest na finiszu budowy. Oficjalne otwarcie centrum zaplanowane zostało na 6. marca br.

Nowy park przyciągnął znane marki, wśród których znalazły się DM, Sinsay, Pepco, KIK, Tedi, czy Agroland. Kompleks mieścił będzie popularny, sieciowy klub fitness - Stay Fit Gym oraz kilka restauracji. W projekcie przewidziany został również zewnętrzny food court i plac zabaw. W supermarkecie Lidl, który jest głównym najemcą obiektu, okoliczni mieszkańcy robią już zakupy od grudnia minionego roku.

Wojciech Jurga, partner zarządzający Scallier potwierdza, że zaangażowanie w budowę projektów handlowych w Rumunii jest wpisane w model rozwoju realizowany aktualnie przez firmę. – Rumuński rynek handlowy szybko rośnie. Wybija się dynamiką inwestycyjną na tle innych rynków europejskich. W przypadku tego sektora możemy mówić o boomie. Rumunia plasuje się w czołówce państw, które są beneficjentami funduszy unijnych. W kraju notowany jest spory wzrost sprzedaży detalicznej, znacznie przewyższający średnie statystyki unijne. To niewątpliwie czynniki zachęcające do realizacji na tym rynku nowych projektów handlowych. Szczególnie, że jego poziom nasycenia nowoczesnymi powierzchniami jest jednym z najniższych w Europie, a zasoby handlowe Rumunii są trzykrotnie mniejsze niż w Polsce – wyjaśnia. – Atrakcyjnej oferty handlowej brakuje w wielu rejonach, przede wszystkim na obszarach podmiejskich i lokalizacjach regionalnych. Tam plasujemy nasze inwestycje. Korzystając z dobrej koniunktury, jaka jest udziałem rumuńskiego rynku, od kilku lat rozwijamy na nim inwestycje w parki handlowe. Planujemy nadal konsekwentnie zwiększać udział firmy w tym rynku, co podkreśla nasze zaangażowanie w jego rozwój – informuje Wojciech Jurga.

Inwestycja w Arad jest siódmym parkiem handlowym zrealizowanym przez Scallier na rumuńskim rynku. W portfolio firmy znajdują się parki handlowe w Roșiorii de Vede, Fokszany, Timișoara, Turda, Vaslui i Mosnita. Scallier dostarczył na lokalny rynek łącznie około 60 000 mkw. powierzchni GLA. Wszystkie obiekty handlowe realizowane przez firmę są certyfikowane w ekologicznym systemie BREEAM.

Decyzję o realizacji parku handlowego w rejonie miasta Arad, które usytuowane jest w zachodniej części Rumunii i liczy około 150 tys. mieszkańców zdeterminował wysoki popyt na nowoczesne powierzchnie handlowe na tym obszarze oraz zainteresowanie komfortowymi zakupami blisko domu, preferowanymi przez mieszkańców.

Park handlowy, który Scallier otwiera w Arad jest już niemal w pełni wynajęty, około 95 proc. powierzchni zostało zakontraktowane. Nowoczesny obiekt handlowy zapewni lokalnej społeczności zróżnicowaną ofertę, na którą złożą się, zarówno sklepy znanych, międzynarodowych marek, jak i propozycje handlowe i usługowe rumuńskich firm, w tym przedsiębiorstw lokalnych.

Firma Cornerstone OnDemand, lider w dziedzinie rozwiązań do zarządzania kapitałem ludzkim, zdecydowała się pozostać w krakowskim kompleksie High5ive. Firma przedłużyła umowę najmu na ponad 1500 mkw. powierzchni. Kompleksowe wsparcie doradcze w procesie renegocjacji umowy zapewniła najemcy firma Walter Herz.

– Zdecydowaliśmy się przedłużyć umowę najmu, ponieważ High5ive zapewnia wysoki standard w każdym wymiarze i gwarantuje odpowiedni komfort pracy, co jest kluczowym elementem w procesie zdobywania nowych, utalentowanych pracowników i motywowania zespołu. Kompleks jest miejscem przyjaznym dla środowiska, które wspiera wellbeing użytkowników. Oferuje odpowiednio zoptymalizowane środowisko pracy, pozwalające wzmacniać kontakty między pracownikami i sprzyjające pracy zespołowej. Atrakcyjne położenie w centrum Krakowa umożliwia natomiast, zarówno łatwy dojazd, jak i możliwość korzystania z rozbudowanej infrastruktury usługowej w okolicy – powiedziała Anna Krasińska, Senior Regional Facilities Manager w Cornerstone.

– Naszą rolą było wsparcie Cornerstone w renegocjacji warunków biznesowych umowy, w tym optymalizacja przestrzeni. Po przedstawieniu analizy opcji dostępnych na krakowskim rynku oraz negocjacjach z wynajmującym, udało się sprawnie dojść do konsensusu w zakresie długości kontraktu oraz innych zapisów nowej umowy. Przejście na hybrydowy model pracy zmieniło wymagania firmy, co doprowadziło do bardziej efektywnego wykorzystania przestrzeni i jej częściowej redukcji. W rezultacie firma zajmuje obecnie jedno piętro w budynku – informuje Kamil Kowalewski, Associate Director w Walter Herz.

High5ive to zlokalizowany w ścisłym centrum Krakowa kompleks pięciu budynków biurowych, wybudowanych przez Skanska, który oferuje łącznie około 70 000 mkw. powierzchni. Te przyjazne dla środowiska budynki wyróżniają się wyjątkowymi fasadami i zapewniają atrakcyjne środowisko pracy.

Projekt usytuowany jest w pobliżu najważniejszych atrakcji Krakowa, oferuje najemcom szereg udogodnień, takich jak concierge, tereny zielone, publiczne boisko do koszykówki oraz wygodny dostęp do sklepów i restauracji. Inwestycja dysponuje infrastrukturą dedykowaną dla rowerzystów. Na jej terenie znajdują się m.in. stojaki rowerowe, stacje ładowania, prysznice, szatnie i stacje napraw rowerów.

High5ive mieści się w pobliżu renomowanych uczelni i krakowskiego Starego Rynku. Lokalizacja umożliwia korzystanie z bogatej oferty kulturalnej i rekreacyjnej Krakowa. Sprawne połączenia komunikacyjne ułatwiają dotarcie do innych dzielnic miasta. Do lotniska w Balicach można dojechać w ciągu 25 minut.